Kurunta

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Ulmi-Tesup»)

Kurunta (Ulmi-Tesup) foi fillo de Muwatallis II, rei hitita, e el mesmo foi o primeiro rei hitita de Tarhuntasa.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

De mozo, Ulmi-Tesup foi criado por Hattusilis (III), ao que despois foi leal durante a guerra civil contra Mursilis III (que era curmán de Ulmi-Tesup) e combateu á súa beira.

Ao cabo da guerra, en Lukka houbo desordes, e a rexión púxose baixo dirección dun home chamado Tawagalawa, irmán do rei de Ahhiyawa; Tawagalawa comezou a atacar territorio hitita, de xeito que Hattusilis III perdeu pronto o control da situación ao suroeste, e a xente de Lukka chegou ao río Hulaya, distrito fronteirizo con capital en Hawaliya e aos distritos veciños de Natas, Parha (despois Perge en Panfilia), Harhasuwanta e outros, de xeito que toda a costa ata Kizzuwatna quedou fóra do control do rei hitita. Os distritos fronteirizos de Wasuwatta e Harputtawana caeron en mans de rebeldes axudados por Lukka.

Piyama-radu de Lazba que estaba en Millawanda, aproveitou para invadir territorio hitita desde Millawanda e conquistou a terra do río Hulaya chegando á Terra Baixa Hitita ata Nahita e proclamouse rei de Arzawa.

Hattusilis marchou contra Tawagalawa e demais rebeldes, e expulsounos da Terra Baixa e o río Hulaya, pero sen chegar á costa occidental nin probabelmente a Panfilia. Entón nomeou o seu sobriño Ulmi-Tesup rei dun gran reino do suroeste, con capital en Tarhuntasa, que gobernou baixo o nome de "Kurunta", que era o nome dunha deidade tutelar hitita. O reino limitaba ao norte e oeste con Pitassa, Ussa e terras hititas, e para o sur e suroeste eran terras a dominar "en dirección á cidade de Saranduwa na terra do río Hulaya". Nos seguintes anos Kurunta dominó ata a costa ao sur, e ao oeste ata o río Kastaraya (Kestros) e a cidade de Parha (Perge) na chaira panfilia.

Kurunta de Tarhuntasa entrevistouse co rei de Ahhiyawa a Millawanda e acordouse a retirada dos aqueos de Lukka, que retornou a control hitita e os xefes locais apresuráronse a proclamaren a súa lealdade ao rei de Tarhuntasa e ao gran rei hitita. Entre os que se someteron estaba Piyama-radu, que estaba na cidade de Sallapa cando escribiu a Hattusilis, que fora a Lukka a afianzar a súa autoridade, e sometéuselle.

Unha taboíña de bronce atopada en Hattusa contén un tratado entre Kurunta e Tudhaliyas IV, onde era confirmado no trono de Tarhuntasa. Nesta época aínda non dominada Parha (Perge).

Máis tarde aparece co título de gran rei, Labarnas, Heroe, e Sol meu e como foi atopado algún selo en Hattusa, pénsase que puido usurpar o trono algún tempo con Tudhaliyas IV ben na metade do seu reinado ben ao final. Tudhaliyas recuperaría o trono (e reinaría uns anos máis), ou se cadra sería o seu fillo Arnuwandas III o que finalmente expulsaría a Kurunta. Non hai un acordo xeral. Outros expertos consideran que Tarhuntasa se fixo independente e estivo así por un tempo e, xa que logo, usou os títulos, e como base desta tese presentan unha inscrición en Hattusa que menciona un ataque de Suppiluliumas II, fillo de Tudhaliyas IV, a Tarhuntasa.

Dos restos atopados é posíbel que derrocase a Tudhaliyas IV e acadase o poder. As reformas relixiosas de Tudhaliyas IV paráronse e a arqueoloxía comproba que os templos construídos en Hattusa durante o reinado de Thudaliyas quedaron parados e a terra destinouse a utilidades civís. A cidade alta de Hattusa tamén presenta sinais de destrución xusto ao final do reinado de Tudhaliyas, e Kurunta encabezaría aos opositores ás reformas relixiosas. Se con isto hai un acordo bastante xeral, a diferenza é notábel entre aqueles que din que Tudhaliyas acabou por recuperar o trono e os que din que non.