Saltar ao contido

Aculíferos

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Aculíferos
Aculifera

Rango fósil: cámbrico - actualidade

Chiton olivaceus, un quitón (poliplacóforos)
Clasificación científica
Superreino: Eukarya
Reino: Animalia
Subreino: Eumetazoa
(sen clasif.) Bilateria
Filo: Mollusca
Subfilo: Aculifera
Hatschek, 1891
Clases
Sinonimia
  • Amphineura Ihering, 1876 [1]

O dos aculíferos (Aculifera), tamén chamados anfineuros[2] (Amphineura), é un dos dous subfilos en que tradicionalmente se divide o filo dos moluscos.[3] O outro é o dos conchíferos.[4]

Inclúe os aplacóforos (caudofoveados e solenogastros) e os poliplacóforos (quitóns). A validez deste grupo vén avalada por estudos xenéticos.[5]

Porén, algúns autores inclúen tamén outros moluscos do subfilo dos conchíferos (Hatscheck in Blumrich, 1891; Scheltema, 1993) ou, alternativamente, inclúen só os aplacóforos, ao lado do subfilos placóforos e conchíferos (Stasek, 1972).[3] (Véxase "Clasificación" máis abaixo).

Os representantes máis antigos dos aculíferos (moluscos con espículas ou placas) e dos conchíferos (moluscos con cuncha) datan do cámbrico temperán. Porén, o rexistro fósil non achega información de organismos que puideran seren antepasados de ambos os grupos, polo que o modelo de molusco ancestral permanece incerto.[6]

Características

[editar | editar a fonte]

A diferenza dos conchíferos teñen o manto recuberto, total ou parcialmente, por unha cutícula con espiñas, e carecen de estatocisto, Todas as especies son mariñas.[7]

Taxonomía

[editar | editar a fonte]

Descrición

[editar | editar a fonte]

O subfilo foi descrito en 1891 polo zoólogo austríaco Berthold Hatschek, no prólogo ao traballo de: Blumrich J. (1891): "Das Integument der Chitonen". Zeitschrift für Wissenschaftliche Zoologie 52, 404– 476.[3]

Etimoloxía

[editar | editar a fonte]

O termo do latín científico Aculifera está formado sobre a raíz aculi- do adxectivo latino aculeātus, -a, -um, 'provisto de espiñas', de aculeus, -i, 'aguión', 'punta', 'puga', e o elemento -fera, plural de -ferus, derivado do verbo fero, 'levar', aludindo ás espiñas que levan na cutícula do manto estes animais.

Clasificación

[editar | editar a fonte]

Os úlimos datos dispoñíbeis[8][9] apoiarían unha relación filoxenética entre os solenogastros, os caudofoveados e os poliplacódoros (conchíferos) polo que os aplacóforos (e, polo tanto, os aculíferos) sería parafilético. Porque as agrupaciónes das clases dos moluscos en clados é moi controvertida.[3] (Ver clasificación dos moluscos, en Moluscos).

Propuxéronse diferentes clasificacións para os moluscos, algunha das cales non consideran os aculíferos.[10]

A clasificación clásica é a seguinte:

Filoxenia

[editar | editar a fonte]

Diversas Árbores filoxenéticas propostas para os moluscos.

Outra hipótese considera que os Aculifera son un grupo non natural (parafilético). Segundo esta teoría, por un lado Caudofoveata sería o grupo irmán de Solenogastres e o resto dos moluscos e, por outro lado, Solenogastres formaría o grupo irmán de Polyplacophora e os moluscos restantes:

Mollusca 
 

 Solenogastres

 

 Polyplacophora

 Conchifera

 Caudofoveata

Segundo a hipótese de que os aplacóforos son un grupo irmáno do resto dos moluscos:

Mollusca 
 Aplacophora 

 Caudofoveata

 Solenogastres

Eumollusca ou Testaria 

 Polyplacophora

 Conchifera

  1. Amphineura no WoRMS.
  2. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para anfineuros.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Aculifera Hatschek, 1891 no WoRMS.
  4. Conchifera Gegenbaur, 1878 no WoRMS.
  5. Smith, S. A.; Wilson, N. G.; Goetz, F. E.; Feehery, C.; Andrade, S. C. S.; Rouse, G. W.; Giribet, G. & Dunn, C. W. (2011). "Resolving the evolutionary relationships of molluscs with phylogenomic tools". Nature 480: 364–367. .
  6. Vinther, J.; Sperling, E. A.; Briggs, D. E. G. & Peterson, K. J. (2011). "A molecular palaeobiological hypothesis for the origin of aplacophoran molluscs and their derivation from chiton-like ancestors" (PDF). Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences: 1–10. 
  7. Remane, Adolf, Volker Storch & Ulrich Welsch (1980): Zoología sistemática. Barcelona: Ediciones Omega, S. A. ISBN 84-282-0608-2.
  8. Haszprunar, G. (2000): "Is the Aplacophora Monophyletic? a Cladistic Point of View" American Malacological Bulletin 15: 115-130.
  9. Glaubrecht, G., Maitas, L. & Salvini-Plawen L.v. (2005): "Aplacophoran Mollusca in the Natural History Museum Berlin. An annotated catalogue of Thiele's type specimens, with a brief review of "Aplacophora". Mitteilungen aus der Museum für Naturkunde in Berlin – Zoologische Reihe 81: 145-166.
  10. Götting, Klaus-Jürgen (1997): "Aculifera, Stachelweichtiere". In: Westheide, Rieger, ed.: Spezielle Zoologie Teil 1: Einzeller und Wirbellose Tiere. Stuttgart / Jena: Gustav Fischer Verlag.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Adolph Remane, Volker Storch & Ulrich Welsch (1980): Zoología sistemática. Clasificación del reino animal. Barcelona: Ediciones Omega, S. A. ISBN 84-282-0608-2. Páxinas 131-135.
  • Bernd Humberg & Matthias Bergbauer (2012): Flora y fauna submarina del mar Mediterráneo. Barcelona: Editorial Omega. ISBN 978-84-2821-220-5.
  • Klaus-Jürgen Götting (1997): "Conchifera, Schalenweichtiere". En: Westheide, Rieger (ed.): Spezielle Zoologie Teil 1: Einzeller und Wirbellose Tiere. Stuttgart / Jena: Gustav Fischer Verlag. ISBN 3-437-20515-3.

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]