Saltar ao contido

Kelud

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía físicaKelud
Imaxe
Tipomontaña
volcán Editar o valor en Wikidata
Situado na entidade xeográficaXava Editar o valor en Wikidata
Localización
ContinenteAsia Editar o valor en Wikidata
División administrativaXava Oriental, Indonesia Editar o valor en Wikidata
Mapa
 7°56′00″S 112°18′20″L / -7.9333, 112.3056
Características
Altitude1.731 m Editar o valor en Wikidata
Material usadoAndesita Editar o valor en Wikidata

Kelud é un volcán activo cun lago no seu cráter que se localiza entre as rexencias de Kediri, Blitar e Malang a 27 km ao leste da cidade de Kediri na provincia de Xava Oriental da illa de Xava en Indonesia. Como moitos volcáns indonesios e outros do cinto de lume do Pacífico, Kelud coñécese polas súas grandes erupcións explosivas producidas ao longo do tempo, máis de trinta desde o ano 1000[1], a última o 13 de febreiro de 2014.

Erupcións

[editar | editar a fonte]
O cráter do Kelud durante a erupción de 1901

O Kelud está considerado un dos máis perigosos volcáns de Xava, provocando lahars, que alagan a chaira do Blitar, causados pola auga do lago do cráter, fluxos e ondadas piroclásticas durante erupcións que adoitan durar pouco, unhas horas, cun baixo índice de produtos eruptivos (0.1-0.2 km2) e un Índice de Explosividade Volcánica (IEV) de 3 ou 4[2]. Considérase a erupción máis mortífera a de 1586, que provocou arredor de 10.000 vítimas[3] Foron tamén importantes as erupcións de 1826 que tivo un IEV de 4 e a de 1901 de 3 e que causou moitas mortes, aínda que se descoñece a cantidade[4].

O 1 de maio de 1919 o Kelud entrou en erupción matando a máis de 5000 persoas e arrasando 15.000 ha de terras produtivas pola acción das coadas de barro, coñecidas como lahar, que chegaron ata 38 km. destruíndo máis de cen aldeas. A raíz desta erupción creouse o Servizo de Vixilancia Vulcanolóxica de Indonesia que ideou un sistema para drenar auga do cráter mediante un túnel de saneamento, finalizando os traballos en 1926[5], o que reduciu o nivel de auga no cráter en 50 m.

Erupción de 1951

O 31 de agosto de 1951 asistiuse a unha erupción de IEV 3, que produciu poucos lahars matando a sete persoas pero danou os tuneis de drenaxe, tras reparalos o volume de auga quedou en 20 000 000 de m3[6]

O 26 de abril de 1966 aconteceu unha nova erupción, cun IEV de 4 que causou 215 mortes e que levou a que se construíse un novo túnel de drenaxe 45 m. por debaixo do anterior, reducindo o volume de auga do lago a 2 000 000 de m3[7]

Unha forte e explosiva erupción o 10 de febreiro de 1990 produciu unha longa columna de 7 km de tefra que produciu varias nubes piroclásticas pero non produciu lahars, o que houbo foron 33 lahars despois da erupción, entre o 15 de febreiro e o 28 de marzo que cubriron 11 sistemas de drenaxe e chegaron a 24 km do volcán.[8] Desta volta morreron máis de trinta persoas.

O 16 de outubro de 2007 as autoridades indonesias ordenaron a evacuación de 30.000 residentes que vivían preto do volcán, despois que os científicos puxeran o volcán na alerta máxima, significando que esperaban unha erupción inminente.[9], que se produciu arredor das 3 p.m. hora local do sábado, 3 de novembro [10][11], a dese día foi unha erupción pequena.[12] pero ao día seguinte, 4 de novembro, o Kelud proxectou cinza a 500 metros no aire, indicando que estaba acontecendo unha erupción completa.[13], a temperatura na superficie do lago do cráter chegaron a 60,7 °C e a 15 metros de profundidade a temperatura era de 66,1 °C[14], esa calor extrema creou unha nube de vapor e fume de 488 metros de altura.[15]

O 5 de novembro formáronse do cráter novas columnas de fume e vapor e auga fervendo caeu en fervenza pola aba da montaña desde o lago do cráter, deixando de funcionar o equipo sismolóxico instalado preto do cráter, neses momentos segundo as autoridades indonesias aínda permanecían en zona de perigo unhas 25.000 persoas[16]

O seguinte día, 6 de novembro, un domo de lava xurdiu no centro do lago formando unha illa oblonga de 100 m de longo que se levantaba 10 m. sobre a superficie do lago. O volcán continuou a emitir columnas de fume e cinza, chegando ata 1.000 metros na atmosfera.[17]

Logo de 48 horas máis sen expeler lava, as autoridades anunciaron que o volcán estaba experimentando unha erupción lenta.[18] O 12 de novembro o Kelud comezou a despedir lava no lago do cráter, o domo de lava que aumentara ata os 250 m. de longo e 120 m. de altura rompeu e a lava comezou a zumegar na auga ata que a lava cubriu todo e a auga desapareceu. O fume ascendeu a máis de dous quilómetros no aire, e a cinza cubriu varias aldeas próximas ao volcán e o 14 de novembro as cinzas cubriron aldeas situadas ata a 15 quilómetros de distancia.[19]

