Tratado dos Pireneos: Diferenzas entre revisións
m bot Engadido: an:Tractato d'os Perineus |
arranxiños |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
[[Ficheiro:Traite-Pyrenees.jpg|thumb|350px|Firma do Tratado dos Pireneos.]] |
[[Ficheiro:Traite-Pyrenees.jpg|thumb|350px|Firma do Tratado dos Pireneos.]] |
||
O '''Tratado dos Pireneos''' (ou Paz dos Pireneos) foi firmado polas coroas das monarquías española e francesa o 7 de |
O '''Tratado dos Pireneos''' (ou Paz dos Pireneos) foi firmado polas coroas das monarquías española e francesa o [[7 de novembro]] do ano [[1659]], na [[Illa dos Faisáns]] (sobre o [[río Bidasoa]], fronteirizo entre ambos países), co que se puxo fin a un conflito iniciado no 1635, coa [[Guerra dos Trinta Anos]]. |
||
==Antecedentes== |
==Antecedentes== |
||
Francia entrou na Guerra dos Trinta Anos despois das vitorias españolas contra os rebeldes holandeses no 1620, e contra os suecos en [[Nördlingen|Nördlingen]] no 1634. No ano 1640, Francia comezou a interferir na política española, apoiando aos cataláns sublevados durante a sublevación de Cataluña, ao tempo que España apoiaba a [[Revolta da Fronda]] de 1648. Nas negociacións da [[Paz de Westfalia|Paz de Westafalia]] (1648) que puxeron fin a Guerra dos Trinta anos, Francia anexionou os territorios de [[Alsacia]] e [[Lorena]], pechando o denominado Camiño Español que unía as posesións españolas en Italia e en |
Francia entrou na Guerra dos Trinta Anos despois das vitorias españolas contra os rebeldes holandeses no 1620, e contra os suecos en [[Nördlingen|Nördlingen]] no 1634. No ano 1640, Francia comezou a interferir na política española, apoiando aos cataláns sublevados durante a sublevación de Cataluña, ao tempo que España apoiaba a [[Revolta da Fronda]] de 1648. Nas negociacións da [[Paz de Westfalia|Paz de Westafalia]] (1648) que puxeron fin a Guerra dos Trinta anos, Francia anexionou os territorios de [[Alsacia]] e [[Lorena]], pechando o denominado Camiño Español que unía as posesións españolas en Italia e en Flandres a través de Suíza e o [[Franco Condado]]. Todo isto levou a unha guerra aberta entre Francia e España. |
||
==Os efectos do tratado== |
==Os efectos do tratado== |
||
[[Ficheiro:Tratado Pirineos 1659.jpg|thumb|300px|'''Reparto entre España e Francia tralo Tratado dos Pireneos''']] |
[[Ficheiro:Tratado Pirineos 1659.jpg|thumb|300px|'''Reparto entre España e Francia tralo Tratado dos Pireneos''']] |
||
Despois de 10 anos de guerra, |
Despois de 10 anos de guerra, Francia (aliada con Inglaterra) derrota as tropas españolas en [[Batalla das Dunas|Dunas]], no 1658. A paz firmouse un ano despois na Illa dos Faisáns, asinando [[Luís de Haro]], representando ao re de España [[Filipe IV de España|Filipe IV]], e o cardeal [[Mazarino]], en representación do rei de Francia [[Luís XIV de Francia|Luís XIV]]. |
||
Na fronteira do norte, Francia obtivo o condado de [[Artois]] e unha serie de prazas fortes en [[Flandes]], [[Henao]] e [[Luxemburgo]]. |
Na fronteira do norte, Francia obtivo o condado de [[Artois]] e unha serie de prazas fortes en [[Flandes]], [[Henao]] e [[Luxemburgo]]. |
||
Os franceses devolven a España o [[Charolais]] (no Franco Condado) e as conquistas de Italia. Na fronteira catalá do sur, concertouse a cesión a Francia do [[Rosellón]], o [[Conflent]], o [[Vallespir]] e unha parte da [[Cerdaña]], todos eles situados na vertente |
Os franceses devolven a España o [[Charolais]] (no Franco Condado) e as conquistas de Italia. Na fronteira catalá do sur, concertouse a cesión a Francia do [[Rosellón]], o [[Conflent]], o [[Vallespir]] e unha parte da [[Cerdaña]], todos eles situados na vertente setentrional dos [[Pireneos]] e que os soldados franceses ocuparan para apoiar aos sublevados cataláns. A fronteira con España fixarase dende entón seguindo os Pireneos, excepto o pequeno enclave de [[Llivia]]. |
