Algoritmo cobizoso para fraccións exipcias

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

En matemáticas, o algoritmo cobizoso para fraccións exipcias é un algoritmo cobizoso, descrito por primeira vez por Fibonacci, para transformar números racionais en fraccións exipcias. Unha fracción exipcia é unha representación dunha fracción irredutible como unha suma de fraccións unitarias distintas, como 5/6 = 1/2 + 1/3. Como o nome indica, estas representacións usáronse desde hai moito tempo no antigo Exipto, mais o primeiro método sistemático publicado para construír tales expansións foi descrito en 1202 no Liber Abaci de Leonardo de Pisa (Fibonacci).[1] Chámase algoritmo cobizoso porque en cada paso o algoritmo elixe cobizosamente a fracción unitaria máis grande posible que se pode usar en calquera representación da fracción restante.

En realidade, Fibonacci enumera varios métodos diferentes para construír representacións de fraccións exipcias.[2] Inclúe o método cobizoso como último recurso para situacións nas que fallan varios métodos máis sinxelos; vexa Fracción exipcia para unha lista máis detallada destes métodos. Como detalla Salzer (1948), o método cobizoso, e as súas extensións para a aproximación de números irracionais, foron redescubertos varias veces polos matemáticos modernos, o máis antigo e máis notable foi James Joseph Sylvester[3] Un método de expansión moi relacionado que produce aproximacións máis próximas en cada paso ao permitir que algunhas fraccións unitarias da suma sexan negativas remóntase a Lambert (1770).

A expansión producida por este método para un número chámase expansión exipcia cobizosa, expansión de Sylvester ou expansión de Fibonacci–Sylvester de . Porén, o termo expansión de Fibonacci adoita referirse, non a este método, senón á representación de números enteiros como sumas de números de Fibonacci.

Algoritmo e exemplos[editar | editar a fonte]

O algoritmo de Fibonacci expande a fracción , realizando repetidamente a substitución

(simplificando o segundo termo desta substitución se é necesario). Por exemplo:
nesta expansión, o denominador 3 da primeira fracción unitaria é o resultado de redondear 15/7 ata o seguinte número enteiro maior, e a fracción restante 2/15 é o resultado de simplificar −15 mod 7/15 × 3 = -1 mod 7/45= 6/45. O denominador da segunda fracción unitaria, 8, é o resultado de redondear 15/2 ata o seguinte número enteiro maior, e a fracción restante 1/120 é o que falta de 7/15 despois de restar tanto 1/3 como 1/8.

Como cada paso da expansión reduce o numerador da fracción restante a expandir, este método sempre remata cunha expansión finita; no entanto, en comparación coas expansións exipcias antigas ou con métodos máis modernos, este método pode producir expansións bastante longas, con grandes denominadores. Por exemplo, este método expande

mentres que outros métodos conducen á estoutra expansión moito mellor
Wagon (1991) suxire un exemplo que se comporta peor aínda, 31/311. O método cobizoso leva a unha expansión con dez termos, o último dos cales ten máis de 500 díxitos no seu denominador; porén, 31/311 ten unha representación non cobizosa moito máis curta, 1/12 + 1/63 + 1/ 2799 + 1/8708.

Secuencia de Sylvester e aproximación máis próxima[editar | editar a fonte]

A Secuencia de Sylvester 2, 3, 7, 43, 1807, ... ((secuencia A000058 na OEIS)) pódese ver como unha secuencia xerada por unha expansión cobizosa infinita deste tipo para o número 1, onde en cada paso escollemos o denominador en lugar de . Truncando esta secuencia a k termos e formando a fracción exipcia correspondente, p. ex. (para k = 4)

dá como resultado a fracción máis próxima posible de 1 por parte de calquera fracción exipcia de k termos.[4] É dicir, por exemplo, calquera fracción exipcia para un número no intervalo aberto (1805/1806, 1) require polo menos cinco termos. Curtiss (1922) describe unha aplicación destes resultados de aproximación máis próxima para acoutar inferiormente o número de divisores dun número perfecto, mentres que Stong (1983) describe aplicacións en teoría de grupos.


