Saltar ao contido

Ramón Rubial

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaRamón Rubial

(1983) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento28 de outubro de 1906 Editar o valor en Wikidata
Erandio, España Editar o valor en Wikidata
Morte24 de maio de 1999 Editar o valor en Wikidata (92 anos)
Bilbao, España Editar o valor en Wikidata
Causa da morteinsuficiencia cardíaca Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaBilbao Editar o valor en Wikidata
12º Presidente do Partido Socialista Obreiro Español
1979 – 1999
← Ramón RubialManuel Chaves →
Presidente do Consello Xeral Vasco
4 de xaneiro de 1978 – xuño de 1979
← sen valor – Carlos Garaikoetxea →
Senador de España
15 de xuño de 1977 – 25 de maio de 1999
Circunscrición electoral: Biscaia
11º Presidente do Partido Socialista Obreiro Español
1976 – 1979
← Ramón RubialRamón Rubial →
10º Presidente do Partido Socialista Obreiro Español
1967 – 1970
← Pascual TomásRamón Rubial → Editar o valor en Wikidata
Actividade
Lugar de traballo Madrid Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónpolítico, sindicalista, operário metalúrgico (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Partido políticoPartido Socialista Obrero Español Editar o valor en Wikidata
Membro de
Familia
FillosLentxu Rubial Editar o valor en Wikidata
ParentesEider Gardiazabal, daughter's daughter Editar o valor en Wikidata
Premios
Busto de Rubial erixido no parque de Santurce, Biscaia.

Ramón Rubial Cavia, nado en Erandio, Biscaia o 28 de outubro de 1906 e finado en Bilbao o 24 de maio de 1999, foi un dirixente socialista vasco, presidente do PSOE até a súa morte e primeiro Lehendakari vasco da etapa preautonómica no Consello Xeral Vasco.[1][2][3][4][5]

Biografía

[editar | editar a fonte]

Infancia e mocidade

[editar | editar a fonte]

O seu pai, José Rubial, emigrou desde o seu Bierzo natal a Biscaia con oito anos. A súa nai, Leonor Cavia, chegou a Bilbao aos dous anos, acompañando ao seu pai, un albanel de Santander. Casaron en 1905 e tiveron ao seu primeiro fillo, Ramón, un ano despois. Ramón acudiu á escola primaria en Erandio e ao catorce anos, ingresa na Escola de Artes e Oficios para facerse torneiro. Ese ano (1920), entra no Sindicato Metalúrxico da Unión Xeral de Traballadores, uníndose dous anos despois (1922) ás Mocidades Socialistas e o Partido Socialista Obreiro Español (PSOE).

Ós 17 anos finaliza a súa aprendizaxe nun obradoiro do seu pobo natal, comezando a traballar como torneiro en diferentes localidades: Reinosa, Barakaldo, Zorrotza... ata que en 1926 é contratado polo estaleiro da Sociedade Española da Construción Naval de Sestao (A Naval). Paralelamente desenvolve intensas actividades políticas e sindicais, sendo detido varias veces. Por primeira vez, durante a folga xeral revolucionaria de decembro de 1930, en contra da monarquía, pasa 4 días no cárcere. En 1934, é detido como responsable do movemento revolucionario en Erandio, sendo xulgado e condenado por sedición a unha pena de prisión de 6 anos, oito meses e 21 días, que non cumpriu ao promulgarse unha amnistía xeral tras o triunfo da Fronte Popular nas eleccións de febreiro de 1936.

Guerra Civil e ditadura franquista

[editar | editar a fonte]

Combateu na Guerra Civil na fronte do Norte, sendo capturado o 1 de novembro de 1937 en Bilbao, tras o cal foi primeiro condenado á morte, pena que foi conmutada por trinta anos de prisión. Durante a súa estancia en prisión, traballou na reorganización do PSOE. En 1944, foi trasladado a un pelotón de traballo en Babcock & Wilcox en Sestao, o que lle permite entrar en contacto coa organización clandestina do PSOE en Biscaia. Con todo, a caída da executiva en mans franquistas en 1945 indúcenlle a deixar o pelotón de traballo e tratar de escapar a Francia. Ese mesmo ano nace a súa filla, Lentxu Rubial, que tamén será afiliada ao Partido Socialista. A pesar da súa fuxida foi detido en Oiartzun pola policía. O inspector que detivo a Rubial era Melitón Manzanas, que posteriormente sería asasinado por ETA. Estivo encarcerado en varios cárceres e penais, permanecendo entre 1947 e 1956 no penal do Dueso. Foi excarcerado o 23 de agosto de 1956.

