Luisiana (Nova Francia)
Epónimo | Lois XV de Francia | ||
---|---|---|---|
Localización | |||
Colonia | Nova França (pt) | ||
Datos históricos | |||
Precedido por | |||
Creación | 1682 | ||
Disolución | 1804 | ||
Sucedido por | Luisiana (pt) | ||
Luisiana (en francés: La Louisiane) foi o nome dun distrito administrativo de Nova Francia. Baixo o control francés do século XVII ao século XVIII, a área denominouse así en honra a Lois XIV de Francia polo explorador francés Cavelier de La Salle. Orixinalmente cubría un extenso territorio que incluíu a maior parte da conca hidrográfica do río Mississippi e estendíase desde os Grandes Lagos ao golfo de México e das Montañas Apalaches ás Montañas Rochosas. Luisiana dividiuse en dúas rexións, coñecidas como Alta Luisiana, que empezaba ao norte do río Arcansas, e Baixa Luisiana. O actual estado norteamericano de Luisiana denomínase así por esta rexión histórica, aínda que ocupe só unha pequena porción do territorio ocupado polos franceses.
Luisiana non se desenvolveu moito debido a unha falta de recursos humanos e financeiros. A derrota francesa na Guerra dos Sete Anos terminou co Tratado de París que forzaba a Francia a ceder a parte oriental do territorio aos ingleses, e a parte occidental a España como compensación pola perda de Florida. Francia recobrou a soberanía do territorio occidental no Tratado secreto de San Ildefonso de 1800. Con todo, Napoleón Bonaparte decidiu vender o territorio aos Estados Unidos en 1803, terminando a presenza de Francia en Luisiana.
Parte desta posesión foi cedida posteriormente a Gran Bretaña no Tratado de 1818. Esta sección está situada encima do paralelo 49 nunha porción do que son na actualidade as provincias canadenses de Alberta e Saskatchewan.
Natureza e xeografía
[editar | editar a fonte]No século XVIII, Luisiana incluíu a maior parte do que agora é o Medio Oeste dos Estados Unidos. Demarcar o territorio exacto é difícil posto que non tiña fronteiras formais, definidas no sentido moderno; as únicas áreas fortificadas con algún centro importante de poboación eran o Val de Mississippi e a rexión dos Grandes Lagos, coas outras áreas dominadas por tribos indíxenas. Falando en xeral, Luisiana lindaba cos Grandes Lagos, en particular co Lago Michigan e o Lago Erie polo norte. No leste, a colonia francesa estaba separada polas Montañas Apalaches das Trece Colonias británicas. A rexión das Montañas Rochosas marcaban a extensión occidental da reclamación francesa. A fronteira do sur de Luisiana estaba formada polo golfo de México, que serviu como o porto para a colonia.
A colonia era sobre todo chaira, o que axudou ao movemento europeo polo territorio. A súa elevación media é de menos de 1.000 metros. O territorio faise máis montañoso cara ao oeste, coa notable excepción das Montañas Ozark, que están localizadas no medio-sur.
Baixa Luisiana
[editar | editar a fonte]A parte inferior de Luisiana (francés: Basse-Louisiane), ten un clima tépedo que está marcado por furacáns nas rexións ao longo da costa do golfo de México que xeralmente ocorren entre finais de verán e principios de outono. As xeadas de inverno son escasas nesta rexión, permitindo o cultivo de arroz, tabaco, e anil. A paisaxe deste área está caracterizado polos seus moitos pantanos, con pantanos grandes no Delta do Río Mississippi e pantanos de acompañamento, que comezaron cando os regatos e as correntes separáronse do Mississippi para formar canles longas, lentos, formando unha rede navegable de miles de quilómetros de auga.
Alta Luisiana
[editar | editar a fonte]A parte superior de Luisiana (francés: Haute-Louisiane), consiste sobre todo en chairas grandes, fértiles. O clima é quente durante o verán, e baixo a influencia da corrente de aire polar no inverno. No século XVII, grandes partes da área estaban cubertas de bosques, que eran útiles para resgardar a animais valiosos para o comercio de pel. Os bosques foron no seu maior parte tallados nos 150 anos seguintes.
Historia
[editar | editar a fonte]Cronoloxía sumaria
[editar | editar a fonte]- 1673 : o canadense Louis Jolliet e o francés Jacques Marquette comezan a exploración do Río Mississippi
- 1682 : Cavelier de La Salle descende o río Mississippi ata a súa desembocadura
- 1699 : Pierre Le Moyne d'Iberville recoñece a costa de Luisiana
- 1701 : Antoine de la Mothe Cadillac, funda Detroit
- 1717 : comezo oficial do comercio de escravos en Luisiana
- 1718: fundación de Nova Orleáns
- 1723: Nova Orleáns convértese oficialmente na capital da Luisiana Francesa
- 1763: Tratado de París, Francia perde Luisiana
- 1764: fundación de St. Louis, Missouri
- 1779 : fundación de Chicago por Jean Baptiste Pointe du Sable
- 1800 : Tratado secreto de San Ildefonso, Francia recupera o oeste de Luisiana
- 1803 : Napoleón Bonaparte véndelle Luisiana aos Estados Unidos