Máxima lonxitude das expansións e condicións de congruencia[editar | editar a fonte]

Calquera fracción x/y require como máximo x termos na súa expansión cobizosa. Mays (1987) e Freitag & Phillips (1999) examinan as condicións nas que o método cobizoso produce unha expansión de x/y con exactamente x termos; estes pódense describir en función de condicións de congruencias en y.

  • Toda fracción 1/y require un termo na súa expansión cobizosa; a fracción deste tipo máis simple é 1/1.
  • Toda fracción 2/y require dous termos na súa expansión cobizosa se e só se y ≡ 1 (mod 2); a fracción deste tipo máis simple é 2/3.
  • Unha fracción 3/y require tres termos na súa expansión cobizosa se e só se y ≡ 1 (mod 6), e daquela y mod x = 2 e temos unha fracción impar y(y + 2)/3, polo que a fracción que fica cun único paso da expansión cobizosa,
    está nos termos máis sinxelos. A fracción máis sinxela 3/y cunha expansión de tres termos é 3/7.
  • Unha fracción 4/y require catro termos na súa expansión cobizosa se e só se y ≡ 1 ou 17 (mod 24), e daquela o numerador y mod x da fracción restante é 3 e o denominador é 1 (mod 6). A fracción máis sinxela 4/y cunha expansión de catro termos é 4/17. A conxectura de Erdős-Straus afirma que todas as fraccións 4/y teñen unha expansión con tres ou menos termos, pero cando y ≡ 1 ou 17 (mod 24) tales expansións deben atoparse por métodos distintos do algoritmo cobizoso, co caso 17 (mod 24) cuberto pola relación de congruencia 2 (mod 3) .

De xeito máis xeral, a secuencia de fraccións x/y que teñen expansións cobizosas de x termos e que teñen o menor denominador posible y para cada x son (secuencia A048860 na OEIS).

Outras secuencias enteiras[editar | editar a fonte]

A lonxitude, o denominador mínimo e o denominador máximo da expansión cobizosa para todas as fraccións con numeradores e denominadores pequenos pódense atopar na OEIS (Enciclopedia online de secuencias de enteiros) como secuencias (secuencia A050205 na OEIS), (secuencia A050206 na OEIS) e (secuencia A050210 na OEIS), respectivamente. Ademais, a expansión cobizosa de calquera número irracional leva a unha secuencia crecente infinita de números enteiros, e a OEIS contén expansións de varias constantes coñecidas[5]. Algunhas entradas adicionais no OEIS, aínda que non están etiquetadas como producidas polo algoritmo cobizoso, parecen ser do mesmo tipo.

Expansións relacionadas[editar | editar a fonte]

En xeral, se se quere unha expansión de fracción exipcia na que os denominadores estean restrinxidos dalgún xeito, é posible definir un algoritmo cobizoso no que en cada paso se escolla a expansión

onde se escolle o máis pequeno , de entre todos os valores posibles que satisfán as restricións, de xeito que e de xeito que sexa distinto de todos os denominadores escollidos previamente. Exemplos de métodos definidos deste xeito inclúen a expansión Engel, na que cada denominador sucesivo debe ser múltiplo do anterior, e a expansión cobizosa impar, na que todos os denominadores están restrinxidos a ser números impares.

Non obstante, pode ser difícil determinar se un algoritmo deste tipo sempre pode ter éxito en atopar unha expansión finita. En particular, descoñécese se a expansión cobizosa impar termina cunha expansión finita para todas as fraccións para as que é impar, aínda que por outros métodos sabemos que atopamos expansións finitas.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Sigler 2002.
  2. Sigler 2002, capítulo II.7
  3. Consulte, por exemplo, Cahen (1891) e Spiess (1907).
  4. Curtiss 1922; Soundararajan 2005
  5. "Denominators of greedy Egyptian fraction expansion of Pi - 3.". oeis.org (en inglés). 2024. Consultado o 25 de febreiro de 2024. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]