Deia

Deia; Gure lurraren deia
	;
Tipo	información xeral
Fundación	1977
Fundador	Mitxel Unzueta
Tendencia	nacionalismo vasco, centrismo
Lingua	castellano, éuscaro
Localidade	Bilbao
Periodicidade	diaria
Na rede
	http://www.deia.com
	[ editar datos en Wikidata ]

O diario Deia (en éuscaro, A chamada) é un xornal vasco fundado en 1977, de ideoloxía nacionalista vasca. De carácter bilingüe, principalmente escrito en castelán aínda que tamén inclúe artigos en éuscaro, é o produto fundamental da Editorial Iparraguirre S.A. (EISA). Aínda que o seu obxectivo inicial era abarcar todo o País Vasco, actualmente engade ao seu nome o de Noticias de Bizkaia, xa que o seu mercado fundamental é Biscaia, onde é o segundo periódico máis vendido.^[1] Pertence ao Grupo Noticias, do que tamén forman parte Diario de Noticias en Navarra, Noticias de Gipuzkoa en Guipúscoa e Noticias de Araba en Áraba.

Historia[editar | editar a fonte]

Deia, xunto coa súa empresa editora, foi impulsado polo Partido Nacionalista Vasco coa pretensión de dirixirse aos sectores moderados do nacionalismo vasco. Entre os promotores e fundadores estiveron nacionalistas como Mitxel Unzueta, Luzio Aginagalde, Luís María Retolaza e Eli Galdós. O seu primeiro número saíu o 8 de xuño de 1977, sendo Ignacio Iriarte Areso o seu primeiro director. Os seus primeiros subdirectores foron Alfonso Ventura, Martín Ugalde, e Félix García Olano; con Manuel Igarreta e Fernando Múgica como redactores xefe.^[2]^[3]

Saíu á rúa con extraordinaria rapidez, tan só tres meses despois de que quedase constituída a súa sociedade editora Editorial Iparraguirre. Esta foi fundada o 21 de marzo de 1977 cun capital inicial de 40 millóns de pesetas que foron achegados por 25 socios fundadores. Meses máis tarde este capital foi incrementado mediante unha serie de subscricións populares e a intervención duns 600 accionistas. Dous feitos condicionaron a rapidez coa que este medio púxose en marcha: por unha banda, a inminencia das primeiras eleccións democráticas, que ían celebrarse o 15 de xuño; e por outro, o feito de que as sociedades " Orain" e " Ardatza" xa estivesen a traballar para crear un diario nacionalista de esquerdas, Egin. Deia converteuse así no primeiro diario nacionalista vasco xurdido tras a desaparición da ditadura franquista.

Entre os seus principios fundacionais destacaban o seu defensa dunha información puntual e veraz, así como dos dereitos humanos individuais e colectivos, fomentando o progreso solidario da sociedade vasca, entendendo este como a defensa de tradicións, cultura, idioma, política, vida social e familiar do País Vasco e o fomento da convivencia dos seus habitantes dentro dunhas institucións democráticas. Aínda que nunha primeira etapa Deia asumiu o papel de diario aglutinador de todas as correntes de opinión que se opuxesen á ditadura, esta falta de definición fixo que enseguida o diario buscase unha identificación cada vez maior co nacionalismo vasco moderado, representado publicamente polo PNV.