Asociación Católica de Propagandistas
| Asociación Católica de Propagandistas | |
|---|---|
| Tipo | asociación privada de fieis |
| Data de fundación | 1909 |
| Fundador(es) | Ángel Ayala |
| Presidente/a | Alfonso Bullón de Mendoza Gómez de Valugera (-)  |
| País | España |
| Na rede | |
| https://www.acdp.es/ | |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
 | Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. |
A Asociación Católica de Propagandistas (ACdP) é unha organización española de segrares católicos cuxo modo de perseguir o ideal relixioso é a propagación da fe católica e o apostolado, formando e instando a minorías selectas destinadas a dirixir a vida pública da sociedade e a acción social e política dos católicos, entre os que exercen un papel aglutinante.
Historia e características[editar | editar a fonte]
A asociación foi fundada en 1909 polo sacerdote xesuíta Ángel Ayala.[1] Foi consolidada por Ángel Herrera Oria nos anos vinte
Segunda república e Guerra civil[editar | editar a fonte]
Durante a Segunda república, foi quen aglutinou o pensamento político católico e fomentou a creación da CEDA.[1] Durante a Guerra civil, na zona republicana, os seus locais foron saqueados e moitos dos seus socios foron perseguidos e reprimidos.[1]
Influencias no franquismo[editar | editar a fonte]
Durante o réxime do Xeneral Franco, nos primeiros anos, algúns dos seus socios foron culpados de actuar con ambigüidade durante a República e de non apoiar claramente os ideais falanxistas deses anos.[2] Malia todo, axiña comezou a colaboración co novo réxime e, no segundo goberno de Franco, en agosto do 1939, varios socios entraron no goberno como José Larraz (en Facenda), José Ibáñez Martín (en Educación), e Pedro Gamero del Castillo (Ministro sen carteira).[3]
Posteriormente, os propagandistas constituíron unha das familias máis influentes do panorama español, especialmente na década dos anos 40 trala sinatura do acordo de 1941, entre o Vaticano e o estado franquista[4] e a derrota das Potencias do Eixe na Segunda guerra mundial que provocaron o desprazamento dos sectores da Falanxe Española en beneficio do nacional-catolicismo representado polos propagandistas, ata a aparición dos tecnócratas do Opus Dei.
No réxime franquista, os propagandistas, participaron amplamente nas estruturas do Ministerio de Xustiza[5] pero máis importante foi a súa influencia ocupándose dos ámbitos relacionados coa educación co xa citado Ibáñez Martín, quen foi minstro durante doce anos e que promocionou a outros propagandistas no ministerio e no CSIC, cando este foi creado en 1939.[5]
Tralo Concilio Vaticano II, algúns propagandistas, como Joaquín Ruiz-Giménez convertéronse en opositores ao réxime, en tanto que outros, integrados no grupo Tácito, premeron a prol da reforma do réxime. Moitos propagandistas tiveron un papel moi influente durante a Transición, chegando un deles, Leopoldo Calvo-Sotelo á presidencia do Goberno.
Proxectos[editar | editar a fonte]
Da ACdeP xurdiron varios proxectos:
- A Editorial Católica.
- A Confederación Nacional de Estudantes Católicos.
- A primeira escola de Periodismo de España, vinculada ao diario El Debate.
- Os xornais Ya, Hoy de Badaxoz e o Ideal de Granada.
- O Instituto Social Obreiro.
- A Biblioteca de Autores Cristianos.
- O Instituto Social León XIII.
- Cáritas Española.
- A Asociación Pío XII de agricultores.
- A Escola de Cidadanía Cristiá da Igrexa.
- Os congresos e xornadas Católicos e Vida Pública.
- O Colexio Maior Universitario San Pablo de Madrid, que é a principal obra da ACdP na actualidade.
Fundación Universitaria San Pablo CEU[editar | editar a fonte]
A Fundación Universitaria San Pablo CEU, da que dependen as universidades San Pablo de Madrid, Cardenal Herrera de Valencia e a Abat Oliba de Barcelona. Así coma cinco colexios de primaria e secundaria en Madrid, Valencia, Barcelona, Alacant e Murcia. Tamén conta con diferentes centros de posgraduado, unha escola de maxisterio e dúas escolas de negocios.
Da Fundación San Pablo Andalucía, fundada polos propagandistas andaluces depende a Universidade Fernando III cuxa propiedade está compartida coa Provincia de bética da Compañía de Xesús.
Notas[editar | editar a fonte]
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Barreiro Gordillo, Cristina (xullo-decembro 2018). "La ACNdeP y su papel político en el primer franquismo". Hispania sacra 70 (142):. ISSN . Consultado el 19 de octubre de 2020. 70 (142): 681–689. ISSN 0018-215X. Consultado o 19 de xuño de 2023.
- Sánchez Garrido, Pablo (2017). "Génesis e identidad del grupo fundacional de la ACN de JP (1904-1909)". Hispania Sacra (en castelán) 69 (139): 389–400. ISSN 1988-4265. doi:10.3989/hs.2017.026.
