Perpetua Saragueta

Perpetua Saragueta

Biografía
Nacemento	3 de agosto de 1905 Erroibar, España
Morte	26 de marzo de 1986 (80 anos) Pamplona, España
Actividade
Ocupación	escritora
Familia
Cónxuxe	Trinidad Urtasun

Perpetua Saragueta Saragueta, nada en Mezkiritz, Erroibar, Navarra o 3 de agosto de 1905, e finada en Pamplona o 26 de marzo de 1986, foi unha escritora navarra en lingua éuscara.

Traxectoria

Nada nunha humilde familia labrega, era a máis vella de trece irmáns. Foi á escola con sete anos con outros 56 nenos e, aínda que só asistiu catro anos, aprendeu rapidamente e ben a escribir e ler. Comezou a traballar como mestra cando o cura Manuel Lusarreta caeu enfermo, ata que 3 anos despois pechou o colexio. En 1931 casou na vila de Irurita, en Baztan, e tivo por marido a Trinidad Urtasun, panadeiro e bertsolari. Para colaborar no traballo da panadaría familiar, tivo que sacar o carné de conducir, e dise que foi a segunda muller en conseguilo en Navarra. Cando o seu marido quedou incapacitado por unha malleira dos falanxistas, Saragueta tivo que sacar adiante á familia. En 1944 foron a Pamplona. Criou e educou seis fillos. Aínda que non puido rematar o traballo na casa e fóra da casa, sempre mantivo as ganas e a paixón pola escrita. Nos seus derradeiros anos, comezou a escribir de novo.

Escrita

Daquela, poucas mulleres escribían e publicaban en éuscaro, e Saragueta era unha das poucas, impulsada polo seu amor polo país e polo éuscaro, pola súa afección pola lectura e pola súa paixón pola escrita. Nos escritos de Perpetua Saragueta distínguense dúas épocas:

A primeira época

O primeiro período pertence ao traballo que fixo como xornalista nos anos anteriores á guerra de 1936. Comezou a enviar novas locais aos xornais El Pensamiento Navarro e La Voz de Navarra de Pamplona, así como ás revistas Eskualduna de Baiona e Argia de Donostia, escribindo crónicas de Mezkiriz e Ariz cos pseudónimos Mendigibeleta, Aritza e Txorrondo. Txorrondo era o nome do barrio da granxa onde naceu.

A segunda época

Os seus escritos despois da guerra e o longo silencio despois da guerra conforman a segunda época. Sobre todo naqueles escritos realizados na década dos 70, fala de diversos temas: descricións autóctonas, costumes, acontecementos, anécdotas, asuntos familiares, fe e relixión, entre outros.

Enviou varios artigos a Fontes Linguae Vasconum e Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra, e neste último publicou a monografía Mezkiritz. Tamén escribiu un libro autobiográfico, Nere oroimena (1977). Publicáronse algunhas pasaxes: sobre os bertsolaris do seu home (Trinidad Urtasun (1894-1978), contos vascos de Perpetua Saragueta e lembranzas da súa vila natal Mezkintze e das montañas e paisaxes circundantes.