Banda Municipal de Música de Betanzos
 | Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde abril de 2024.) |
| Banda Municipal de Música de Betanzos | |
|---|---|
| Orixe | Betanzos, |
| Período | 1852 - 1965 1990 - actualidade |
| Na rede | |
  | |
A Banda Municipal de Música de Betanzos é un conxunto musical galego, da vila de Betanzos.
Historia[editar | editar a fonte]
Orixes[editar | editar a fonte]
Fernando Vázquez Carril iniciou a banda en 1852 “sobre a implantación dunha Academia de Música nesta cidade para poder empregar na aprendizaxe desta arte a varios mozos dedicados á vacante”. O seu primeiro director foi Juan Gattot, quen organizou unha academia formada por 22 persoas, das cales 18 eran integrantes da banda, e mais seis alumnos de canto. A finais de 1852 aprobouse o Regulamento Orgánico e Administrativo da Academia de Música.
Século XIX[editar | editar a fonte]
Pedro Queble, natural de Santander e músico no rexemento de Saboya número 6 de Infantería, dirixiu a banda entre 1855 e 1857 e entre 1861 e 1862. Ante os problemas económicos municipais houbo diferentes recollidas e subscricións populares para manter a banda. Neste momento, o uniforme oficial estaba composto por un chaleco de tea azul turquesa, un pantalón de tea azul celeste cunha franxa amarela e o director levaba un fleco de fío dourado, outro pantalón de tea branca, unha chaqueta de tea azul turquesa cun capón de estampado verde. , ouro no caso do director, e cerquillo vermello. Tiñan tamén ten unha espada de ferro con empuñadura dourada, con vaina e tahalí, mentres que o director leva unha espada con empuñadura reformada, rosas de tea celeste co seu correspondente sol, carril de metal dourado e calzado, duna de hule negro, choróns de penacho branco, vermello e azul, como as súas caixas de cartón pintadas de azul celeste.
En 1857 incorporouse á dirección o santiagués Vicente Nóvoa González e un ano despois o Concello contratou varios músicos que chegaran ao final dos seus catro anos de formación. Nóvoa estivo ata 1861, e en 1862, tras o falecemento de Pedro Queble, José Montero pasou a ser o director de forma interina ata a incorporación en 1864 de Antonio Oliva, que faleceu un ano despois. En 1865 abriuse un concurso para cubrir a praza de dirección, que acadou o madrileño Francisco Maimó. Sucedeuno en 1872 de Castro, mestre de capela e organista da catedral de Braga. Yáñez dirixiuna uns meses, e en 1874 incorporouse o coruñés Joaquín Martí Roca.
En 1889 Manuel Naveira doou dezanove instrumentos. En 1890 o Concello de Betanzos acordou que a actuación pasase de ser no Cantón Pequeno ao Cantón Grande, e en 1894 solicitoulle a Serafín Fontela Núñez a construción dun palco ou quiosco de sillería e mampostería para a banda municipal.
Século XX[editar | editar a fonte]
En 1901 actualizáronse os uniformes dos músicos, compostos por teresiana, banda de guerra, pantalóns e faixa. Continuaron os problemas económicos do grupo, sendo habitual a ausencia de distintos músicos ante a imposibilidade de manter actualizadas as súas pagas.
Antonio Segura Penalva (natural de Carcagente e falecido en Betanzos o 7 de febreiro de 1910) dirixiu a banda a comezos de século. En 1913 pasou a ocupar o posto de director Ricardo Dorado Arroyo, quen compuxo un himno a Betanzos, con letra do xornalista local José Bartolomé Vidal. Consérvase un inventario de 1928 onde se indican as obras interpretadas: Beethoven, Mozart, Schubert, Wagner, Brahms e Albéniz. Son moitas as obras de zarzuela e 53 partituras de pasodobles, ademais de música galega, 14 marchas fúnebres, dianas etc.
En 1940 entrou formar parte da banda Carlos López García-Picos, ocupando a praza que deixaba o seu pai ao escapar á Arxentina por medo á represión do Franquismo.
En 1965 disolveuse, logo de dez anos valorando continuamente a súa disolución ou a súa reorganización.
Segunda etapa[editar | editar a fonte]
En 1990 o Concello de Betanzos acordou a creación da Escola Municipal de Música, subministrando recursos materiais e humanos. En decembro dese ano levouse a cabo o primeiro concerto dos alumnos e alumnas do centro, baixo dirección de Antonio Cal. A presentación oficial realizouse nas festas patronais de agosto de 1991. Gravou o seu primeiro disco no décimo aniversario da refundación. En decembro de 2005 a banda realizou unha xira pola Arxentina, incluída unha actuación no Teatro Avenida de Buenos Aires.
A banda, formada por 60 músicos, está dirixida por Juan Antonio Ferrer e Raúl Galán. O repertorio abrangue desde a música clásica á contemporánea, pasando pola música popular. Ao longo do ano desenvolve concertos de forma recorrente, na Semana Santa de Betanzos, no Concerto Cidade de Betanzos, nos desfiles das festas patronais ou no Concerto Extraordinario de Nadal. Ademais, organiza un encontro de bandas.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Cuns Lousa, Xulio (1984). "A Banda Municipal de Betanzos en el siglo XIX". Anuario Brigantino (7): 137–152.
- Cuns Lousa, Xulio (1986). "A Banda Municipal de Betanzos en el siglo XX". Anuario Brigantino (9): 155–180.
