Marinduque

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Marinduque
Illa Marinduque vista desde un transbordador RORO en Baía Tayabas.
a vila de Gasan Praia Bakulong en Boac.
Río Boac e o Biglang Awa Shrine en porto Balanacan Mogpog
Colaxe de Marinduque
Fotos da illa
localización da illa
Situación
País Filipinas
ProvinciaMarinduque
MarMar de Sibuyan
Coordenadas13°24′N 121°58′L / 13.400, -121.967Coordenadas: 13°24′N 121°58′L / 13.400, -121.967
Xeografía
Superficie952´58 km²
Demografía
CapitalBoac
Poboación234.521 (2015)
Densidade250 hab./km²
Lingua propiaTagalo

Marinduque, localizada na rexión denominada MIMAROPA (anteriormente designada como Rexión IV-B) é unha illa provincia de Filipinas. A súa capital é o municipio de Boac. Marinduque atópase entre a Baía de Tayabas ao norte e o Mar de Sibuyan ao sur. Está ao oeste da península de Bondoc da provincia de Quezon, ao leste da illa de Mindoro e ao norte da illa provincia de Romblon.

A provincia de Marinduque foi clasificada número 1 pola Policía Nacional de Filipinas e Forzas de Seguridade Filipinas como a provincia máis pacífica do país debido á súa baixa taxa de criminalidade anual xunto coa provincia de Batanes. Ademais, durante case 200 anos, a provincia alberga unha das festas relixiosas máis antigas do país, as Moriones, que se celebran anualmente cada semana santa.

Historia[editar | editar a fonte]

Segundo unha lenda, a illa de Marinduque formouse como consecuencia dun tráxico romance entre dúas persoas: Mariin e Gatduke. O pai de Mariin, un xefe local, non aprobaba esta unión e ordenou a decapitación de Gatduke. Antes de que isto sucedese, a parella adentrouse no mar e afogou, formando a illa agora chamada "Marinduque".

Con todo, a teoría máis aceptada da etimoloxía do nome da provincia é unha corrupción hispanizada de 'malindig' ou 'malindug', que significa "alto" ou "elegante", en referencia a un volcán potencialmente activo do sur da illa, o Monte Malindig.[1]

Durante as ocupacións española e americana, Marinduque formaba parte da provincia de Balayan (agora Batangas) no século XVI, de Mindoro no século XVII, e tivo un período breve como provincia independente en 1901, cando chegaron os americanos.

Durante a Guerra filipino-americana, Marinduque foi a primeira illa en ter campos de concentración americanos.[2] Marinduque é o sitio da batalla de Pulang Lupa, onde 250 soldados filipinos comandados polo coronel Máximo Abad, derrotou a unha forza máis pequena de 54 soldados de infantaría americanos. É unha das poucas batallas durante a pacificación de Filipinas, onde a tenacidade e a valentía dos filipinos prevalecen sobre os ben armados norteamericanos. O coronel Abad logo de capturar aos estadounidenses rendeuse máis tarde o 15 de abril de 1901 por orde do xeneral Emilio Aguinaldo debido á captura do gobernador Martín Lardizabal e outros dous funcionarios que foron retidos como reféns polos norteamericanos en Fort Santiago.[3]:535

En 1902, a Comisión Filipino-estadounidense anexou as illas de Mindoro (agora dúas provincias separadas) e a provincia de Lubang (agora parte de Mindoro Occidental).

Catro meses máis tarde, a provincia pasou a formar parte da provincia de Tayabas (agora Quezón).

O 21 de febreiro de 1920, o Congreso de Filipinas aprobou a lei 2280 da República de Filipinas, restablecendo Marinduque como unha provincia separada.

En 1942, as forzas imperiais xaponesas desembarcaron en Marinduque.

