Saltar ao contido

Lei de instrución pública de 1857

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

A Lei de instrución pública de 1857, aprobada o 9 de setembro de 1857, tamén coñecida como lei Moyano, foi a lei reguladora da ensinanza impulsada en España en 1857 por Claudio Moyano, ministro de Fomento do goberno do Partido Moderado.[1] Supuxo a consolidadción definitiva do modelo educativo liberal e foi o fundamento do ordenamento lexislativo no sistema educativo español durante máis de cen anos.[2]

As liñas fundamentais da lei Moyano persistiron até a Lei Xeral de Educación de 1970, que estableceu a escolarización obrigatoria até os 14 anos, e a LOXSE de 1990 que aumentou esa idade aos 16.

Características

[editar | editar a fonte]
La Primera Luz, obra de Manuel Murguía (1859), usada como libro de lecturas escolares recomendado polo Ministerio de Fomento para o ensino nas escolas galegas.

Ten a súa orixe na Lei de Bases do 17 de xullo de 1857, que autorizou ao goberno a formular e promulgar unha lei de instrución pública.[3] A propia Ley de Instrucción Pública foi aprobada o 9 de setembro de 1857,[4] chegou froito do acordo entre os moderados e os progresistas[2] incorporando boa parte do Proyecto de Ley de Instrucción Pública do 9 de decembro de 1855, elaborado durante o Bienio Progresista polo Ministro de Fomento Manuel Alonso Martínez. En oposición á lei estaban os neocatólicos e a banda máis conservadora dos moderados que estaban en contra da regulamentación que se facía da ensinanza privada e porque se evitaba citar expresamente o dereito de inspección da Igexa no ensino, tal como se establecera no Concordato de 1851.

Outras leis anteriores elaboradas con consenso foran o Regulamento Xeral de Instrución Pública (aprobado en Cortes o 29 de xuño de 1821), o Plan Xeral de Instrución Pública (promovida polo Duque de Rivas e aprobada por Real Decreto o 4 de agosto de 1836) e o Plan Xeral de Estudos (Plan Pidal, Real Decreto de 17 de setembro de 1845).

Constaba de catro seccións:

  1. "Dos estudos". organizaba o sistema en primeira ensinanza, dividida en elemental (obrigatoria e gratuíta para que non puidera pagala) e superior; unha segunda ensinanza, con seis anos de materias xerais e materias de aplicación ás profesións industriais e, na terceira etapa, ou superior, no que se incluían as ensinanzas en facultades, ensinanzas superiores e ensinanzas profesionais.
  2. "Dos establecementos de ensinanza". Onde aparecía a regulamentación dos centros de ensinanza públicos e privados.
  3. "Do profesorado público". Regulamentaba a formación inicial, o sistema de acceso e os diferentes corpos do profesorado existente non ensino público.
  4. "Do goberno e administración da ensinanza pública", na que se estableceron 3 niveis de administración educativa (central, provincial e local), moi xerarquizados, cun incipiente sistema de participación cidadá para asesorar á administración.

A lei procuraba mellorar a condición da educación en España, daquela un dos países europeos con maior taxa de analfabetismo, organizando os tres niveis da primeira ensinanza:

Recollía a existencia de centros escolares para persoas cegas e xordomudas, pero non permitía o ensino noutras linguas que non fosen o castelán.[5]

As ideas fundamentais da Lei Moyano perviviron ata a Lei Xeral de Educación de 1970. En 1974, estendeuse a escolarización obrigatoria ata os 14 anos, mediante a Lei 27/1964, de 29 de abril, sobre ampliación do período de escolaridade obrigatoria ata os catorce anos. A Lei Orgánica 1/1990 de Ordenamiento Xeral do Sistema Educativo, LOXSE, a aumentou ata os 16 anos.

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Delgado Criado, B.: La educación en la España Contemporánea, 1789-1975: Volumen 3: la educación en la España Contemporánea(1789-1975). Publicaciones SM, 1994 (en castelán).
  2. ↑ 2,0 2,1 VV.AA. (2000), p. 41
  3. ↑ "MINISTERIO DE FOMENTO" (PDF). boe.es (en castelán). 22 de xullo de 1857. Consultado o 20 de novembro de 2022. 
  4. ↑ "Ministerior de Fomento. Ley de Instrucción Pública" (PDF). boe.es (en castelán). 10 de setembro de 1857. Consultado o 20 de novembro de 2022. 
  5. ↑ Pellicer i Borràs (2003), p. 808

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lei_de_instrución_pública_de_1857&oldid=6238750»