Artes liberais: Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella Edición máis nova →

Contido eliminado Contido engadido

En liña

Revisión como estaba o 6 de marzo de 2006 ás 19:05

O concepto de arte liberal, herdado da antigüidade clássica, fai referencia ó seu cultivo por "homes libres" en oposición ás "artes serviles". O termo artes liberais (en latín artes liberales) designaba os estudos que tiñan como propósito ofrecer coñecementos xerais e destrezas intelectuais antes que destrezas profesionais ou ocupacionais especializadas.

Ficheiro:Artes Liberales.jpg

As sete artes liberais – Hortus deliciarum de Herrad von Landsberg (século XII)

Durante a Idade Media, as artes liberais conformaban a parte central do curriculum das universidades. Alcuíno, conselleiro intelectual de Carlomagno adoptounas como base da reforma escolar levada a cabo durante o periodo do Renacemento carolinxio). Nas teorías educativas medievais o quadrivium seguía o traballo preparatorio do trivium. Aínda que o esquema de trivium e quadrivium é ás veces coñecido como "educación clásica" correspóndese fundamentalmente cun desenvolvemento medieval que chega ós séculos XII e XIII.

O ámbito e alcance das artes liberais evolucionou no tempo. Incialmente refería a educación das élites nos clásicos. Boecio, o "último romano, o primeiro escolástico", nunha tentativa case desesperada de transmitir ós bárbaros a civilización clásica, instálase no reino itálico dos ostrogodos para tentar ensinarlhes os rudimentos do quadrivium. Do século VI en diante o sistema medieval de estudos académicos correspondíase co esquema duplo dos contidos do Trivium e Quadrivium. Coa aparición das Humanidades e da Ciencia na época da Ilustración, o significado de "artes liberais" esténdese ata incluír a ambas. Son aínda excluídas das artes liberais ocupacións específicas como a agricultura, os negocios, a enxeñería, a pedagoxía, a medicina ou a farmacia.

As sete artes liberais que se ensinaban na antigüidade comprendían dous grupos de estudos: o trivium e o quadrivium. Eran estas (acompáñadas a seguir da súa materia principal en latín):

a gramática, lingua "a lingua";
a dialéctica, tropus "as figuras";
a retórica, ratio "a razón";
a aritmética, numerus "os números";
a xeometría, angulus "os ángulos";
a astronomía,astra "os astros";
a música, tonus "os cantos";.

O trivium

O trivium, (lat. "tres vías ou camiños") agrupaba as disciplinas literarias (relacionadas coa elocuencia). A máxima latina Gram. loquitur, Dia. vera docet, Rhet. verba colorat resume os contidos e ensinanzas de cada unha delas:

Gramática, a ciencia do uso correcto da lingua, axuda a falar;
Dialéctica, a ciencia do pensamento correcto, axuda a buscar a verdade;
Retórica, a ciencia da expresión, ensina a colorear as palabras;

O quadrivium

O quadrivium (lat. "catro camiños"), agrupaba as disciplinas científicas relacionadas coas matemáticas. A máxima latina rezaba Ar. numerat, Geo ponderat, As. colit astra Mus. canit. Eran estas:

aritmética, ensina a facer números;
xeometría, ensina a calcular;
astronomía, a cultivar o estudo dos astros;
música, a producir notas.

Referencias bibliográficas

Charles Blaich, Anne Bost, Ed Chan, e Richard Lynch (2004) Defining Liberal Arts Education. Center of Inquiry in the Liberal Arts.
Sister Miriam Joseph (2002) The Triviuum: The Liberal Arts of Logic, Grammar, and Rhetoric. Paul Dry Books.
Brand Blanshard (1973) The Uses of a Liberal Education: And Other Talks to Students. Open Court.

