Ciutadans honrats

A expresión en catalán Ciutadans honrats (en galego, cidadáns honrados) refírese a unha clase de aristocracia urbana que se desenvolveu no Reino de Aragón durante a baixa idade media simultaneamente ao propio crecemento político das grandes cidades.

Historia

A partir do século XI, en paralelo ao crecemento desas grandes cidades, foise constituíndo unha clase de patriciado burgués que, co incremento da liberdade municipal concedido pola realeza, irá monopolizando o goberno da cidade.

Cando a partir do século XII producíronse diferenciacións entre estamentos ou mans (mans), os ciutadans honrats comezaron a situarse como a mà major (man maior). Estaba formada por xente de carreira, familias de boa posición, e ata propietarios de terreos con dereitos de señorío.

A máxima representación desta clase foi o ciutadà honrat de Barcelona (cidadán honorable de Barcelona), que estaba exento de determinados tributos e gozaba de prerrogativas. Formaron un número reducido de familias, pero tamén se podía acceder a iso por acordo favorable dos conselleiros da cidade.

Era unha oligarquía urbana cun poder crecente nun momento en que o desenvolvemento municipal das grandes cidades en toda Europa competía co campo, tradicional feudo da nobreza.

Os ciutadans honrats de Barcelona desempeñaron un papel fundamental na creación do bloque político da Biga durante o século XV. A Biga agrupaba aos ciutadans honrats con grandes comerciantes importadores para oporse, politicamente, aos mercadores, comerciantes e menestrais que formaban o bloque político da Busca.

En Valencia, desde 1420, aos ciutadans honrats, doutores, licenciados en dereito e aqueles que tiñan estudos de dereito, recoñecíanselles as mesmas honras, grazas e inmunidades que aos cabaleiros e homes de paraxe.

Un exemplo desta influencia atópase na cidade de Orihuela a finais do século XV e comezos do XVI.