Saltar ao contido

Goberno de Unidade Nacional (Hungría)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaGoberno de Unidade Nacional

Localización
Mapa
 47°26′N 19°15′L / 47.43, 19.25
Poboación
Lingua usadalingua húngara Editar o valor en Wikidata
Datos históricos
Precedido por
Creación17 de outubro de 1944 Editar o valor en Wikidata
Disolución7 de maio de 1945 Editar o valor en Wikidata
Sucedido porProvisional National Government of Hungary (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Organización política
• Xefe do gobernoFerenc Szálasi (pt) Traducir (1944–) Editar o valor en Wikidata

O Goberno de Unidade Nacional (en húngaro: Nemzeti Összefogás Kormánya)[1] é o nome recibido pola autoridade que gobernou Hungría durante a ocupación alemá do país. Nominalmente, o Estado Húngaro (Magyar Állam) foi durante un curto período un satélite da Alemaña nazi, que se formou o 16 de outubro de 1944 despois de que o rexente Miklós Horthy fose apartado do poder por comandos alemáns na "Operación Panzerfaust" [2] Estaba liderado por Ferenc Szálasi e durou apenas uns meses, controlando unicamente unha parte do territorio do país, a que se mantiña baixo ocupación alemá.[3] Durante este curto período, 80.000 xudeus, incluíndo mulleres, nenos e anciáns, foron deportados cara á súa morte.

O país atopábase ocupado por numerosas tropas alemás e era o campo de batalla entre estas e as tropas do Exército Vermello, que xa tomaran o leste do país. Este novo estado, que non pasaba de ser un mero satélite controlado pola Alemaña nazi, substituíu o Reino de Hungría (húngaro: Magyar Királyság) que existira ata entón.

Establecemento

[editar | editar a fonte]

Desde a grave derrota sufrida polas tropas húngaras na batalla de Voronezh a mans dos exércitos soviéticos, a participación de Hungría na contenda reduciuse enormemente.[4] As negociacións secretas cos británicos e os estadounidenses continuaron. De acordo coa petición dos aliados occidentais, non houbo contactos cos soviéticos. Consciente das negociacións secretas do primeiro ministro Kállay e temendo que Hungría podería concluír unha paz por separado, en marzo de 1944 Hitler lanzou a Operación Margarethe e ordenou ás tropas alemás ocupar Hungría.[5][6]

Ante a posibilidade de que Hungría cambiásese de bando e traizoase á Alemaña nazi, Adolf Hitler non dubidou en lanzar a Operación Panzerfaust e facerse co control de Budapest mediante un asalto de comandos e paracaidistas alemáns, a mediados de outubro, cando o rexente Miklós Horthy anunciou o armisticio.[7] Premido polos alemáns e fracasado o intento de cambiar de bando, Horthy nomeou primeiro ministro a Ferenc Szálasi o 16 de outubro de 1944.[8][7] O Parlamento húngaro aprobou a formación dun Consello de Rexencia (Kormányzótanács). Pola súa banda, o 22 de decembro de 1944, Béla Miklós foi nomeado primeiro ministro do Goberno húngaro que controlaba a metade oriental do país -a ocupada entón pola Unión Soviética- con capital en Debrecen.[9] Miklós era o antigo comandante do primeiro exército de Hungría, á fronte do cal fracasara nos seus esforzos para convencer aos homes baixo o seu mando para que cambiasen de bando. O Consello de Ministros que presidía Miklós era un Goberno interino e mantivo o control nas porcións ocupadas polos soviéticos de Hungría ata o final da contenda.

O novo réxime

[editar | editar a fonte]

Goberno de Unidade Nacional[10]

Caudillo da Nación e primeiro ministro
Ferenc Szálasi (Partido da Cruz Frechada)
Vice primeiro ministro
Jenő Szöllősi (Partido da Cruz Frechada)
Ministro do Interior
Gábor Vajna (Partido da Cruz Frechada)
Ministro de Asuntos Exteriores
Gábor Kemény (Partido da Cruz Frechada)
Ministro de Industria
Emil Szakváry (Partido da Cruz Frechada)
Ministro de Xustiza
László Budinszky (Partido da Cruz Frechada)
Ministro de Propaganda
Ferenc Kassai-Schalmayer (Partido da Cruz Frechada)
Ministro de Mobilización Total
Emil Kovarcz (Partido da Cruz Frechada)
Ministro de Finanzas
Lajos Reményi-Schneller Partido da Vida Húngara
Ministro de Alimentación Pública
Béla Jurcsek Partido da Vida Húngara
Ministro de Comercio e Transportes
Lajos Szász Partido da Vida Húngara
Ministro de Agricultura
Fidél Pálffy (Partido Nacionalsocialista)
Ministro de Relixión e Educación
Ferenc Rajniss (Partido da Renovación Húngara)
Ministerio de Defensa
Károly Beregfy (Militar)
Ministro sen carteira
Vilmos Hellebronth (Militar)

ras desistir de converterse en palatino pola oposición dos conservadores,[11] o 3 de novembro,[7] Szálasi xurou como líder da nación (nemzetvezető) -novo título-[12] formando un novo «Goberno de Unidade Nacional» (Nemzeti Összefogás Kormánya[1]) con dezaseis ministerios, a metade deles compostos por membros do Partido da Cruz Frechada. Mentres que a rexencia de Horthy chegara ao seu fin, a monarquía húngara non foi abolida xuridicamente polo réxime de Szálasi, en tanto que os xornais do goberno seguían referíndose ao país como o "Reino de Hungría" (Magyar Királyság, tamén abreviado m.kir.), aínda que Magyarország (Hungría) seguía sendo empregado como termo alternativo.[13][14] Un novo consello de rexencia aprobou o nomeamento e o Parlamento fixo o mesmo por unanimidade, aínda que só coa presenza de cincuenta e cinco dos trescentos setenta deputados.[11] Aínda que parte do Goberno formara parte de gabinetes anteriores -o Consello de Ministros incluía fascistas de distintas correntes salvo aos partidarios de Imrédy, que detestaban a Szálasi-, os principais postos tanto no Goberno como nas principais empresas privadas quedaron en mans de membros da clase media baixa afín ao partido.[15][11] O groso da Administración civil e do Exército permaneceu fiel ao novo Goberno e xurou fidelidade a Szálasi.[15][11] A mesma tarde da toma de posesión deste, o Exército Vermello alcanzou os suburbios da capital.[11]

Szálasi era un ardente fascista e o seu goberno tiña pouca ou outras intencións, salvo a de manter o fascismo intacto e manter o control de porcións de Hungría ocupadas polos nazis. Argumentaba que as súas accións eran co fin de reducir a ameaza a Alemaña, aínda que o principal obxectivo de Szálasi era crear un Sistema de partido único sobre a base da súa ideoloxía "Hungarista". Anunciou a proclamación do «Estado hungarista» e da inmediata formación dunha clase campesiña próspera.[15] A principios de decembro, aprobouse por decreto a conversión do país ao corporativismo, pero en realidade o programa do partido non puido poñerse en práctica polo rápido avance das forzas soviéticas.[16] A autonomía das minorías traduciuse unicamente no traspaso do control da minoría alemá ás SS; o resto quedaran fóra do control do Goberno de Szálasi.[17]

En estreita colaboración cos nazis, Szálasi retomou as deportacións de xudeus -malia a súa negativa formal logo das primeiras protestas das embaixadas polos ataques aos seus cidadáns xudeus-,[18][19] principalmente os do gueto de Budapest, co que miles de xudeus empezaron a ser executados por militantes do Partido da Cruz Frechada.[19] Cincuenta mil deles foron deportados á fronteira austríaca a construír fortificacións e traballar nas fábricas austríacas, onde moitos deles pereceron.[18][19] Dos aproximadamente oitocentos mil xudeus que residían na Hungría anterior á guerra, só douscentos mil (aproximadamente, o 25%) sobreviviu ao Holocausto.[20][18] Unha estimación de vinte e oito mil xitanos de Hungría tamén morreron como parte do Porraimos.[21] Algunhas embaixadas de países neutrais, como foi o caso da española con Ángel Sanz Briz á fronte, expediron documentación para protexer a parte da comunidade de Budapest; como algúns destes documentos foron falsificados para estender no posible a extensión das embaixadas, os seguidores de Szálasi comezaron a desprezar esta documentación.[22] Aínda que Szálasi puxo fin ás marchas a pé cara a Austria das columnas de xudeus deportados a finais de novembro, non impediu as atrocidades na capital.[23] Desde comezos de decembro, perdeu o control dos acontecementos en Budapest, tras haberse trasladado ao oeste.[23]