Tras a súa excarceración, estabeleceuse en Deusto. Alí traballou como torneiro nos talleres dun amigo até a súa xubilación en 1976. Ao mesmo tempo prosegue o seu labor político. Co alcume de "Pablo" e como un dos máximos dirixentes da Comisión Permanente que dirixe o PSOE no interior (especialmente tras a caída de Antonio Amat), viaxa por todo o país, reorganizando a organización. En 1957, foi detido por tres meses por asociación ilegal. En 1967, foi encarcerado de novo pola súa participación na folga de Bandas, xunto con Eduardo López Albizu e Nicolás Redondo e desterrado ás Hurdes. En 1968 a policía franquista descubriu unha imprenta clandestina do PSOE en Ripa, e Rubial volve a prisión durante 20 días. En 1969 foi posto a disposición do Tribunal de Orde Pública, sendo finalmente absolto en 1970 por falta de probas. Acudiu tamén aos congresos do PSOE celebrados en Francia na década de 1970: o de Tolosa (Francia) en 1972 (no que foi elixido membro da Comisión Executiva do partido no interior) e o de Suresnes en 1974. Finalmente, tras a morte do ditador e legalizado xa o partido, foi elixido presidente no XXVII Congreso, celebrado en decembro de 1976 en Madrid.

Democracia

[editar | editar a fonte]
Monumento a Ramón Rubial no Xardín Botánico de Barakaldo

Ramón Rubial foi elixido senador por Biscaia nas eleccións constituíntes de 1977 polas listas da Fronte Autonómica. Durante a lexislatura constituínte foi vicepresidente segundo do Senado. Como membro da Asemblea de Parlamentarios Vascos, o 17 de febreiro de 1978 foi nomeado presidente do Consello Xeral Vasco, en oitava rolda, fronte a Juan Ajuriaguerra, do PNV, cargo que ocupou até o 9 de xuño de 1979, cando foi substituído por Carlos Garaikoetxea (PNV).[6] Durante o seu mandato elaborouse o anteproxecto do estatuto de autonomía, recibíronse as primeiras transferencias e centrouse en dous asuntos fundamentalmente: a violencia terrorista e o paro.

Foi reelixido senador por Biscaia nas eleccións de 1979, 1982, 1989 e 1993. En 1986 non conseguiu acta de Senador, pero devandito ano foi candidato nas eleccións ao Parlamento Vasco, sen conseguir tampouco escano. Finalmente foi parlamentario por renuncia doutro parlamentario e elixido senador en representación do Parlamento Vasco. No Senado foi membro da Comisión Constitucional. En maio de 1979 cesou como presidente do partido ao nomearse tras o congreso unha comisión xestora para encargarse da súa dirección (1979), da que formaba parte. Con todo, no congreso extraordinario celebrado ese mesmo ano, foi elixido de novo presidente. Foi reelixido como presidente en todos os congresos que se celebraron (1981, 1984, 1988, 1990, 1994 e 1997).

En outubro de 1986 o PSOE publicou a súa biografía política e sindical, co título Ramón Rubial, un compromiso co socialismo, con prólogo de Felipe González. O 31 de outubro de 1991, a proposta do entón ministro de Asuntos Exteriores, Francisco Fernández Ordóñez, o Goberno concedeulle a Gran Cruz do Mérito Civil. En 1998 foille concedida a Cruz da Árbore de Gernika, máxima distinción outorgada polo Goberno vasco.

En 1990 constituíuse a Fundación Españois no Mundo, vinculada ao PSOE, cuxo obxectivo é mellorar as condicións asistenciais dos emigrantes españois e da que Ramón Rubial foi nomeado presidente. A fundación denomínase hoxe Fundación Ramón Rubial-Españois no Mundo.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]