Eugenio Urtaza Norat
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 12 de novembro de 1892  Pontevedra, España |
| Morte | 12 de decembro de 1947 (55 anos) Pontevedra, España |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | España |
| Actividade | |
| Ocupación | político |
Eugenio Urtaza Norat, nado en Pontevedra o 12 de novembro de 1892 e finado na mesma cidade o 12 de decembro de 1947, foi un dos fundadores do Partido Comunista de España en Galicia.[1]
Traxectoria[editar | editar a fonte]
Fillo de Sabina Urtaza Norat, mestra de Portonovo. Comezou uníndose á Xuventudes Socialistas, e en 1921 apuntouse ó grupo dos terceiristas, formando parte, así, dos fundadores do primeiro grupo comunista galego que lideraba Manuel García Filgueira. Foi delegado no I Congreso do PCE. Despois disto pasou moito tempo en Vigo onde rexentou unha barbería e organizou o partido en Teis.[1] En 1925 foi encarcerado no cárcere Modelo de Madrid.[1]
En 1928 cando pasaba a procesión do Cristo da Vitoria, el ía no tranvía, que tivo que deterse, e mentres a procesión pasaba el púxose a ler o periódico mentres o resto de pasaxeiros poñíanse de xeonllos. Un sacerdote denunciono por escándalo, e a Garda Civil prendeuno. Mandárono outra vez para o cárcere Modelo, e botou alí oito meses.[1]
Volveu vivir a Pontevedra na Segunda República.[1] Na cidade rexentou unha taberna na rúa Alhóndiga, detrás da casa consistorial. Secretario de correspondencia do Comité local do Socorro Vermello Internacional de Pontevedra en 1931,[2] foi o encargado de organizar o Socorro Vermello co obxectivo de axudar os presos da cidade e os que estaban nos buques do polígono Janer na base naval de Marín en 1934. A causa destas accións o gobernador ordenou o peche da súa taberna.[1] Foi secretario da sociedade La Viña, que agrupaba aos taberneiros de Pontevedra.[3]
Participou activamente na campaña a favor do Estatuto de autonomía de Galicia de 1936.[1] Tamén organizou a participación de Galicia na Olimpíada Popular de Barcelona que se ía celebrar en xullo de 1936, acudindo cunha expedición que saíu de Pontevedra o 16 de xullo. Cando chegaron a Barcelona atopáronse co golpe de Estado do 18 de xullo de 1936 e marchou para Madrid coas súas fillas. Desde Madrid dirixíronse a Murcia, e alí residiron durante a guerra civil española ata a chegada do exército franquista o 1 de abril de 1939. Ante esta situación marchou de novo para Pontevedra con varios familiares e alí foi apresado ao baixar do trén en abril de 1939.[1][4]
Grazas á declaración no xúízo da familia coa que estivera en Murcia conseguiu salvar a vida. Abríronlle expediente de responsabilidades políticas en 1940.[5] Debido a que seguía coas súas actividades comunistas foi encarcerado varias veces máis. Finalmente foi condenado a seis anos de prisión en 1947, e morreu o 12 de decembro no cárcere a causa de brutais malleiras e de falta de atención médica.[6][1][7]
Colaborou nos periódicos La Antorcha, Galicia, La Libertad, El País e El Campesino, publicación da que foi director.[1]
Vida persoal[editar | editar a fonte]
Casou en Pontevedra con Carmen Lamas Fernández, filla de Víctor Lamas e irmá de Viriato Lamas Fernández, en xullo de 1917.[8]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Entrada “Urtaza Norat, Eugenio” na GEG.
- ↑ El Pueblo Gallego, 20-10-1931, p. 2.
- ↑ El Pueblo Gallego, 28-4-1936, p. 13.
- ↑ El Pueblo Gallego, 19-4-1939, p. 5.
- ↑ BOE, 12-3-1940, p. 1325.
- ↑ Ciudad,8-12-1947, p. 2.
- ↑ “Urtaza y Vilaboy, asesinados por Franco”, Mundo Obrero. Comité de Galicia del PCE, 10-1-1948.
- ↑ El Progreso, 31-7-1917, p. 2.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Santidrián Arias, Víctor Manuel (2003). Historia do PCE en Galicia (1920-1968). Sada: Do Castro. ISBN 978-84-8485-079-3.