Earl

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
A procesión real ao Parlamento de Inglaterra en Westminster o 4 de febreiro de 1512. De esquerda a dereita: o Marqués de Dorset (segundo dende a esquerda), earl de Northumberland, earl de Surrey, earl de Shrewsbury, earl de Essex, earl de Kent, earl de Derby, earl de Wiltshire. Da lista de procesión do Parlamento de 1512.

Earl é un rango da nobreza do Reino Unido. O título ten a súa orixe na palabra inglesa antiga eorl, que significa "un home nobre de nacemento ou rango".[1]  A palabra está relacionada coa forma escandinava jarl, e significa "cacique", en particular un cacique disposto a gobernar un territorio en lugar do rei. Despois da conquista normanda, converteuse no equivalente ao continental conde (en Inglaterra no período anterior, era máis parecido a un duque; en Escocia, asimilou o concepto de mormaer). Noutros países utilízanse nomes alternativos para o rango equivalente a "earl" ou "conde" na estrutura da nobreza, como o hakushaku (伯爵) da era imperial xaponesa posterior á restauración.

Na Gran Bretaña moderna, un earl é membro da nobreza, clasificándose por debaixo dun marqués e por riba dun vizconde.[2] Nunca se desenvolveu unha forma feminina de earl; en cambio, úsase condesa.

Nos tempos modernos, os earldoms (condados) adoitan ser creados só para membros da familia real. O último earldom non real, o Earl de Stockton, foi creado en 1984 para Harold Macmillan, primeiro ministro de 1957 a 1963.

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

O termo earl foi comparado co nome dos heruli, e co erilaz rúnico.[3] Eril en proto-nórdico, ou o posterior jarl en nórdico antigo, pasou a significar o rango de líder.[4]

Na Gran Bretaña anglosaxoa, o termo Ealdorman utilizouse para os homes que ocupaban o rango político máis alto por debaixo de King. Co tempo, o eorl en dinamarqués substituíu a Ealdorman, que evolucionou cara á forma moderna do nome.

A forma normanda equivalente a conde (do latín comes) non se introduciu despois da conquista normanda de Inglaterra aínda que a condesa comezou a usarse para o título feminino. Geoffrey Hughes escribe: "É unha especulación probable que o título francés normando 'count' fose abandonado en Inglaterra a favor do 'earl' xermánico […] precisamente pola incómoda proximidade fonética con cunt (cona)".[5]

Nas outras linguas de Gran Bretaña e Irlanda, o termo tradúcese como: galés iarll,[6] irlandés e gaélico escocés iarla,[7] scots erle, eirle ou earle,[8] córnico yurl, yarl, yerl.[9]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Earl". oed.com. Consultado o 2020. 
  2. Stevenson, Angus (2007). Shorter Oxford English Dictionary. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-920687-2. 
  3. Pedra rúnica de Järsberg.
  4. Lindström, Fredrik (2006). Svitjods undergång och Sveriges födelse. A. Bonnier. ISBN 9789100107895. 
  5. Hughes, Geoffrey (1998). Swearing: A Social History of Foul Language, Oaths and Profanity in English. Penguin Books. ISBN 9780141954325. 
  6. Owen, Hywel Wyn (2017). Place-Names of Flintshire. University of Wales Press. ISBN 9781786831118. 
  7. Kane, Brendan (2010). The Politics and Culture of Honour in Britain and Ireland, 1541-1641. Cambridge University Press. ISBN 9780521898645. 
  8. "Dictionaries of the Scots Language:: DOST :: erle". dsl.ac.uk. 
  9. Williams, Robert (1865). Lexicon cornu-britannicum. Roderic.