@@ Liña 1: / Liña 1: @@
-O concepto de '''arte liberal''', herdado da antigüidade clássica, fai referencia ó seu cultivo por "homes libres" (en oposición ás "[[artes serviles]]"). O termo '''artes liberais''' (en latín ''artes liberales'') designaba os estudos que tiñan como propósito ofrecer coñecementos xerais e destrezas intelectuais antes que destrezas profesionais ou ocupacionais especializadas.
+O concepto de '''arte liberal''', herdado da antigüidade clássica, fai referencia ó seu cultivo por "homes libres" en oposición ás "[[artes serviles]]". O termo '''artes liberais''' (en latín ''artes liberales'') designaba os estudos que tiñan como propósito ofrecer coñecementos xerais e destrezas intelectuais antes que destrezas profesionais ou ocupacionais especializadas.
 [[Image:Artes Liberales.jpg|180px|right|thumb|As sete artes liberais – [[Hortus deliciarum]] de [[Herrad von Landsberg]] (século XII)]]
 Durante a [[Idade Media]], as artes liberais conformaban a parte central do curriculum das universidades. [[Alcuíno]], conselleiro intelectual de [[Carlomagno]] adoptounas como base da reforma escolar levada a cabo durante o periodo do ''[[Renacemento carolinxio]]''). Nas teorías educativas medievais o ''quadrivium'' seguía o traballo preparatorio do ''trivium''. Aínda que o esquema de trivium e quadrivium é ás veces coñecido como "educación clásica" correspóndese fundamentalmente cun desenvolvemento medieval que chega ós séculos XII e XIII.
-O ámbito e alcance das artes liberais evolucionou no tempo. Incialmente refería a educación das élites nos clásicos, pero co aparición das Humanidades e da Ciencia na época da Ilustración, o significado de "artes liberais" estendeuse ata incluílas. Son aínda excluídas das artes liberais ocupacións específicas como a agricultura, os negocios, a enxeñería, a pedagoxía, a medicina ou a farmacia.
+O ámbito e alcance das artes liberais evolucionou no tempo. Incialmente refería a educación das élites nos clásicos. Boecio, o "último romano, o primeiro escolástico", nunha tentativa case desesperada de transmitir ós bárbaros a civilización clásica, instálase no reino itálico dos ostrogodos para tentar ensinarlhes os rudimentos do quadrivium. Do século VI en diante o sistema medieval de estudos académicos correspondíase co esquema duplo dos contidos do [[Trivium]] e [[Quadrivium]]. Coa aparición das Humanidades e da Ciencia na época da Ilustración, o significado de "artes liberais" esténdese ata incluír a ambas. Son aínda excluídas das artes liberais ocupacións específicas como a agricultura, os negocios, a enxeñería, a pedagoxía, a medicina ou a farmacia.
 As sete '''artes liberais''' que se ensinaban na antigüidade comprendían dous grupos de estudos: o ''trivium'' e o
-''quadrivium''. Eran estas:
+''quadrivium''. Eran estas (acompáñadas a seguir da súa materia principal en latín):
-* a [[gramática]],
+* a [[gramática]], lingua "a lingua";
-* a [[dialéctica]],
+* a [[dialéctica]], tropus "as figuras";
-* a [[retórica]],
+* a [[retórica]], ratio "a razón";
-* a [[aritmética]],
+* a [[aritmética]], numerus "os números";
-* a [[xeometría]],
+* a [[xeometría]], angulus "os ángulos";
-* a [[astronomía]],
+* a [[astronomía]],astra "os astros";
-* a [[música]].
+* a [[música]], tonus "os cantos";.
 ==O trivium==
-O '''[[trivium]]''', (lat. "tres vías ou camiños") agrupaba as disciplinas literarias (relacionadas coa elocuencia):
+O '''[[trivium]]''', (lat. "tres vías ou camiños") agrupaba as disciplinas literarias (relacionadas coa elocuencia). A máxima latina ''Gram. loquitur, Dia. vera docet, Rhet. verba colorat'' resume os contidos e ensinanzas de cada unha delas:
-* [[Gramática]]
+* [[Gramática]], a ciencia do uso correcto da lingua, axuda a falar;
-* [[Dialéctica]]
+* [[Dialéctica]], a ciencia do pensamento correcto, axuda a buscar a verdade;
-* [[Retórica]]
+* [[Retórica]], a ciencia da expresión, ensina a colorear as palabras;
 ==O quadrivium==
-O '''[[quadrivium]]''' (lat. "catro camiños"), agrupaba as disciplinas científicas (as relacionadas coas matemáticas):
+O '''[[quadrivium]]''' (lat. "catro camiños"), agrupaba as disciplinas científicas relacionadas coas matemáticas. A máxima latina rezaba ''Ar. numerat, Geo ponderat, As. colit astra Mus. canit''. Eran estas:
-* [[aritmética]],
+* [[aritmética]], ensina a facer números;
-* [[xeometría]],
+* [[xeometría]], ensina a calcular;
-* [[astronomía]] e
+* [[astronomía]], a cultivar o estudo dos astros;
-* [[música]].
+* [[música]], a producir notas.