Haxhi Shehreti

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.


Infotaula de personaHaxhi Shehreti
Biografía
NacementoSéculo XIX
Datos persoais
País de nacionalidadeGrego-albanés
RelixiónMusulmán
Actividade
OcupaciónEscritor e baladista

Haxhi Shehreti tamén escrito Hadji Sehreti [1] nado no século XVIII e finado no XIX, foi un albanés musulmán, baladista persoal de Alí Paxá, señor otomán de Ioannina, no Epiro[2]. Compuxo a obra Alipashia ou Alipashias (en grego: Αληπασιάδα or Αληπασιάς), un poema épico escrito a principios do século XIX. A obra está inspirada e recibe o nome de Ali PaXa, que describe, en estilo heroico, a súa vida e as súas campañas militares. Compuxo esta obra en lingua grega, considerándoa a máis prestixiosa na que eloxiar o seu mestre.[3] William Leake di que Shehreti non tiña educación grega e só coñecía o grego coloquial de Albania e as súas fronteiras. A lingua do poema, polo tanto (segundo Leake) representa o dialecto vulgar local da lingua grega.[4]

Antecedentes e valor histórico[editar | editar a fonte]

"Όλος ο κόσμος γιούρτισε κιόλα τα βιλαέτια

Και φέρνουν στον Αλή Πασιά φλωριά με τα σεπέτια
Ώρα την ώρα Αλή Πασιάς ακόμη πλειό βαραίνει.
Το όνομά του ακούσθηκε στο Ήντε στο Γεμένι,
Σεφτά ρηγάτα Φράγγικα ακούσθη το ‘νομά του,
Κανένας ως τα σήμερα δεν στάθηκε μπροστά του.

Tradución: Todo o mundo fai festas, e todos os barrios:
Levan a Ali Paxá moedas de ouro nos cofres.
Hora a hora Ali Paxá pesa máis:
O seu nome escóitase en hindi e no Iemen.
Nos Sete Reinos Francos escóitase o seu nome;

E ninguén se enfrontara neste día."[5]

Aínda que Ali Paxá era albanés, utilizaba o grego nos seus tratos cortesáns, xa que esta era a lingua dominante nas rexións que controlaba.[6] Ademais, o uso da lingua grega en varias obras de autores albaneses era moi común.[7]

Historicamente, a Alipasíad contén a característica infrecuente de ser escrita desde o punto de vista musulmán.[1] Ademais de describir as aventuras de Ali, o poema describe Ioannina, que foi un centro da cultura e renacemento grego naquela época[8] así como as actividades dos mercenarios locais (Armatoles) e revolucionarios (Klephts) cos que Ali tivo que lidar.[1]

Texto e data[editar | editar a fonte]

A Alipasíade consta de 15.000 liñas e foi escrita por entregas nos primeiros anos do século XIX, cando Alí Paxá estaba no seu apoxeo como gobernante poderoso e semiindependente de gran parte da Grecia otomá. O poema está escrito nunha lingua grega demótica moderna e contén algunhas interferencias dialécticas e expresións estranxeiras.[1] Unha copia do poema foi atopada polo anticuario e topógrafo británico William Martin Leake en 1817. En 1835 publicou 4.500 liñas da Alipashiad. O poema enteiro foi publicado polo historiador grego Constantine Sathas no seu volume Historical Disquisitions en 1870.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Merry, Bruce (2004). Encyclopedia of Modern Greek Literature (en inglés). Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-30813-0. 
  2. Albanian Historical Folksongs, 1716-1943: A Survey of Oral Epic Poetry from Southern Albania, with Original Texts (en inglés). Argonaut. 1967. 
  3. Tziovas, Dēmētrēs; Tziovas, Dimitris (2003). Greece and the Balkans: Identities, Perceptions and Cultural Encounters Since the Enlightenment (en inglés). Ashgate. ISBN 978-0-7546-0998-8. 
  4. Leake, William Martin (1835). Travels in Northern Greece (en inglés). J. Rodwell. 
  5. Leake William Martin. Travels in northern Greece. J. Rodwell, 1835, p. 472-473.
  6. Fleming, Katherine Elizabeth (1999). The Muslim Bonaparte: Diplomacy and Orientalism in Ali Pasha's Greece (en inglés). Princeton University Press. ISBN 978-0-691-00194-4. 
  7. Tziovas, Dēmētrēs; Tziovas, Dimitris (2003). Greece and the Balkans: Identities, Perceptions and Cultural Encounters Since the Enlightenment (en inglés). Ashgate. ISBN 978-0-7546-0998-8. 
  8. Merry, Bruce (2004). Encyclopedia of Modern Greek Literature (en inglés). Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-30813-0. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]