Teilán, Bóveda

Teilán
	Teilán
Concello	Bóveda
Provincia	Lugo
Coordenadas	42°39′02″N 7°30′14″O / 42.65055375, -7.50376869Coordenadas: 42°39′02″N 7°30′14″O / 42.65055375, -7.50376869
Poboación	161 hab. (2019)
Entidades de poboación	10
	[ editar datos en Wikidata ]

Santa Baia de Teilán é unha parroquia do concello de Bóveda, na provincia de Lugo. Limita coas parroquias de Remesar ao norte, Rubián ao leste, Bóveda ao sur e Martín ao oeste.

Segundo o padrón municipal de 2008 tiña 224 habitantes (123 mulleres e 101 homes), distribuídos en dez entidades, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 295 habitantes.

Historia[editar | editar a fonte]

No ano 1402 o abade de Castro de Rei de Lemos, Enrique Martínez, afora a Diego López de Somoza o lugar de Carballedo desta parroquia. Anos despois, no 1474 Frai Juan de Aián, fai foro a Leonor Afonso de Castroferos do Casal de Carballedo.

Patrimonio[editar | editar a fonte]

A igrexa de Santa Baia de Teilán, do século XVII, ten planta rectangular e muros de cachotaría de xisto, con cuberta a dúas augas e madeira de xisto. Accédese á capela maior mediante un arco de medio punto, e ten pegada, ó sur a sancristía.
Pazo da Ribeira, no lugar da Ribeira. A fachada da casa ten varias inscricións. A que aparece debaixo do escudo fai referencia á liñaxe dos señores e di así:

LOS RIBAS DE NEIRA CREIERON / AL APOSTOL ¿tan? DE VERAS / QUE POR LA FE MERECIERON / LA CRUZ CON CINCO BENERAS / Y POR HONRA NO PAREXA / POR SER DE LINAGE CLARO / LES DIERON LA CRUZ BERMEXA / EN CAMPO VERDE ESMALTADA.

A que aparece sobre o escudo leva o lema: BIZCAINOS PONEN ARMAS / CASTILLOS Y ALABARDAS.

Por último, na porción de fachada á que se accede pola portada central figura a seguinte: HIZO ESTA CASA PO / SEYENDO SVS BINCV / LOS Y MAYORAZGOS / DON DIEGO ANTONIO R / IVADENEYRA Y PARDO / AÑO DE = 1806-.

Casa da Torre, tamén na Ribeira. A esta casa pertence unha imaxe de Santa Baia conservada no Pazo da Ribeira, polo que esta construción puido ser a casa orixinal do Pazo antes de se construír o actual.

Consérvanse varios muíños antigos, como o da Chousa en Souto ou o muíño do Sancho en Vales.

Lugares e parroquias[editar | editar a fonte]

Lugares de Teilán[editar | editar a fonte]

Lugares da parroquia de Teilán no concello de Bóveda (provincia de Lugo)
A Chá \| A Cortella \| A Estación \| A Modorra \| A Parrocha \| O Reguengo \| A Ribeira \| Souto \| O Toxedo \| Vales

Parroquias de Bóveda[editar | editar a fonte]

Galicia \| Provincia de Lugo \| Parroquias de Bóveda
Bóveda (San Martiño) \| Freituxe (Santiago) \| Guntín (San Cristovo) \| Martín (San Cristovo) \| Mosteiro (San Paio) \| Remesar (San Xoán) \| Ribas Pequenas (Santiago) \| Rubián (Santiago) \| San Fiz de Rubián (San Fiz) \| Teilán (Santa Baia) \| Tuimil (Santa María) \| Ver (San Vicenzo) \| Vilalpape (San Bartolomeu) \| Vilarbuxán (San Bartolomeu)