Persia: Diferenzas entre revisións
m bot Engadido: af:Persiese Ryk |
m bot Engadido: lv:Senā Persija; cambios estética |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
[[Ficheiro:Persian_Empire,_490_BC.gif|400px|right|Imperio persa no ano 490 a. C.]] |
[[Ficheiro:Persian_Empire,_490_BC.gif|400px|right|Imperio persa no ano 490 a. C.]] |
||
'''Persia''' é o nome dado ao territorio ocupado polo [[Imperio Persa]] que se desenvolveu no [[Medio Oriente]] (na rexión dos [[Montes Zagros]]), entre os séculos [[século -VII |
'''Persia''' é o nome dado ao territorio ocupado polo [[Imperio Persa]] que se desenvolveu no [[Medio Oriente]] (na rexión dos [[Montes Zagros]]), entre os séculos [[século -VII|-VII]] e [[século -IV|-IV]]. Tamén é o nome dado á rexión actual do [[Irán]]; a cultura e o pobo iraniano tamén son descritos co adxectivo ''persa''. |
||
O nome, usado no Occidente, foi unha herdanza do nome [[lingua grega|grego]] para o Irán, ''Persis'', centro do imperio, aínda que o mesmo teña se estendido a lugares actuais como [[Turquía]], noroeste da [[India]] e [[Exipto]]. |
O nome, usado no Occidente, foi unha herdanza do nome [[lingua grega|grego]] para o Irán, ''Persis'', centro do imperio, aínda que o mesmo teña se estendido a lugares actuais como [[Turquía]], noroeste da [[India]] e [[Exipto]]. |
||
''Persa'' |
''Persa'' é tamén unha etnia; os persas descenden dos [[ariano]]s, un pobo [[indoeuropeo]] que migrou para a rexión da Persia a partir da Asia Central, no inicio do primeiro milenio a.C. A súa lingua chámase [[lingua persa|persa]], ou ''farsi''. De acordo con fontes do goberno [[Estados Unidos da América|estadounidense]], 51% da poboación actual do Irán é da etnia persa. Outras estimativas chegan a colocar esa parcela en 70%. Existen minorías persas tamén no [[Afganistán]], [[Taxiquistán]] e [[Uzbequistán]]. Moitas outras etnias existen no Irán, incluíndo grupos arianos non-persas, como os [[g]]; as etnias de ascendencia turca, como os [[acerbaixanos]], curdos, e [[turcománs]]; árabes e algunhas outras minorías. Vexa [[Demografía do Irán]] para máis detalles. |
||
Para informacións sobre a moderna historia do Irán, vexa [[ |
Para informacións sobre a moderna historia do Irán, vexa [[Historia do Irán]]. |
||
O antigo país de Persia foi ocupado sucesivamente por unha serie de pobos e imperios: |
O antigo país de Persia foi ocupado sucesivamente por unha serie de pobos e imperios: |
||
Liña 22: | Liña 22: | ||
* [[Historia do Irán|Irán]]. |
* [[Historia do Irán|Irán]]. |
||
==Personaxes históricos== |
== Personaxes históricos == |
||
* [[Aquemenes]], fundador da [[dinastía aqueménida]] |
* [[Aquemenes]], fundador da [[dinastía aqueménida]] |
||
Liña 30: | Liña 30: | ||
* [[Zoroastro]] ou [[Zaratustra]], sacerdote e sabio, fundou o [[Zoroastrismo]], relixión da Persia antiga |
* [[Zoroastro]] ou [[Zaratustra]], sacerdote e sabio, fundou o [[Zoroastrismo]], relixión da Persia antiga |
||
==Cidades importantes== |
== Cidades importantes == |
||
* [[Persépolis]] |
* [[Persépolis]] |
||
Liña 94: | Liña 94: | ||
[[la:Imperium Persarum]] |
[[la:Imperium Persarum]] |
||
[[lt:Senovės Persija]] |
[[lt:Senovės Persija]] |
||
[[lv:Senā Persija]] |
|||
[[mk:Персија]] |
[[mk:Персија]] |
||
[[ms:Empayar Parsi]] |
[[ms:Empayar Parsi]] |
Revisión como estaba o 7 de xaneiro de 2010 ás 12:03
Persia é o nome dado ao territorio ocupado polo Imperio Persa que se desenvolveu no Medio Oriente (na rexión dos Montes Zagros), entre os séculos -VII e -IV. Tamén é o nome dado á rexión actual do Irán; a cultura e o pobo iraniano tamén son descritos co adxectivo persa.
O nome, usado no Occidente, foi unha herdanza do nome grego para o Irán, Persis, centro do imperio, aínda que o mesmo teña se estendido a lugares actuais como Turquía, noroeste da India e Exipto.
Persa é tamén unha etnia; os persas descenden dos arianos, un pobo indoeuropeo que migrou para a rexión da Persia a partir da Asia Central, no inicio do primeiro milenio a.C. A súa lingua chámase persa, ou farsi. De acordo con fontes do goberno estadounidense, 51% da poboación actual do Irán é da etnia persa. Outras estimativas chegan a colocar esa parcela en 70%. Existen minorías persas tamén no Afganistán, Taxiquistán e Uzbequistán. Moitas outras etnias existen no Irán, incluíndo grupos arianos non-persas, como os g; as etnias de ascendencia turca, como os acerbaixanos, curdos, e turcománs; árabes e algunhas outras minorías. Vexa Demografía do Irán para máis detalles.
Para informacións sobre a moderna historia do Irán, vexa Historia do Irán.
O antigo país de Persia foi ocupado sucesivamente por unha serie de pobos e imperios:
- Guti.
- Imperio Elamita
- Media.
- Imperio Persa.
- Reino Parto.
- Imperio Sasánida.
- Califato Omeia.
- Califato Abasida.
- Il-Khanes.
- Imperio Safavida.
- Irán.
Personaxes históricos
- Aquemenes, fundador da dinastía aqueménida
- Ciro, emperador
- Darío I, emperador que enfrontou os helénicos
- Xerxes, emperador
- Zoroastro ou Zaratustra, sacerdote e sabio, fundou o Zoroastrismo, relixión da Persia antiga
Cidades importantes
- Persépolis
- Pasárgada
- Bactra
- Samaria
- Hamadan
- Susa
- Arbela
- Hircania
- Sidon
- Ecbatana
- Marxiana
- Arya
- Sardis
- Erxili
- Dariush Kabir
- Ghulaman
- Zohak
- Istakhr
- Jinjan
- Borazjan
- Dakyanus
- Tureng Tepe
- Merv
- Behistun
- Samosata
- Hierápolis
Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |