Gilbert e Sullivan
Gilbert e Sullivan é a forma habitual como se coñece a colaboración artística entre o libretista W. S. Gilbert (1836-1911) e o compositor Arthur Sullivan (1842-1900), en plena época vitoriana. Xuntos escribiron catorce operetas entre 1871 e 1896, das que H.M.S. Pinafore, The Pirates of Penzance e The Mikado son as máis coñecidas.[1]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Gilbert e Sullivan coñecéronse en 1869.[2] Dous anos máis tarde, Gilbert e Sullivan escribiron a súa primeira obra xuntos. Foi o produtor Richard D'Oyly Carte quen os reuniu e fomentou a súa colaboración.[3] En 1881 construíu o teatro Savoy para presentar a súa obra conxunta —que chegou a ser coñecida coa expresión "óperas do Savoy"— e fundou a compañía de ópera D'Oyly Carte, que interpretou e divulgou as súas obras durante case un século.
A relación de traballo de Gilbert e Sullivan ás veces era tensa, en parte debido a que cada un vía a súa obra sometida á do outro e en parte porque tiñas personalidades opostas: Gilbert era susceptible, mentres que Sullivan evitaba o conflito.[4][5] Ademais, Gilbert incluía nos seus libretos situacións do mundo posto do revés, coa orde social totalmente alterada; ao cabo do tempo, estes temas entraban en conflito coa arela de Sullivan de realismo e contención emocional.[6][7] Tamén entraban en conflito a sátira política que Gilbert facía dos ricos e poderosos aos que, polo contrario, Sullivan buscaba como mecenas.[8][9][10]
Despois de Ruddigore, Sullivan pediu desfacer a colaboración, dicindo que atopaba as tramas de Gilbert repetitivas e que as operetas non lle resultaban satisfactorias. Porén, a relación de traballo continuou.[3] Durante a produción de The Gondoliers produciuse unha discusión co produtor respecto aos custos, e Sullivan púxose do lado deste, que estaba a construír un teatro en Londres para a produción de novas óperas en inglés, con Ivanhoe, de Sullivan como obra inaugural. Gilbert e Sullivan comezaron a traballar con outras persoas. En 1891, tras moitos intentos fracasados de reconciliación entre a parella e o seu produtor, Richard D'Oyly Carte, o editor musical de Gilbert e Sullivan, Tom Chappell, mediou entre dous dos seus artistas máis proveitosos e tivo éxito.[11]
Logo do fracaso da obra The Grand Duke (1896), non viron motivo para continuar a colaborar. Sullivan, xa enfermo, faleceu catro anos despois.
Características
[editar | editar a fonte]Gilbert, autor dos libretos, creou "mundos ao revés", en inglés topsy-turvy, para estas óperas, onde cada situación absurva é levada á súa conclusión lóxica: facas relacionándose con lords británicos, flirtear é un crime que merece a pena capital, os gondoleiros ascenden á monarquía e os piratas resultan ser nobres descarreirados.[12] Sullivan, sete anos máis novo que Gilbert, compuña a música, contribuíndo con melodías memorables[13] que podía transmitir tanto humor como pathos.
Obras
[editar | editar a fonte]- Thespis (1871)
- Trial by Jury (1875)
- The Sorcerer
- H.M.S. Pinafore (1878)
- The Pirates of Penzance (1879)
- Patience (1881)
- Iolanthe (1882)
- Princess Ida (1884)
- The Mikado (1885)
- Ruddigore (1887)
- The Yeomen of the Guard (1888)
- The Gondoliers (1889)
- Utopia, Limited (1893)
- The Grand Duke (1896)
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Davis, Peter G (21 de xaneiro de 2002). "Smooth Sailing". New York Magazine (en inglés) (Nova York). Consultado o 6 de novembro de 2007.
- ↑ Crowther, Andrew. Ages Ago—Early Days. Arquivado 13 de agosto de 2011 en Wayback Machine. The Gilbert and Sullivan Arquivo da Universidade Estatal de Boise, consultado o 21-05-2007.
- ↑ 3,0 3,1 Crowther, Andrew (28 de xuño de 1997). "The Carpet Quarrel Explained" (en inglés). The Gilbert and Sullivan Archive. Arquivado dende o orixinal o 11 de maio de 2008. Consultado o 6 de novembro de 2007.
