Lampón, Boiro

Lampón
Escarabote
Concello	Boiro
Provincia	A Coruña
Coordenadas	42°38′26″N 8°54′16″O
Poboación	2301 hab. (2013)
Entidades de poboación	21
[ editar datos en Wikidata ]

Santiago de Lampón é unha das oito parroquias do concello de Boiro e esta sitúase ao sur concello, na comarca da Barbanza. Segundo o padrón municipal (INE) en 2013 tiña 2301 habitantes (1141 homes e 1160 mulleres) distribuídos en 19 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 2433 habitantes. A maior parte da poboación (68 %) concéntrase no casco urbano. A pesca, nas zonas da parroquia próximas ao mar, e a agricultura (nas zonas de montaña) seguen a ter un importante papel no modo de vida da xente de Lampón.

Patrimonio

A igrexa de Santiago de Lampón é de feitura románica, con orixe na segunda metade do século XII, segundo Ángel del Castillo. O reverendo José María Lago Hermo recolleu unha tradición que sitúa un templo primitivo na aba da montaña, pois na fachada dunha casa pódense apreciar unhas inscricións en latín que permiten deducir que se tratou da primeira casa reitoral anexa ao templo parroquial. Quizais o traslado do templo á antiga capela de Santa María Madalena, máis próxima ao mar, se debese a algún acontecemento histórico como a chegada dos viquingos. Crese que funciona como parroquia desde o século XVII, pois ao facerse cargo da parroquia en 1972 Xosé Benito García Torres, certificou que entre os libros que recibe estaba un vello volume que recollía bautismos, vodas e defuncións desde 1600, segundo se recolle no arquivo diocesano. En 1684 o templo foi restaurado e ensanchouse a nave maior. En 1715 fixéronse traballos de limpeza e adecentamento.

Ten ábsida, dúas capelas laterais, sancristía e torre de campanario. No alto da fachada ten o escudo heráldico dos Caamaño, familia impulsora do esplendor do edificio. Baixo este está entronizada a imaxe do patrón Santiago Apóstolo. No altar hai un retablo barroco de gran calidade artística cunha imaxe da Santísima Trindade de gran valor. A cada lado deste hai uns escudos idénticos aos da fachada, de talla en madeira e policromados.

O 15 de xaneiro celébrase a festividade de santo Amaro. Na igrexa había unha imaxe deste santo, levada desde unha ermida xa desaparecida do lugar de San Mauro dada a devoción que tiña entre a veciñanza. En 1989, tras a celebración desta festa, a igrexa sufriu un incendio debido a que a capela lateral estaba chea de candeas acesas ofrecidas polas persoas devotas. Queimáronse as imaxes, pero salvouse o retablo e o edificio. A veciñanza colaborou nas obras de restauración do templo.

En 1607 visitou a freguesía o cardeal Jerónimo del Hoyo, e indica que lle chama "La Rabalera", talvez por ser a patroa María Madalena. Hai dúas imaxes da santa no templo, se ben unha foi retirada polo párroco, pola súa vestimenta "indecorosa", e substituída por outra con vestimenta de Monxa, que se conserva na sancristía. Segundo Manuel Domínguez Fontán a imaxe vella chegou á parroquia logo dun troco coa parroquia da Pobra do Deán, á que cederon unha valiosa imaxe do apóstolo Santiago.

Véxase tamén

Outros artigos

• Lugares de Boiro