Ruta de administración
.jpg)
En farmacoloxía e toxicoloxía, unha ruta ou vía de administración é a forma en que un medicamento, fluído, veleno ou outra substancia entra no corpo.[1]
Clasificación[editar | editar a fonte]
As vías de administración clasifícanse xeralmente segundo o lugar onde se aplica a substancia. Exemplos comúns inclúen a administración oral e intravenosa.
As rutas tamén se poden clasificar en función de onde estea o obxectivo da acción. A acción pode ser tópica (local), enteral (efecto en todo o sistema, pero administrada a través do tracto gastrointestinal) ou parenteral (acción sistémica, pero se administra por vías distintas ao tracto GI).
Entre as vías máis comúns atópanse a oral, sublingual, bucal, intravenosa, rectal, tópica, transdérmica, inhalatoria/pulmonar e parenteral.[2][3]
- Vía oral: Moitos medicamentos como tabletas, pílulas ou gotas son tomados por esta vía. Tamén dispositivos como as cápsulas endoscópicas.
- Vía sublingual e bucal: Medicamentos como a buprenorfina e desamino-oxitocina son exemplos de fármacos administrados por estas vías. A absorción rápida e a evitación do metabolismo de primeira pasaxe son vantaxes clave.[4]
Ángulos de inserción da agulla para 4 tipos de administración parenteral de medicamentos: intramuscular, subcutánea, intravenosa e intradérmica.
- Vía intravenosa (IV): Permite un efecto inmediato, sendo adecuada para emerxencias e pacientes inconscientes. Aínda que evita o metabolismo de primeira pasaxe, ten riscos asociados como anafilaxe e infección.
- Vía rectal: Utilizada eficazmente para a administración de moitos medicamentos, especialmente no final da vida, debido á súa rápida e efectiva absorción a través da mucosa rectal.
- Vía parenteral: Refírese a calquera vía que non sexa enteral (non a través do tracto gastrointestinal). Inclúe administración por inxección ou inserción dun catéter.
- Vía tópica e transdérmica: Medicamentos aplicados na pel para efectos locais ou sistémicos. As parches transdérmicos ofrecen unha absorción lenta pero sostida.
- Vía inhalatoria/pulmonar: Utilizada para efectos locais ou sistémicos, especialmente útil para tratar problemas asmáticos.
Vantaxes e desvantaxes das rutas de administración[editar | editar a fonte]
Cada vía ten as súas propias vantaxes, desvantaxes e aplicacións específicas dependendo do medicamento, a condición a tratar e a necesidade de efectos rápidos ou sostidos.
A elección da vía adecuada é fundamental para maximizar a eficacia do tratamento mentres se minimizan os efectos secundarios e os riscos para o paciente.
Vía oral[editar | editar a fonte]
- Vantaxes:
- Baixo custo económico.
- Mínimo risco de reaccións agudas aos medicamentos.
- Menores precaucións sobre estilización.
- Simplicidade e comodidade de administración.[5]
- Desvantaxes:
Vía intravenosa[editar | editar a fonte]
- Vantaxes:
- Efecto rápido e control preciso da dose.
- Desvantaxes:
- Risco de infección.
- Necesidade de monitorización continua.[7]
Vía sublingual e bucal[editar | editar a fonte]
- Vantaxes:
- Absorción rápida e directa ao torrente sanguíneo.
- Desvantaxes:
- Absorción incompleta ou errática para a maioría dos medicamentos.[7]
Outras rutas[editar | editar a fonte]
Inclúen a administración rectal, vaxinal, ocular, ótica, nasal e por inhalación, cada unha coas súas propias vantaxes para situacións específicas e tipos de medicamentos.[7]
Notas
- ↑ "Route of administration". TheFreeDictionary.com (en inglés). Consultado o 2024-03-24.
- ↑ Pharmapproach.com. "Routes of Drug Administration: An Overview" (en inglés). Consultado o 2023-03-25.
- ↑ KnowledgeDose. "Routes of Drug Administration" (en inglés). Consultado o 2023-03-25.
- ↑ As vías sublingual e bucal non son o mesmo que a vía oral, aínda que todas implican a colocación de medicamentos na boca. A administración oral refírese á inxestión de medicamentos a través da boca que posteriormente pasan polo tracto gastrointestinal para seren absorvidos. Porén, as vías sublingual (baixo a lingua) e bucal (entre a enxiva e a bochecha) permiten que o medicamento se disolva e sexa absorvido directamente nos vasos sanguíneos da boca, evitando o seu paso polo tracto gastrointestinal e o metabolismo no fígado. Isto pode facer que o medicamento actúe máis rápido e sexa máis eficaz en certas circunstancias.
- ↑ "Oral Administration of Drugs: Advantages and Disadvantages". Pharmapproach (en inglés). Consultado o 2024-03-24.
- ↑ "Routes of Administration and Dosage Forms of Drugs". msdvetmanual.com; MSD Veterinary Manual (en inglés). Consultado o 2024-03-24.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 "Drug Administration - Drugs". merckmanuals.com; Merck Manuals Consumer Version (en inglés). Consultado o 2024-03-24.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Outros artigos[editar | editar a fonte]
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- O 10º Simposio EUA-Xapón sobre sistemas de administración de medicamentos
- Manual de estándares de datos do centro da FDA para a avaliación e investigación de medicamentos: ruta de administración.
- Manual de estándares de datos do centro da FDA para a avaliación e investigación de medicamentos: forma de dosificación.
- ASPEN Sociedade Americana de Nutrición Parenteral e Enteral
- As Drug Administration Routes Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA. (en inglés)
----
|
Este artigo sobre medicina é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |