Antonio Portela Paradela
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 1865 A Coruña, España |
| Morte | 30 de marzo de 1927 (61/62 anos) A Coruña, España |
| Actividade | |
| Ocupación | fotógrafo, debuxante |
| Familia | |
| Fillos | Augusto Portela |
Antonio Portela Paradela, nado na Coruña o 20 de outubro de 1865[1] e finado na mesma cidade o 30 de marzo de 1927,[2] foi un fotógrafo e debuxante galego.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Foi fillo de Joaquín Portela Ramos e de Peregrina Paradela Mayo. Estudou na Escola provincial de Belas Artes da Coruña. Estivo desde 1889 vivindo no continente americano, na Habana, en México, en Montevideo e en Buenos Aires. Na Arxentina traballou para o estudio fotográfico de Alejandro Witcomb. Retornou en 1897 para instalarse en Madrid e máis adiante na Coruña e Betanzos.[3] Como fotógrafo foi adscrito ao movemento pictorialista.[4] Portela tamén cultivou a ilustración na prensa periódica, en xornais e revistas como ABC, Blanco y Negro, El Teatro ou Las Crónicas Gráficas. Tamén nas revistas taurinas Pan y Toros, Los Toros e Sol y Sombra. E mesmo en La Ilustración Española y Americana, Por Esos Mundos, Instantáneas e Nuevo Mundo.[5]
Fotografou a personaxes como Joaquín Vaamonde Cornide, Manuel María Puga Parga "Picadillo", Arturo Fernández Cersa ou Wenceslao Fernández Flórez, inda que o seu traballo máis coñecido é un retrato debuxado de Rosalía de Castro, baseado nunha fotografía de Luis Sellier, popularizado despois polo deseño do billete de 500 pesetas de 1979, de José María Cruz Novillo, baseado no debuxo de Portela.
-
![Fotografía de Rosalía (†1885), de Luis Sellier.[6]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Rosalia.jpg/252px-Rosalia.jpg)
Fotografía de Rosalía (†1885), de Luis Sellier.[6] -
![Debuxo feito en 1902 por Antonio Portela.[7][8]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Rosalia_de_castro.jpg/226px-Rosalia_de_castro.jpg)
-
Billete de 1979, deseñado por Cruz Novillo,
baseado no debuxo anterior.
![Fotografía de Rosalía (†1885), de Luis Sellier.[6]](/wiki/Ficheiro:Rosalia.jpg)
![Debuxo feito en 1902 por Antonio Portela.[7][8]](/wiki/Ficheiro:Rosalia_de_castro.jpg)
Casou coa coruñesa Genoveva Valdomir Seoane e foi pai de seis fillos varóns, entre eles Augusto Portela Valdomir.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Acción Portela 2022, p. 359.
- ↑ Acción Portela 2022, p. 369.
- ↑ Acción Portela 2022, pp. 360-368.
- ↑ Pérez Calero 2016, pp. 500-501.
- ↑ Acción Portela 2022, p. 362.
- ↑ Pereira Bueno 2014, p. 51-59.
- ↑ Rodríguez Martínez 2013.
- ↑ Pereira Bueno 2014, p. 43-50.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Antonio Portela Paradela  |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Acción Portela, Moisés (2022). "Los fotógrafos Portela en Betanzos". Anuario Brigantino (en castelán) (45): 359–373. ISSN 1130-7625.
- Pereira Bueno, Fernando (2014). Rosalía de Castro: Imaxe e realidade. Xerais. p. 205. ISBN 978-84-9914-565-5.
- Pérez Calero, Gerardo (2016). "El fotógrafo-pictorialista Antonio Portela y el pintor Gonzalo Bilbao en el Madrid del Novecentismo". Laboratorio de Arte (en castelán) (28). ISSN 1130-5762. doi:10.12795/LA.2006.i.01.26.
- Rodríguez Martínez, Lois (2013). "O retrato de Portela que mudou a imaxe de Rosalía" (PDF). Fundación Rosalía de Castro.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Acción Portela, Moisés (15/9/2006). "Antonio Portela, uno de los primeros profesionales españoles" (en castelán).