Pobo yekuana

Pobo yekuana
Pobo yekuana
	Nena da etnia yekuana.
Poboación
	Poboación total:; c 6 680
	Rexións principais:
Venezuela	6 250
Brasil	430
Aspectos culturais
Lingua	Lingua yekuana
Relixión	animismo
Grupos; relacionados	Pobo caribe

Os yekuana son un pobo indíxena da familia caribe que habitan no estado de Roraima do Brasil e nos estados de Amazonas e Bólivar de Venezuela, principalmente no alto Caura, ríos Erebato e Nichare; o alto Ventuari e ríos Parú e Cuminá. Son tamén coñecidos como maquiritare (tamén transliterado como makiritare). A súa lingua tamén se chama yekuana.

Territorialidade[editar | editar a fonte]

O seu territorio inclúe o Parque Nacional Jaua-Sarisariñama. A súa poboación era de 6.523 persoas no censo de comunidades indíxenas do 2001.^[3]

O patrón de asentamento característico yekuana é ribeirego e disperso. Prefiren a selva á sabana para establecer as súas comunidades e conucos. A palabra yekuana simboliza a orixe común do grupo: os seus devanceiros de acordo á tradición emerxeron do yekuana Joao, cerro situado nas chairas adxacentes ao alto río Cuntinamo.

Organización[editar | editar a fonte]

Tradicionalmente, os yekuana presentaban unha forma de organización política descentralizada, sumamente autónoma, na cal cada comunidade contaba coa máxima autoridade, o kajichanaa ou akushana, autoridade que non transcendía os seus límites. Con igual ascendente no político, a autoridade máxico-relixiosa estaba a cargo do jowai ou kadeju e do ña tamuru. A heteroxeneidade social, política e relixiosa creou tanto novas relacións entre comunidades como novas comunidades. A influencia do evanxelicalismo ou a católica, creou divisións entre os yekuana e deu lugar a novos valores, perspectivas e formas de vida.

Economía[editar | editar a fonte]

Posúen unha economía mixta baseada na horticultura, a caza, a recolección e a pesca. As mulleres dedícanse maiormente aos labores agrícolas no conuco, contando só a presenza masculina para a queima e o seu limpado. É coñecida a súa experiencia como navegantes e comerciantes a través da rede fluvial dos estados que habitan. Os seus curiaras e canaletes teñen moita demanda por esas rexións. Tamén se destacan no campo artesanal, tendo os seus produtos alta demanda tanto no mercado nacional como internacional.