Gabriel León Trilla

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Gabriel León Trilla
Nome completoGabriel Esteban León Trilla
Nacemento3 de agosto de 1899
Lugar de nacementoValladolid
Falecemento6 de setembro de 1945
Lugar de falecementoMadrid
NacionalidadeEspaña
Ocupaciónpolítico
CónxuxeLydia Kúper de Velasco
editar datos en Wikidata ]

Gabriel Esteban León Trilla, nado en Valladolid o 3 de agosto de 1899 e finado en Madrid o 6 de setembro de 1945, foi un dirixente comunista e loitador antifranquista. Foi asasinado por orde do PCE.[1]

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Fillo dun comandante de infantaría orixinario de Santander, Desiderio León, e da leridana Ignacia Trilla. A súa irmá Carmen casou con José Bullejos Sánchez, que chegou a ser secretario xeral do PCE. Estudou Filosofía e Letras na Universidade Central de Madrid, onde tamén aprendeu francés e ruso. O 1 de marzo de 1918 ingresou na Agrupación Socialista Madrileña do PSOE, pero o 30 de xullo de 1920 deuse de baixa para participar na fundación do Partido Comunista de España. Cando o seu cuñado Bullejos foi nomeado secretario xeral do PCE en 1925 el foi nomeado secretario de axitación e propaganda. De novembro de 1928 a marzo de 1930 foi encarcerado pola ditadura de Primo de Rivera. Durante estes anos frecuentou o Ateneo de Madrid, onde coñeceu á súa futura esposa, a rusa Lydia Kúper de Velasco.

En 1931 viaxou á URSS como delegado do PCE na Komintern. Ao volver posicionouse ao lado de Bullejos, Adame, Vega e outros contra a Internacional Comunista, polo que en agosto de 1932 foi expulsado do PCE.[2] Entón volveu ao PSOE e ingresou na Federación de Trabajadores de la Enseñanza, ao tempo que traballou como profesor de francés en Madrid, Calatayud e Burgos.

Logo do golpe de Estado do 18 de xullo de 1936 foi readmitido no PCE, dirixiu a revista Nuestra Bandera e loitou na batalla do Ebro como comisario político do V Corpo de Exército. Ao rematar a guerra exiliouse en Francia, e despois de pasar polos campos de concentración de Argelès-sur-Mer e Vernet d'Ariège en xuño de 1939 marchou a Aix-en-Provence, onde colaborou con Jesús Monzón na reorganización do PCE no interior.

Seguindo as orientacións do partido volveu da Francia ocupada polos nazis á España franquista o 30 de decembro de 1943 para ocupar un posto no traballo do PCE.[2] En marzo de 1944 foi nomeado secretario de axitación e propaganda co pseudónimo de Julio Torres Alarcón e organizou a dirección do partido composta por Casto García Roza, Apolinario Boveda, Enrique Alegre, Narciso González, Pedro Canales e Josep Serradell "Román". Tamén se encargou da edición clandestina de Mundo Obrero. Logo do fracaso da invasión do val de Arán o 27 de outubro de 1944 a dirección do PCE, encabezada por Santiago Carrillo e Dolores Ibárruri, acusou a Jesús Monzón e a Gabriel León Trilla do fracaso.

En abril de 1945 foi destituído da secretaría de axitación e propaganda e a dirección do PCE encargou a súa morte ao maquis Cristino García, quen se negou a executalo el mesmo e enviou dous homes do seu grupo para facer o traballo. O 6 de setembro de 1945 foi apuñalado nun antigo cemiterio despoboado na rúa Abascal de Madrid (o Campo de las Calaveras) por Francisco Esteban Carranque e José Olmedo González Gitano. Morreu no traxecto ao Hospital Clínico de Madrid. Executárono deixándoo espido, para que parecera un asunto de homosexuais.[3]

Dolores Ibárruri, no seu informe ao V Congreso do PCE en outono de 1954, dixo:[2]

Como un viejo y experimentado provocador, Trilla entregó a la policía la organización del partido y de guerrilleros... Monzón y Trilla estuvieron ligados con el policía norteamericano Field, dándole la posibilidad de reclutar para su trabajo a elementos vacilantes, aventureros y arribistas ...

Polo que respecta aos seus dous asasinos, Francisco Esteban Carranque foi fusilado polas autoridades franquistas con outros guerrilleiros da partida de Cristino García o 21 de febreiro de 1946. José Olmedo foi detido en setembro de 1947, encerrado no penal de Ocaña, condenado a morte e fusilado o 17 de novembro de 1948.

Referencias literarias[editar | editar a fonte]

En 1977 Jorge Semprún publicou Autobiografía de Federico Sánchez, no que contaba o caso de León Trilla e explicaba as circunstancias da súa morte clandestina.

Notas[editar | editar a fonte]

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]