Agena (foguete)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Agena A»)
Un Agena A.

Agena, formalmente denominado RM-81 segundo a súa designación misilística, é o nome dunha familia de foguetes estadounidenses usados como etapa superior de varios lanzadores, entre eles o Thor, o Atlas e o Titan.[1]

Historia[editar | editar a fonte]

No ano 1955, a Forza Aérea comezou o programa WS-117L (Weapons System 117L), consistente no desenvolvemento dun sistema de satélites estratéxico, inicialmente adicado ó recoñecemento óptico desde o espazo. En outubro de 1956, a compañía Lockheed gañou o concurso relacionado co programa e converteuse no contratista principal. O elemento principal do programa sería unha nova nave multipropósito con motores de manobra e desprazamento e que sería usada como segunda etapa do foguete lanzador así como transportador do sistema de recoñecemento. A etapa Agena sería desenvolvida basándose no motor foguete de propelente líquido Bell XLR81 e foi coñecido inicialmente como Hustler debido a que o motor foi deseñado orixinalmente para unha cápsula armamentística a reacción para o bombardeiro B-58 Hustler. O motor alimentábase con ácido nítrico e UDMH.[1]

Variantes[editar | editar a fonte]

Houbo catro versións do foguete Agena: A, B, C e D. Das catro, voaron tres. A versión C tería consistido nun foguete do dobre de capacidade en órbita, pero non chegou a ser construída.[1]

Variante Motor Pulo Tempo de combustión Lonxitude Diámetro Peso Foguetes Número de lanzamentos
Agena A Bell 8048 (Bell XLR81-BA-5)[1] 69 kN[1] 120 segundos[1] 5,94 m[1] 1,52 m[1] 3850 kg (2945 kg de propelente)[1] Atlas, Thor[1] 20[1]
Agena B Bell 8081 (Bell XLR81-BA-7) / Bell 8096 (XLR81-BA-9)[1] 71 kN[1] 240 segundos[1] 7,56 m[1] 1,52 m[1] 7160 kg (6115 kg de propelente)[1] Atlas, Thor[1] 76[1]
Agena D Bell 8096 (Bell XLR81-BA-9, Bell 8247 no Agena Target Vehicle)[1] 71 kN[1] 265 segundos[1] 7,56 m[1] 1,52 m[1] 7160 kg (6115 kg de propelente)[1] Atlas, Thor, Thorad, Titan IIIB[1] 269[1]

Agena A[editar | editar a fonte]

Diagrama dun Agena B.

O primeiro Agena lanzouse sobre un foguete Thor en xaneiro de 1959 e terminou en fracaso, pero o segundo intento, o 28 de febreiro dese mesmo ano, finalizou con éxito ó poñer en órbita o satélite de recoñecemento Discoverer 1 do sistema KH-1 nunha órbita polar. Os primeiros modelos do Agena eran propulsados pola variante Bell XLR81-BA-3 do motor foguete, pero posteriores foguetes usaron a variante XLR81-BA-5 (Bell modelo 8048). As tobeiras do motor podíanse mover en cabeceo e guiñada grazas a uns cardáns.[1]

Agena B[editar | editar a fonte]

O Agena B levaba un motor mellorado XLR81-BA-7 engine (Bell modelo 8081) que podía ser reencendido no espazo. Era máis groso que o Agena A para levar máis propelente, duplicando o tempo de encendido (240 segundos). Unha vez posto en órbita ao Agena B aínda lle quedaba propelente dabondo para manobrar, características necesaria nunha plataforma de recoñecemento. Unidades posteriores do Agena B usaban un motor XLR81-BA-9 (Bell modelo 8096), aumentando o pulo do foguete. Xunto co propulsor Atlas foi usado para satélites Midas e Samos.[1][2]

A maior parte dos Agena B foron usados para lanzar satélites de recoñecemento do tipo KH.[1]

Agena D[editar | editar a fonte]

O Agena D usado durante o programa Gemini.

Foi a variante que máis lanzamentos fixo. Tratábase basicamente dun Agena B mellorado que podía lanzar unha maior variedade de cargas e ser usado con outros tipos de foguetes como primeira etapa. Foi o foguete usado durante o programa Gemini como vehículo obxectivo das cápsulas tripuladas Gemini.[1][3]

Xunto cos foguetes Thor, Atlas e Titan foi usado na súa maior parte para lanzar satélites de recoñecemnto KH, pero Atlas lanzou tamén o Gemini-Agena e as sondas do programa Mariner.[1]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 Mark Wade (2011). "Agena A" (en inglés). Consultado o 18 de marzo de 2012. 
  2. Mark Wade (2018). "Agena B" (en inglés). Consultado o 14 de maio de 2018. 
  3. Mark Wade (2018). "Agena D" (en inglés). Consultado o 14 de maio de 2018. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]