En 1945, tropas estadounidenses e filipinas combinadas liberaron a provincia das forzas xaponesas. Dúas axencias do goberno foron estacionadas na provincia durante o período estadounidense, o Exército da Commonwealth de Filipinas e a Policía de Filipinas.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Marinduque é considerado como o centro xeográfico do arquipélago filipino polo Luzon Datum de 1911, a nai de todas as enquisas xeodésicas de Filipinas. A provincia é unha illa en "forma de corazón" cunha superficie total de 952´58 km², situada entre a Baía de Tayabas no norte e o Mar de Sibuyan ao sur. Sepárase da península de Bondoc en Quezón polo paso de Mompong. Ao oeste de Marinduque atópase o estreito de Táboas, que o separa da illa de Mindoro. Algunhas das illas máis pequenas ao nordés son illa Polo, illa Maniwaya, e illa Mompong. A porción do suroeste inclúe as illas de Tres Reyes e a illa Elefante.

O pico máis alto en Marinduque é o Monte Malindig (anteriormente chamado Monte Marlanga), un estratovolcán potencialmente activo cunha elevación de 1.157 m sobre o nivel do mar, localizado no extremo sur da illa. Varios sistemas de covas ocupan a provincia, que inclúen a gran cova de Bathala; a recentemente descuberta cova de San Isidro co seu complexo río subterráneo e as covas de Talao coas súas 12 series de covas que pasan por alto a parte occidental da illa.

Divisións administrativas[editar | editar a fonte]

Marinduque componse de 6 municipios, subdividido en 218 barangay. Un único distrito lexislativo abarca todas as cidades.

Cidade/Municipio N.º de
Barangays
Poboación
(2015)
Área
(km²)
Código
Boac
61
54.730
212´70
174001000
Buenavista
15
23.988
81´25
174002000
Gasan
25
34.828
100´88
174003000
Mogpog
37
34.043
108´06
174004000
Santa Cruz
55
56.408
270´77
174005000
Torrijos
25
30.524
178´92
174006000

Boac é a capital da provincia. Aínda que é a segunda cidade máis poboado logo de Santa Cruz, Boac segue sendo o centro da industria, a cultura, a economía e a educación. A maioría das oficinas gobernamentais e privadas están no municipio de Boac. Tamén limita cos cinco municipios. Mogpog ao Norte, Santa Cruz ao Nordés, Torrijos ao Leste, Buenavista ao Sur e Gasan ao Suroeste. Boac chámase así pola palabra tagala, biak, que significa dividido, debido ao río que divide a cidade de norte a sur.

Gasan é o Centro Cultural da provincia. considerado como un dos municipios máis limpos e máis verdes de Filipinas, a terra de Gasan cobre unha reserva forestal na parte oriental. Tamén é a porta de entrada á illa de Mindoro.

Buenavista é o máis pequeno dos seis municipios. Foi nomeado así debido á "boa vista" sobre o estreito de Táboas e das illas adxacentes.

Torrijos foi nomeado logo de tres supostos orixes; 1) do Xeneral Torrijos, 2) de "torrillos", referíndose ás vacas que pastoreaban nas súas vastas chairas, e 3) de torre e fillos, referíndose aos gardas que custodiaban a parroquia. Torrijos considérase como a capital de verán da provincia e coñecida polos cultivos lacais de fresas.

Santa Cruz é o máis grande dos seis municipios, tanto en superficie como en poboación. Considérase como un municipio secundario logo de Boac (xa que é a capital). Xunto con Boac, é tamén un municipio de primeira clase con industrias establecidas e rutinas comerciais.

Mogpog é a Porta Principal da Provincia a través do Porto de Balanacán. É o fogar orixinal dos Ritos Morentinos de Cuaresma e Kangga Festiva. Mogpog recibiu o nome da palabra tagalo, mag-aapog ou fabricantes de fornos, abundantes no municipio.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Lopez, Cecilio; Constantino, Ernesto (1977). Selected writings of Cecilio Lopez in Philippine linguistics. Archives of Philippine Languages and Dialects, University of the Philippines. p. 4. 
  2. Birtle, p. 272
  3. Foreman, J., 1906, The Philippine Islands, A Political, Geographical, Ethnographical, Social and Commercial History of the Philippine Archipelago, New York: Charles Scribner's Sons

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]