O Mandarim

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

O Mandarim
Primeira edición de 1880
Autor/aEça de Queirós
OrixePortugal
LinguaPortugués
Xénero(s)novela
EditorialErnesto Chardron
Data de pub.1880
editar datos en Wikidata ]
"(…) Aos domingos repousava: instalava-me então no canapé da sala de jantar, de cachimbo nos dentes, e admirava a D. Augusta, que, em dias de missa, costumava limpar com clara de ovo a caspa do tenente Couceiro. Esta hora, sobretudo no Verão, era deliciosa: pelas janelas meio cerradas penetrava o bafa da soalheira, algum repique distante dos sinos da Conceição Nova e o arrulhar das rolas na varanda; a monótona sussurração das moscas balançava-se sobre a velha cambraia, antigo véu nupcial da Madame Marques, que cobria agora no aparador os pratos de cerejas bicais; pouco a pouco o tenente, envolvido, num lençol como um ídolo no seu manto, ia adormecendo, sob a fricção mole das carinhosas mãos da D. Augusta; e ela, arrebitando o dedo mínimo branquinho e papudo, sulcava-lhe as repas lustrosas com o pentezinho dos bichos…(…)"

O Mandarim é unha novela do escritor portugués Eça de Queirós. Foi escrita en Angers (Francia) en xuño de 1880[1] e publicada por entregas no Diário de Portugal entre o 7 e o 18 de xullo dese mesmo ano. Tamén en 1880 foi publicada nunha versión ampliada por Chardron[2]

Trama[editar | editar a fonte]

Teodoro é un amanuense que habita nunha casa de hóspedes en Lisboa e leva unha vida rutineira, pero ten a esperanza de ser rico. Nun libro vello mercado na Feira da Ladra Teodoro le que existe na China un mandarín fabulosamente rico, e que se o lector toca unha pequena campá, o chinés morrerá e quen a toque herdará todos os seus bens. Nese momento preséntase na habitación de Teodoro o Diaño, e ínstao a tocar a campá. Teodoro faille caso e ten unha visión na que uns descoñecidos mencionan a morte de Ti-Chin-Fú. Un mes despois comunícanlle que herdou unha fabulosa suma de cartos dun mandarín así chamado.

Nun principio Teodoro dedícase a gozar da súa riqueza, pero vano invadindo os remorsos, xa que se considera culpable da morte de Ti-Chin-Fú, e imaxina que os herdeiros lexítimos poden encontrarse na indixencia por culpa del. Xa que logo, decide viaxar a China para reparar o seu crime. En Pequín coñece un xeneral ruso, chamado Camilloff, e a súa esposa, coa que mantén unha relación adúltera. Seguindo o consello de Camilloff viaxa á provincia en que vivía Ti-Chin-Fú, pero é asaltado por uns bandidos e dado por morto. É recollido por uns sacerdotes lazaristas, que coidan del ata que, reposto, decide marchar da China. De volta en Lisboa regresan os remorsos, e decide volver á vida que tiña antes, pero segue presentándoselle a imaxe do mandarín. Suplica ao Diaño que quede coas súas riquezas e resucite o mandarín, pero este dille que xa é imposible. Teodoro, sentíndose morrer, fai testamento e lega os cartos ao Diaño.

Recepción[editar | editar a fonte]

A publicación da novela non tivo demasiado eco no seu momento. Os partidarios do Naturalismo, que recibiran moi positivamente obras anteriores de Eça de estética realista como O Crime do Padre Amaro ou O primo Basílio, quedaron desagradablemente sorprendidos polo relato ton fantástico da narración.[2]

Porén, o escritor Oliveira Martins enviou a novela ao editor Ladislaw Mickiewicz en 1884 para que a publicase traducida ao francés na Revue Universelle Internationale de París[2]. Para esta nova edición o autor redactou unha carta-prefacio, na que xustifica o ton fantástico da obra como un divertimento, acorde co fantasioso carácter portugués, se ben afirma que non renuncia en absoluto á estética naturalista.

Narración[editar | editar a fonte]

A obra está narrada en primeira persoa polo protagonista, Teodoro. A trama desenvólvese principalmente en Lisboa, París, Pequín e Manchuria, con viaxes en barco e tren polo medio.

Personaxes[editar | editar a fonte]

  • Teodoro: o protagonista do romance, bacharel amanuense do reino, é un representante típico do burgués nacional, mediocre, frustrado, e de baixos valores morais
  • Dona Augusta: dona da pensión onde Teodoro moraba antes de enriquecer
  • Ti-Chin-Fú: o mandarín asasinado por Teodoro
  • O Diaño
  • Vladimira: muller do xeneral Camilloff, e amante de Teodoro por un breve período.
  • Xeneral Camilloff: representante do Imperio Ruso na China
  • Sá-Tó: intérprete de Teodoro durante a viaxe na China
  • Meriskoff: representante alemán na China, compañeiro intelectual de Teodoro na China

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Maria Filomena Mónica: Eça de Queirós. Londres, 2005. ISBN 978-1-85566-115-8. Páx. 180 ss. (en inglés).
  2. 2,0 2,1 2,2 Coca, Javier, y Aguilera, Raquel R.: "Nota de los traductores", en: Eça de Queirós: El mandarín, Barcelona: Acantilado, 2007. ISBN 978-84-96834-01-9. Páx. 113-114 (en castelán).

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]