Portal:Pobos indíxenas de América/Biografía destacada/7

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Cuauhtémoc (en náhuatl: Cuāuhtēmoc; ‘a aguia pousouse’ ‘cuāuhtli 'aguia'; tēmoc, 'descendeu, pousouse'), nado en 1496 e finado en 1525, coñecido polos conquistadores españois como Guatemuz foi o derradeiro tlatoani mexica de México-Tenochtitlán. Asumiu o poder en 1520, un ano antes da toma de Tenochtitlán por Hernán Cortés e as súas tropas.

O nome Cuāuhtémōc que significa literalmente 'aguia que descendeu (pousouse)' (náhuatl cuāuh(-tli) 'aguia', temō- 'descender', -c PASADO). A forma honorífica de Cuāuhtémōc é Cuāuhtémōctzīn (o sufijo -tzīn úsase para designar unha dignidade similar a "son" ou "señor" en galego).

Cuāuhtémōc, fillo de Ahuizotl e curmán de Moctezuma Xocoyotzin e, Tecuichpo (náhuatl, 'copo de algodón') ó chegar esta á nubilidade. Cando asumiu o poder, os conquistadores xa foran expulsados de Tenochtitlán, pero a cidade estaba devastada pola fame, a varíola e a falta de auga potable. Cuauhtémoc chegaba a este momento tras ser tlacatlecutli (xefe de armas) da resistencia ós conquistadores, dado que dende a morte de Moctezuma previo á Noite Triste, é identificado como líder militar dos mexicas.