Arquivo Xeral de Simancas

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Castelo de Simancas, edificio que alberga o arquivo.

O Arquivo Xeral de Simancas comezou a funcionar en 1540 como arquivo xeral da Coroa de Castela por orde de Filipe II, instalado no castelo de Simancas na provincia de Valladolid.

Dotado dun dos primeiros regulamentos de arquivos do mundo (1588), funcionou como arquivo corrente da monarquía española ata 1844 ao se converter en arquivo histórico, para uso de historiadores e investigadores e establecerse o arquivo corrente a Alcalá de Henares. Conserva entre 50 e 60 millóns de documentos, o que o converte nun dos principais arquivos históricos do mundo.

O Arquivo Xeral de Simancas conta con arquiveiros asignados desde o seu comezo, a familia Ayala desempeñou o cargo ininterrompidamente desde Diego de Ayala no século XVI ata Manuel de la Cruz Ayala y Rosales no comezo do século XIX. Durante a Guerra de Independencia o castelo serviu como cuartel das tropas francesas e deixou momentaneamente de prestar servizo o arquivo, o estrago para os fondos foi considerable e produciuse tamén roubo de documentación.

Manuel Murguía foi o seu director de 1869 a 1870 porén o seu enfrontamento co anterior xefe, Francisco Díaz Sánchez, levará ao seu traslado a Galicia.