Ferenc Szálasi (sentado, no centro) e os ministros do seu «Goberno de Unidade Nacional». A maioría do gabinete pertencía ao Partido da Cruz Frechada.
Membros da Cruz Frechada desfilando polas rúas do centro de Budapest.

Szálasi deseñou unha nova orde económica, á que chamou "orde social da Nación de Traballo" (Dolgozó Nemzet Hivatás Rendje). A pesar da situación caótica en que se encontraba Hungría naquel momento,[15] teoricamente Szálasi negouse a comprometer a soberanía do país e, tratou de reter o mando nominal de todas as unidades militares húngaras, incluíndo as unidades locais das SS. Aos alemáns de Hungría, incluso, non se lles permitiu unirse ao Partido da Cruz Frechada. Durante o seu mandato Szálasi dedicou máis tempo aos seus escritos políticos e viaxes polo territorio baixo o seu control que aos asuntos de goberno, que quedaron en mans do seu vice primeiro ministro Jenő Szöllősi.[24] Este era o estado de cosas cando a comezos de decembro o goberno de Szálasi abandonou Budapest ante os recentes avances do Exército Vermello, que xa chegara ás aforas da capital, e se instalou na zona occidental do país.[18] En novembro este alcanzara ás aforas da capital, que quedou cercada o 24 de decembro.[18]

O 4 de decembro, Szálasi visitou a Hitler e tratou en balde de que este accedese a non defender Budapest, para evitar os combates na cidade.[9] Hitler insistiu en crear catro novas divisións SS ademais das dous existentes con soldados húngaros, mentres que Szálasi ofreceu a coroa húngara a Goering, que aceptou aínda que pospuxo a coroación ata que mellorase a situación militar.[25] O 10 de decembro levouse a cabo a evacuación gobernamental de Budapest e o traslado a Sopron e Szombathely, xunto á fronteira alemá.[25] O Parlamento instalouse na primeira localidade, mentres que Szálasi recluír nunha facenda dunha pequena poboación próxima, non sen antes proclamar que as inminentes Nadais serías «as da esperanza».[25] As milicias do partido estenderon o terror, que tamén continuou na capital cercada.[25]

Na capital, cen mil soldados alemáns e húngaros quedaron asediados.[25] O comandante húngaro a cargo da defensa impediu que a súa homólogo das SS asasinase á poboación xudía, pero non impediu as atrocidades das súas propias milicias, que continuaron cos asasinatos.[26] Os intentos alemáns de socorrer a cidade e crebar o cerco fracasaron.[26] O 18 de xaneiro os soviéticos tomaron Pest e os defensores voaron as pontes do Danubio.[26]

As forzas fascistas leais a Szálasi e os restos do primeiro exército húngaro loitaron xunto ás forzas alemás, aínda cando a súa loita contra o Exército Vermello foi en balde: o 13 de febreiro de 1945, logo dunha moi dura loita urbana, toda a cidade de Budapest xa quedou baixo control soviético.[2][18][26] A capital achábase en ruínas.[26] Szálasi, cada vez máis afastado da realidade, reapareceu publicamente por última vez o 20 de xaneiro para prometer a compensación total á poboación polas perdas sufridas no conflito e ameazar de morte a aqueles que non confiasen na vitoria final.[26] A propaganda oficial proclamou o país, reducido cada vez máis, «Imperio hungarista».[26] Szálasi enfrascouse na redacción das súas memorias e nas sesións espiritistas e abandonou a xestión dos asuntos de Estado.[26] O ministro de Exteriores alcanzou acordos cos representantes croatas e romaneses -da Garda de Ferro- mentres os alemáns requisaban cada vez máis material e alimentos, dificultando a autoridade do Goberno húngaro.[27]

