Järfälla
| |||||
| Localización | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Estado | Suecia | ||||
| Condado | condado de Estocolmo  | ||||
| Capital | Jakobsberg (pt)  | ||||
| Poboación | |||||
| Poboación | 88.950 (2024) (1.411,23 hab./km²) | ||||
| Xeografía | |||||
| Parte de | Área metropolitana de Estocolmo Uppland Q19978621 (–1976)Q61634192 (1977–2000)Q61605385 (2000–2007)distrito xudicial de Attunda (2007–) | ||||
| Superficie | 63,03 km² | ||||
| Comparte fronteira con | |||||
| Datos históricos | |||||
| Precedido por | |||||
| Creación | 1 de xaneiro de 1971: (Reforma municipal sueca de 1971) | ||||
| Organización política | |||||
| • Chairman of the municipal board in Järfälla Municipality, Sweden (en) | Claes Thunblad (en) | ||||
| Sitio web | jarfalla.se | ||||
     | |||||
Järfälla é un municipio sueco (kommun) do condado de Estocolmo.[1] A súa capital é Jakobsberg, que é parte do núcleo urbano de Estocolmo. En decembro de 2024 a poboación do concello era de 88 950 habitantes.[2]
A superficie do concello está en gran parte urbanizada, e son principalmente as zonas costeiras as que están libres de edificacións. Alí o terreo é accidentado con ribeiras empinadas que están parcialmente cubertas de árbores. O alto nivel de desenvolvemento urbanístico levou a solucións creativas para preservar a natureza. Por exemplo, a reserva natural de Norra Igelbäcken inclúe un antigo aeródromo e debaixo está a construírse unka liña de metro.[3]
O municipio de Järfälla está asociado principalmente ao comercio, que se debe á construción do centro comercial de Barkarby, un dos máis grandes de Suecia. Tamén é no comercio, a educación, a saúde e a industria onde se atopan a maioría dos postos de traballo.
Historia administrativa
[editar | editar a fonte]O concello rural de Järfälla formouse coa reforma municipal de 1863 a partir da parroquia de Järfälla no härad de Sollentuna no condado de Estocolmo.
O 1 de xaneiro de 1947 (segundo unha decisión de 29 de marzo de 1946) as propiedades deshabitadas de Barsbro 1:5, 1:203 e 1:204, que cubren unha superficie de 0,01 km², foron transferidas do municipio rural e parroquia de Järfälla ao concello rural e parroquia de Spånga. Ao mesmo tempo, en termos de contabilidade da propiedade, a propiedade de Barsbro 1:2, que abarcaba unha área de 0,02 km², foi transferida da parroquia de Järfälla á parroquia de Spånga. Barsbro 1:2 xa formara parte anteriormente, tanto a nivel municipal como eclesiático, do concello e da parroquia de Spånga.[4]
O concello non se viu afectado pola reforma municipal do 1 de xaneiro de 1952.[4]
O 1 de xaneiro de 1955, unha área (a vila de Kallhäll) con 295 habitantes e que abarcaba unha superficie de 0,31 km², foi transferida ao concello rural de Järfälla dende o köping de Sollentuna. Ao mesmo tempo, a área de Stäket con 512 habitantes e que abarcaba unha superficie de 8,41 km², foi transferida a Järfälla dende o municipio rural de Upplands-Väsby e a parroquia de Eds.[5]
O 1 de xaneiro de 1956 transferíuse a Järfälla dende a cidade de Estocolmo unha área de 0,01 km².
O actual concello de Järfälla naceu coa reforma municipal do 1 de xaneiro de 1971 a través da transformación do concello rural de Järfälla. En 1975 tranferíuse a aldea de Kyrkhamn, que está xusto ao norte de Lövsta, ao concello de Eestocolmo. Tamén Riddersvik, que forma parte da zona de Lövsta (na actual vila de Hässelby), e a maior parte de Lövsta foron entón incorporados a Estocolmo.[6]
Xeografía
[editar | editar a fonte]O concello de Järfälla atópase no sur do landskap de Uppland, na ribeira leste do lago Mälaren. O municipio limita ao noroeste co concello de Upplands Väsby, ao leste co de Sollentuna, ao sueste co de Estocolmo, ao oeste ten unha fronteira marítima co de Ekerö, e ao noroeste limita co de Upplands-Bro, todos eles no condado de Estocolmo.
Historia
[editar | editar a fonte]O documento máis antigo onde se nomea a Järfälla ten máis de 700 anos e está datado o 26 de xaneiro de 1310. No documento, que é un testamento redactado polo arcebispo Nils Kettilsson, Ragnwald Ingesson deixa entre outras cousas un marco de prata romano á igrexa e ao vicario de "gerfelli" ou "gerfelle". O nome componse das palabras "gere" ou "ger", que significa anaco de terra en forma de cuña, e "fielder" ou ”fjäll”, que significa prado ou campo aberto e deriva do sueco antigo. Järfälla significa así "o prado en forma de cuña" ou "o campo aberto en forma de cuña".
A zona leva habitada dende o neolítico. Na idade media varias rutas importantes atravesaban a área que contitúe o actual concello de Järfälla. A finais da década de 1990 excavouse o asentamento medieval de Kalvshälla. Co tempo Barkarby converteuse nun importante nó de comunicacións dende que a propietaria das granxas de Jakobsberg e Skälby, Brita Cruus, recibiu permiso para abrir unha taberna alí en 1671.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Län och kommuner i kodnummerordning". web.archive.org. 2017-05-05. Archived from the original on 05 de maio de 2017. Consultado o 2022-08-11.
- ↑ "Folkmängd och befolkningsförändringar - Kvartal 4, 2024". Statistikmyndigheten SCB (en sueco). Consultado o 2025-03-12.
- ↑ "Norra Igelbäcken". www.lansstyrelsen.se (en sueco). Consultado o 2025-03-12.
- ↑ 4,0 4,1 "Folkräkningen den 31 december 1950, I, Areal och folkmängd inom särskilda förvaltningsområden m.m., Tätorter." (PDF). Statistiska centralbyrån. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 29 de outubro de 2013. Consultado o 12 de marzo de 2025.
- ↑ "Folkräkningen den 1 november 1960, I, Folkmängd inom kommuner och församlingar efter kön, ålder, civilstånd m.m." (PDF). Statistiska centralbyrån. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 14 de outubro de 2013. Consultado o 12 de marzo de 2025.
- ↑ Andersson, Per (1993). Sveriges kommunindelning 1863-1993. Mjölby: Draking. ISBN 978-91-87784-05-7.