Cinza no aire de Yogyakarta procedente da erupción de Kelud de 2014
Cinza amoreada en Yogyakarta durante a erupción de 2014

Kelud experimentou unha nova erupción o 13 de febreiro de 2014.[20][21][22], ás 22:50 hora local (UT+7), expulsando cinza volcánica que cubriu unha área de arredor de 500 km de diámetro, co que afectou unha gran parte da illa de Xava, incluíndo Malang no leste, así como Xava Central e Yogyakarta.[23][24][25]. Evacuáronse 76.000 habitantes das zonas próximas e por mor das cinzas pecharon sete aeroportos, Yogyakarta, Surakarta, Surabaya, Malang, Semarang, Cilacap e Bandung.[26]. Houbo dous mortos polo derrube das súas casas debido ás cinzas e as principais atraccións turísticas en Yogyakarta e Xava Central, tales como Borobudur, Prambanan e Ratu Boko.

  1. Thouret, et al., "Origin, Characteristics, and Behavior of Lahars Following the 1990 Eruption of Kelud Volcano, Eastern Java (Indonesia)," Bulletin of Volcanology, xuño de 1998.
  2. Manfred J. van Bergen, Alain Bernard, Sri Sumarti, Terry Sriwana e Kastiman Sitorus (2000) Crater lakes of Java: Dieng, Kelud and Ijen. Excursion Guidebook, p. 11
  3. "Wind and seismic effects : proceedings of the ... Joint Panel Conference of the U.S.-Japan Cooperative Program in Natural Resources. 1976.". HathiTrust (en inglés). Consultado o 2020-04-23. 
  4. "Mastin, L.G e Witter, J.B. The hazards of eruptions through lakes and seawater Journal of Volcanology and Geothermal Research 97 (2000) 195–214" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 03 de marzo de 2014. Consultado o 22 de febreiro de 2014. 
  5. Angus Macleod Gunn (2008) Encyclopedia of Disasters: Environmental Catastrophes and Human Tragedies Greenwood Publ. p. 282
  6. Matthias Jakob e Oldrich Hungr (2007) De bris-flow Hazards and Related Phenomena Springer, p.262
  7. "Agnès Mazot (2002) Activité hydrothermale des volcans Kelud et Papandayan (Indonésie) et évaluation des flux de gaz carbonique, Universidade Libre de Bélxica, tese de doutoramento, p.41" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 28 de febreiro de 2014. Consultado o 23 de febreiro de 2014. 
  8. Thouret, et al., "Origin, Characteristics, and Behavior of Lahars Following the 1990 Eruption of Kelud Volcano, Eastern Java (Indonesia)," Bulletin of Volcanology, xuño de 1998.
  9. Karmini, "Indonesian Volcano Threatens to Erupt," Associated Press, 16 de outubro de 2007.
  10. "Mt. Kelud Starts to Erupt," Jakarta Post, 3 de novembro de 2007.
  11. Retnowati, "Indonesia's Volcano Mt. Kelud Erupts - Official," Reuters, 3 de novembro de 2007.
  12. Indra Harsaputra, "Scientist: Indonesian Volcano's Erupting," Associated Press, November 3, 2007.
  13. "Indonesian Volcano Kelud Spews Ash - Official," Reuters, 4 de novembro de 2007.
  14. Karima Anjani, "Indonesian Volcano Kelud Spews Ash - Official," Bloomberg Business News, November 4, 2007.
  15. Irwan Firdaus, "Thousands Defy Indonesia Volcano Warning," Associated Press, 4 de novembro de 2007.
  16. Irwan Firdaus, "Crater Temperature at Indonesia Volcano Up," Associated Press, 5 de novembro de 2007.
  17. "'Island' Emerges in Indonesian Volcano Crater," Agence France-Presse, 6 de novembro de 2007.
  18. "Indonesia's Mount Kelut Spews Ash and Lava," Agence France-Presse, November 12, 2007.
  19. "Volcano Spews Lava, Red-Hot Rocks," The Independent, 14 de novembro de 2007.
  20. "Indonesia's Mount Kelud in Java island erupts". timesfreepress.com. Consultado o 2020-04-23. 
  21. Klemetti, Erik (2014-02-13). "Significant Eruption Started at Indonesia's Kelut". Wired. ISSN 1059-1028. Consultado o 2020-04-23. 
  22. "Eruption of the Kelut volcano in Java, Indonesia « CIMSS Satellite Blog" (en inglés). Consultado o 2020-04-23. 
  23. MetroTV News, ed. (13 de febreiro de 2014). "Gunung Kelud Meletus". Arquivado dende o orixinal o 22/02/2014. Consultado o 24/02/2014. 
  24. Harian Jogja, ed. (14 de febreorp de 2014). "Gunung Kelud Meletus, Soloraya Tertutup Hujan Abu Pekat". Arquivado dende o orixinal o 22 de febreiro de 2014. Consultado o 24 de febreiro de 2014. 
  25. Merdeka, ed. (14 de febreiro de 2014). "Gunung Kelud Meletus, Hujan Pasir Terasa Hingga Malang Blitar". 
  26. "7 Bandara Ditutup, 76.388 Jiwa Mengungsi Akibat Erupsi Kelud". 14 de febreiro de 2014.