Océano Reico
O océano Reico foi o océano que separaba a mediados do Paleozoico os dous maiores paleocontinentes de entón, Gondwana e Laurusia (Laurentia-Báltica-Avalonia). É un dos principais océanos do Palaeozoico, cuxas suturas se estenden hoxe ao longo de 10 000 km desde México a Turquía e o seu peche causou a ensamblaxe do supercontinente Panxea e a formación da oroxenia varisca–allegheniana–ouachita.[1]
Etimoloxía[editar | editar a fonte]
Utilizouse o nome de Reico como unha relación con Xápeto, que lle dera nome a outro océano máis antigo. Primeiramente, o océano situado entre Gondwana e Laurentia a inicios do Cámbrico recibiu o nome de océano de Xápeto polo personaxe da mitoloxía grega Xápeto, pai de Atlas, xa que o océano de Xápeto foi o predecesor (o pai) do océano Atlántico, nomeado así en referencia a Atlas. Posteriormente, o océano situado entre Gondwana e Laurusia (Laurentia–Báltica–Avalonia) no Cámbrico tardío-Ordovícico temperán foi nomeado océano Reico en referencia a Rea, irmá de Xápeto.[1][2]
Evolución xeodinámica[editar | editar a fonte]
A inicios do Paleozoico, hai uns 540 millóns de anos, a maioría das masas continentais da Terra estaban agrupadas arredor do polo sur formando o paleocontinente de Gondwana. As excepcións eran varios continentes máis pequenos como Laurentia e Báltica. O océano paleozoico que había entre Gondwana, Laurentia e Báltica denomínase océano de Xápeto. A beira norte de Gondwana estivera sometida á oroxenia cadomiana durante o período ediacárico. Esta oroxenia formou un arco volcánico de tipo cordilleira no que a codia oceánica subducía por debaixo de Gondwana. Cando unha dorsal oceánica subduciu nun ángulo oblicuo, desenvolvéronse cuncas extensionais ao longo da marxe norte de Gondwana.[3] Durante o Cámbrico tardío ao Ordovícico temperán estas cuncas extensionais evolucionaron formando un rift que discorría ao longo do bordo norte de Gondwana.[4] O rift á súa vez evolucionou orixinando unha dorsal oceánica que separou pequenos fragmentos continentais como Avalonia e Carolina desde a masa continental principal de Gondwana.
A medida que Avalonia-Carolina se moveron derivando cara ao norte desde Gondwana, o océano Reico empezou a crecer e chegou á súa máxima anchura de 4 000 km no Silúrico. Neste proceso, o océano de Xápeto pechouse conforme Avalonia-Carolina foron chocando con Laurentia e se formou a oroxenia apalachiana.[5]
O peche do océano Reico empezou no Devoniano temperán e completouse no Mississippiano cando Gondwana e Laurentia chocaron para formar a Panxea. Este peche orixinou os maiores oróxenos de colisión do Paleozoico: os oróxenos varisco e allegheniano entre amarxe africana occidental de Gondwana e o sur de Báltica e leste de Laurentia, así como a oroxenia ouachita entre a marxe amazónica de Gondwana e o sur de Laurentia.[5]
Notas[editar | editar a fonte]
- Referencias
- ↑ 1,0 1,1 Nance et al. 2010, Introduction
- ↑ Murphy et al. 2006, Introduction
- ↑ Escenario de acordo con Linnemann et al. 2008
- ↑ Murphy et al. 2006; Linnemann et al. 2007
- ↑ 5,0 5,1 Murphy et al. 2006, Evolution of the Rheic Ocean; Fig. 4
- Bibliografía
- Linnemann, U.; Pereira, F.; Jeffries, T. E.; Drost, K.; Gerdes, A. (2008). "The Cadomian Orogeny and the opening of the Rheic Ocean: The diacrony of geotectonic processes constrained by LA-ICP-MS U–Pb zircon dating (Ossa-Morena and Saxo-Thuringian Zones, Iberian and Bohemian Massifs)". Tectonophysics 461: 21–43. Bibcode:2008Tectp.461...21L. doi:10.1016/j.tecto.2008.05.002.
- Linnemann, U.; Gerdes, A.; Drost, K.; Buschmann, B. (2007). "The continuum between Cadomian Orogenesis and opening of the Rheic Ocean: constraints from LA-ICP-MS U–Pb zircon dating and analysis of plate-tectonic setting (Saxo-Thuringian Zone, NE Bohemian Massif, Germany)" (PDF). En Linnemann, U.; Nance, D.; Kraft, P.; et al. The Evolution of the Rheic Ocean: from Avalonian–Cadomian Active Margin to Alleghenian–Variscan Collision. Geological Society of America Special Paper 423. pp. 61–96. ISBN 9780813724232. doi:10.1130/2007.2423(03). Consultado o 21 November 2015.
- Murphy, J. B.; Gutierrez-Alonso, G.; Nance, R. D.; Fernandez-Suarez, J.; Keppie, J. D.; Quesada, C.; Strachan, R. A.; Dostal, J. (2006). "Origin of the Rheic Ocean: Rifting along a Neoproterozoic suture?" (PDF). Geology 34 (5): 325–328. Bibcode:2006Geo....34..325B. doi:10.1130/G22068.1. Consultado o 21 November 2015.
- Nance, R. D.; Gutiérrez-Alonso, G.; Keppie, J. D.; Linnemann, U.; Murphy, J. B.; Quesada, C.; Strachan, R. A.; Woodcock, N. H. (2010). "Evolution of the Rheic ocean" (PDF). Gondwana Research 17 (2): 194–222. Bibcode:2010GondR..17..194N. doi:10.1016/j.gr.2009.08.001. Consultado o 21 November 2015.
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Sitio web do Proxecto PALEOMAP.
- Paleoglobo do Silúrico medio mostrando o océano Reico en expansión.
- Paleoglobo do Canbonífero temperán mostrando os restos que quedan do case desaparecido océano Reico.