||
O tratado tamén prevía a |
O tratado tamén prevía a voda entre Luís XIV de Francia e [[María Teresa de Austria]], filla de Filipe IV de España, cuxa dote se fixou en medio millón de escudos de ouro, a cambio de renunciar aos seus dereitos sucesorios ao trono de España. Pero esta compensación xamais chegou a pagarse, o que lle valeu de escusa a Luís XIV para anular o tratado e reiniciar as hostilidades, sendo un dos factores que levarán á [[Guerra de Sucesión Española]] no 1702. |
||
A Paz dos Pireneos completouse un ano despois co [[Tratado de Llivia]] (1660) no que se acordou o paso de 33 pobos e lugares do val de [[Querol]] á soberanía francesa, quedando así baixo control español o enclave de Llivia. Deste xeito, fixouse dunha forma máis precisa a división da Cerdaña entre España e Francia. |
A Paz dos Pireneos completouse un ano despois co [[Tratado de Llivia]] (1660) no que se acordou o paso de 33 pobos e lugares do val de [[Querol]] á soberanía francesa, quedando así baixo control español o enclave de Llivia. Deste xeito, fixouse dunha forma máis precisa a división da Cerdaña entre España e Francia. |
||
===Consecuencias para Cataluña=== |
===Consecuencias para Cataluña=== |
||
No tratado incluíuse un indulto xeral e a restitución dos bens a tódolos perseguidos durante os anos da sublevación catalá (1640-1659). No lado francés, o compromiso incluía manter a vixencia dos ''Usatges de Barcelona'' e as súas institucións ao norte dos Pireneos, con sede en [[Perpiñán]], pero esta parte non foi |
No tratado incluíuse un indulto xeral e a restitución dos bens a tódolos perseguidos durante os anos da sublevación catalá (1640-1659). No lado francés, o compromiso incluía manter a vixencia dos ''Usatges de Barcelona'' e as súas institucións ao norte dos Pireneos, con sede en [[Perpiñán]], pero esta parte non foi respectada por Luís XIV. Un ano despois ([[1660]] os ''Usatges'' foron derrogados, o que conlevou a abolición das institucións propias en Cataluña setentrional, así coma a prohibición do emprego do [[catalán]] no ámbito público e oficial. |
||
O real decreto do 2 de abril de 1700, con data de aplicación do 1 de maio do mesmo ano prohibiu o uso da lingua catalá en calquera tipo de actos oficiais, sendo o francés a única lingua oficial e a única |
O real decreto do 2 de abril de 1700, con data de aplicación do 1 de maio do mesmo ano prohibiu o uso da lingua catalá en calquera tipo de actos oficiais, sendo o francés a única lingua oficial e a única empregada no ensino público. |
||
Recentemente, o estado francés modificou a súa constitución engadindo ao seu artigo 2 a frase ''la langue de la République est le français'' ("a lingua da república é o francés"). Con este artigo, néganse subvencións a movementos culturais ou cívicos cuxa lingua vehicular sexa o catalán ou para rexeitar calquera tipo de presenza do catalán na administración entre outras linguas faladas no territorio francés. |
Recentemente, o estado francés modificou a súa constitución engadindo ao seu artigo 2 a frase ''la langue de la République est le français'' ("a lingua da república é o francés"). Con este artigo, néganse subvencións a movementos culturais ou cívicos cuxa lingua vehicular sexa o catalán ou para rexeitar calquera tipo de presenza do catalán na administración entre outras linguas faladas no territorio francés. |
Revisión como estaba o 8 de novembro de 2010 ás 12:42
O Tratado dos Pireneos (ou Paz dos Pireneos) foi firmado polas coroas das monarquías española e francesa o 7 de novembro do ano 1659, na Illa dos Faisáns (sobre o río Bidasoa, fronteirizo entre ambos países), co que se puxo fin a un conflito iniciado no 1635, coa Guerra dos Trinta Anos.
