Biblia hebrea
As expresións Biblia hebrea ou Biblia hebraica (latín: Biblia hebraica) son usadas para referirse de modo xenérico ós libros da Biblia escritos orixinalmente en hebreo e arameo antigos e que forman parte do canon xudeu chamado Tanak. Tamén pode referirse ó conxunto de libros chamado de antigo testamento, usado por algunhas denominacións cristiáns evanxélicas, mais que non inclúen as partes deuterocanónicas do Antigo Testamento e o Anagignoskomena ortodoxo).[1][2] O termo non implica ningún xénero de denominación, numeración ou ordenación de libros, que é moi variable. (Véxase Canon bíblico).[3]
No estudo erudito contemporáneo, é común referirse polo termo a unha das tres edicións da obra publicada por Rudolf Kittel. Neste contexto é frecuente a abreviatura BH, ou BHK (K por Kittel), ou (onde se refiren ás distintas edicións), BH1, BH2 e BH3.[4] As primeiras dúas edicións apareceron entre 1906 e 1913, respectivamente; a diferenza entre elas é leve, salvo por unha lista de pequenas rectificacións na segunda. Esta segunda edición foi reimpresa varias veces. Vense tamén notas que engaden extractos da Tora samaritana, da Septuaxinta, da Vulgata e da Peshitta. Na terceira edición reproduciuse o texto hebreo atopado no Códice de Leningrado, o cal é o mesmo que serviu de fonte para a Biblia Hebraica Stuttgartensia.[5]
Ó lado da tradición, algúns estudos apuntan que os libros que compoñen a Biblia hebrea desenvolveranse ó longo de aproximadamente un milenio, e os textos máis antigos parecen vir do século XI a.e.c. ou do século X a.e.c., restando que os demais parecen ter orixe un pouco máis nova. Esas obras foron compostas pola compilación de escrituras intricadas e coidadosamente postas en conxunto e secuencia.[6]
Dende o século XIX, a maioría dos estudosos coinciden afirmar que o Pentateuco ou Torá, os cinco primeiros libros, foi composto por catro fontes, J (Iavista), D (Deuteronomista), E (Eloísta) e P (Sacerdotal), que foron combinados para formar tal grupo nalgún período ó redor do século VI a.e.c. Esta teoría é agora coñecida como a hipótese documentaría, e foi a teoría dominante nos últimos douscentos anos. Do autor deuteronomista queda acreditada a autoría do libro de Deuteronomio, e tamén díxose que é o autor ou fonte dos libros de Xosué, Xuíces, Samuel e Reis (a historia deuteronomista, ou DtrH) e tamén no libro de Xeremías.[7]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ "Cultura Hebrea" (en castelán). Consultado o 25 de decembro de 2016.
- ↑ Tabet 2003, p. 245.
- ↑ Tabet 2003, p. 19.
- ↑ "Hebreo" (en castelán). Recursos Teológicos. Arquivado dende o orixinal o 05 de xaneiro de 2017. Consultado o 25 de decembro de 2016.
- ↑ Tabet 2003, p. 231.
- ↑ Gabel & Wheeler 2003, p. 94.
- ↑ Gabel & Wheeler 2003, p. 90.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Outros artigos[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Tabet, Miguel Ángel (2003). Introducción general a la Biblia (en castelán). Madrid: Palabra.
- Gabel, John; Wheeler, Charles (2003). A Bíblia como literatura (en portugués). São Paulo: Loyola.
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Biblia hebrea (en castelán)