Un mes logo da caída de Budapest, durante a Operación "Espertar de Primavera" (Unternehmen Frühlingserwachen), as restantes forzas húngaras do terceiro exército húngaro combateron xunto ás unidades alemás na última grande ofensiva do Eixe contra as Forzas soviéticas. Durante 10 días as forzas do Eixe lograron algúns avances a base de grandes perdas, pero todas estas ganancias perdéronse no prazo de 24 horas durante a contraofensiva soviética, retrocedendo ás posicións anteriores ao comezo da ofensiva.[28]

Entre o16 e o 25 de marzo, os remanentes do terceiro exército húngaro foron dispersados e virtualmente destruídos. Para finais de mes, o resto do exército húngaro estaba destruído e o pouco que quedaba del retirouse a Eslovaquia e Austria ao tempo que as forzas soviéticas ocupaban todo o país.[29] Para o 4 de abril[30] non quedaba nin un só soldado alemán en territorio húngaro.[31] O Goberno de Béla Miklós fíxose cargo nominalmente de todo o país, pero o réxime de Szálasi se mantivo oficialmente ata a súa disolución o 7 de maio de 1945, un día antes de rendición de Alemaña.[32] Szálasi foi capturado por tropas norteamericanas Mattsee o 6 de maio,[32] sendo repatriado a Hungría onde sería xulgado e executado.

  1. 1,0 1,1 Nemzeti Összefogás Kormánya, Szálasi-kormány, nyilas kormány
  2. 2,0 2,1 "The Policies of Prime Minister Kallay and the German Occupation of Hungary in March 1944". Arquivado dende o orixinal o 09 de xaneiro de 2011. Consultado o 03 de abril de 2021. 
  3. Payne 2006, p. 409.
  4. Fenyo 1965, p. 71.
  5. Cohen 1996, p. 369.
  6. Rogger & Weber 1974, p. 399.
  7. 7,0 7,1 7,2 Rogger & Weber 1974, p. 401.
  8. Gosztonyi 1992, p. 2015.
  9. 9,0 9,1 Nagy-Talavera 1970, p. 236.
  10. Rozsnyói 1961, p. 81.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Nagy-Talavera 1970, p. 231.
  12. Hungary: Notes - archontology.org
  13. Budapesti Közlöny, 17 de outubro de 1944.
  14. Hivatalos Közlöny, 27 de xaneiro de 1945.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Rogger & Weber 1974, p. 402.
  16. Nagy-Talavera 1970, p. 232.
  17. Nagy-Talavera 1970, p. 231-232.
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 Rogger & Weber 1974, p. 403.
  19. 19,0 19,1 19,2 Nagy-Talavera 1970, p. 233.
  20. Victims of Holocaust Arquivado 11 de marzo de 2008 en Wayback Machine. - Holocaust Memorial Centre.
  21. Crowe, David (2000). “The Roma Holocaust,” in Barnard Schwartz and Frederick DeCoste, eds., The Holocaust's Ghost: Writings on Art, Politics, Law and Education. University of Alberta Press, pp. 178–210.
  22. Nagy-Talavera 1970, p. 233-234.
  23. 23,0 23,1 Nagy-Talavera 1970, p. 234.
  24. Stanley G. Payne, A history of fascism, 1914-1945, Routledge, 1996, p. 420
  25. 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 Nagy-Talavera 1970, p. 237.
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 26,7 Nagy-Talavera 1970, p. 238.
  27. Nagy-Talavera 1970, p. 239.
  28. Hans Dollinger, The Decline and Fall of Nazi Germany and Imperial Japan, p. 182
  29. Gosztonyi 1992, p. 255.
  30. Nagy-Talavera 1970, p. 240.
  31. Gosztonyi 1992, p. 256.
  32. 32,0 32,1 Gosztonyi 1992, p. 275-276.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]