Antecedentes
Francia entrou na Guerra dos Trinta Anos despois das vitorias españolas contra os rebeldes holandeses no 1620, e contra os suecos en Nördlingen no 1634. No ano 1640, Francia comezou a interferir na política española, apoiando aos cataláns sublevados durante a sublevación de Cataluña, ao tempo que España apoiaba a Revolta da Fronda de 1648. Nas negociacións da Paz de Westafalia (1648) que puxeron fin a Guerra dos Trinta anos, Francia anexionou os territorios de Alsacia e Lorena, pechando o denominado Camiño Español que unía as posesións españolas en Italia e en Flandres a través de Suíza e o Franco Condado. Todo isto levou a unha guerra aberta entre Francia e España.
Os efectos do tratado
Despois de 10 anos de guerra, Francia (aliada con Inglaterra) derrota as tropas españolas en Dunas, no 1658. A paz firmouse un ano despois na Illa dos Faisáns, asinando Luís de Haro, representando ao re de España Filipe IV, e o cardeal Mazarino, en representación do rei de Francia Luís XIV.
Na fronteira do norte, Francia obtivo o condado de Artois e unha serie de prazas fortes en Flandes, Henao e Luxemburgo. Os franceses devolven a España o Charolais (no Franco Condado) e as conquistas de Italia. Na fronteira catalá do sur, concertouse a cesión a Francia do Rosellón, o Conflent, o Vallespir e unha parte da Cerdaña, todos eles situados na vertente setentrional dos Pireneos e que os soldados franceses ocuparan para apoiar aos sublevados cataláns. A fronteira con España fixarase dende entón seguindo os Pireneos, excepto o pequeno enclave de Llivia.
O tratado tamén prevía a voda entre Luís XIV de Francia e María Teresa de Austria, filla de Filipe IV de España, cuxa dote se fixou en medio millón de escudos de ouro, a cambio de renunciar aos seus dereitos sucesorios ao trono de España. Pero esta compensación xamais chegou a pagarse, o que lle valeu de escusa a Luís XIV para anular o tratado e reiniciar as hostilidades, sendo un dos factores que levarán á Guerra de Sucesión Española no 1702.
A Paz dos Pireneos completouse un ano despois co Tratado de Llivia (1660) no que se acordou o paso de 33 pobos e lugares do val de Querol á soberanía francesa, quedando así baixo control español o enclave de Llivia. Deste xeito, fixouse dunha forma máis precisa a división da Cerdaña entre España e Francia.
Consecuencias para Cataluña
No tratado incluíuse un indulto xeral e a restitución dos bens a tódolos perseguidos durante os anos da sublevación catalá (1640-1659). No lado francés, o compromiso incluía manter a vixencia dos Usatges de Barcelona e as súas institucións ao norte dos Pireneos, con sede en Perpiñán, pero esta parte non foi respectada por Luís XIV. Un ano despois (1660 os Usatges foron derrogados, o que conlevou a abolición das institucións propias en Cataluña setentrional, así coma a prohibición do emprego do catalán no ámbito público e oficial.
O real decreto do 2 de abril de 1700, con data de aplicación do 1 de maio do mesmo ano prohibiu o uso da lingua catalá en calquera tipo de actos oficiais, sendo o francés a única lingua oficial e a única empregada no ensino público.
Recentemente, o estado francés modificou a súa constitución engadindo ao seu artigo 2 a frase la langue de la République est le français ("a lingua da república é o francés"). Con este artigo, néganse subvencións a movementos culturais ou cívicos cuxa lingua vehicular sexa o catalán ou para rexeitar calquera tipo de presenza do catalán na administración entre outras linguas faladas no territorio francés.
Cada ano, o 7 de novembro, os catalanistas recordan estes feitos e se manifestan en Perpiñán.