- ↑ Stedman 1996, pp. 254-56 e 323-24
- ↑ Ainger 2002, pp. 193-94
- ↑ Ainger 2002, p. 288
- ↑ Wolfson 1976, p. 3
- ↑ Jacobs 1986, p. 73
- ↑ Crowther, Andrew, The Life of W.S. Gilbert. Arquivado 13 de maio de 2008 en Wayback Machine. The Gilbert and Sullivan Archive na Universidade Estatal de Boise, consultado o 21-05-2007
- ↑ Bond, Jessie, The Reminiscences of Jessie Bond: Chapter 16. The Gilbert and Sullivan Archive na Universidade Estatal de Boise, consultado o 21-05-2007
- ↑ Wolfson 1976, p. 7.
- ↑ Leigh, Mike (4 de novembro de 2007). "True anarchists". The Guardian (en inglés). Consultado o 6 de novembro de 2007.
- ↑ Sir George Grove: «Parece posuír a forma e a simetría por instinto; o ritmo e a melodía cobren todo o que toda; a música amosa non só un xenio simpático, senón siso, xuízo, proporción e unha completa ausencia de pedantería e pretensións; mentres que a orquestración se distingue por unha beleza feliz e orixinal rara vez superada polos grandes mestres». "Arthur Sullivan 1842–1900". The Musical Times (en inglés). decembro de 1900. Arquivado dende o orixinal o 28 de outubro de 2007. Consultado o 6 de novembro de 2007.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Gilbert e Sullivan |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Ainger, Michael (2002). Gilbert and Sullivan, a Dual Biography (en inglés). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-514769-3.
- Allen, Reginald (1975). The First Night Gilbert and Sullivan (en inglés). Londres: Chappell & Co. Ltd.
- Ayre, Leslie (1972). The Gilbert & Sullivan Companion (en inglés). Londres: W.H. Allen & Co Ltd.. Introdución por Martyn Green
- Baily, Leslie (1966). The Gilbert and Sullivan Book (en inglés) (new ed. ed.). Londres: Spring Books.
- Benford, Harry (1999). The Gilbert & Sullivan Lexicon, 3rd Revised Edition (en inglés). Ann Arbor, Michigan: The Queensbury Press. ISBN 0-9667916-1-4.
- Bradley, Ian (1996). The Complete Annotated Gilbert and Sullivan (en inglés). Oxford, Inglaterra: Oxford University Press. ISBN 019816503X.
- Bradley, Ian (2005). Oh Joy! Oh Rapture! The Enduring Phenomenon of Gilbert and Sullivan (en inglés). Oxford University Press. ISBN 0195167007.
- Cellier, François and Cunningham Bridgeman (1914). Gilbert and Sullivan and Their Operas (en inglés). Londres: Sir Isaac Pitman & sons, ltd. Consultado o 10-06-2007.
- Fitzgerald, Percy Hetherington (1899). The Savoy Opera and the Savoyards (en inglés). Londres: Chatto & Windus. Consultado o 10-06-2007.
- Jacobs, Arthur (1986). Arthur Sullivan – A Victorian Musician (en inglés). Oxford University Press. ISBN 0-19-282033-8.
- Stedman, Jane W. (1996). W. S. Gilbert, A Classic Victorian & His Theatre (en inglés). Oxford University Press. ISBN 0-19-816174-3.
- Williamson, Audrey (1953). Gilbert and Sullivan Opera (en inglés). Londres: Marion Boyars.
- Walbrook, H.M. (1922). Gilbert & Sullivan Opera, A History and a Comment (en inglés). Londres: F. V. White & Co. Ltd. Arquivado dende o orixinal o 12 de maio de 2008. Consultado o 10 de xuño de 2018.
- Wolfson, John (1976). Final curtain: The last Gilbert and Sullivan Operas (en inglés). Londres: Chappell in association with A. Deutsch. ISBN 0-903443-12-0
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- The Gilbert and Sullivan Archive Arquivado 29 de setembro de 2009 en Wayback Machine.
- Historical survey of G&S
- University of Rochester's online Gilbert & Sullivan exhibit
- Savoynet G&S discussion list, an email-based G&S listserv Arquivado 13 de xuño de 2018 en Wayback Machine.
- The Gilbert and Sullivan Discography Arquivado 22 de maio de 2022 en Wayback Machine.