Lae: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
Edición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Xoacas (conversa | contribucións)
43.155 edicións
 
Calq (conversa | contribucións)
14.841 edicións
Liña 1: Liña 1:
:''Par o [[atol]] das [[illas Marshall]] vexa : '''[[Atol Lae]]'''''
#REDIRECCIÓN [[Atol Lae]]
[[Ficheiro:Papua new guinea morobe province.png|thumb|Localización de Lae na provincia de Morobe]]
'''Lae''' (tamén coñecida como '''Laé''' ou '''Lahe''')<ref name=wg>{{cita web |url=http://population-statistics.com/wg.php?x=&men=gpro&lng=es&des=wg&geo=-170&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&geo=299840699 |título= World Gazetteer: Lae |editorial=World Gazetteer |dataacceso=24 de setembro de 2011}}</ref> é unha cidade de [[Papúa Nova Guinea]]. Conta con 73.918 habitantes (2008) e é a segunda cidade máis poboada do país; por detrás da capital, [[Port Moresby]]. Está considerada como a capital industrial do país. É a capital da [[provincias de Papúa Nova Guinea|provincia]] de [[Morobe]].

== Historia ==
A cidade naceu a causa da febre do [[ouro]] producida entre [[1920]] e [[1930]]. Ao igual que numerosas cidades de Papúa Nova Guinea, xurdiu nas proximidades dun [[aeródromo]], o cal agora non se usa ao construírse o ''Lae Nadzab Airport''.

En [[xullo]] de [[1937]], Lae saltou á escena mundial debido á desaparición da aviadora americana [[Amelia Earhart]], a cal foi vista por última vez despegando de aquí no seu camiño de volta aos [[Estados Unidos]].<ref>{{cita web |url=http://www.biografiasyvidas.com/biografia/e/earhart.htm |título=Amelia Earhart |editorial=Biografíasyvidas.com |dataacceso=24 de setembro de 2011|lingua=castelán}}</ref>

Cando se deron unha serie de erupcións volcánicas en [[Rabaul]] en 1937, tomouse a decisión de trasladar a capital do [[Territorio de Nova Guinea]] a Lae.<ref name=ct>{{cita web |url=http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-3410700202.html |título=Papua New Guinea |idioma=inglés |dataacceso=24 de setembro de 2011 | editor=www.encyclopedia.com}}</ref>

A [[Segunda Guerra Mundial]] tamén afectou á cidade e, en [[1942]], esta foi ocupada polo [[Imperio do Xapón]]. Lae, Rabaul e [[Salamaua]] convertéronse nas principais bases xaponesas en Nova Guinea.<ref name=ct /> A mediados de 1943, despois das derrotas na campaña Kokoda Track, a [[Batalla de Buna-Gona]] e a [[Batalla de Wau]], os xaponeses foron obrigados a retirarse de Lae, que foi eventualmente ocupada polos australianos.<ref name=ct /> Mais a campaña de Salamaua-Lae durou varias, semanas con feroces combates, antes de que a cidade caese en mans aliadas, o [[16 de setembro]].

Despois da Segunda Guerra Mundial, a cidade de Lae desenvolveuse en base a plantacións de [[café]] e [[té]] e a construción dun porto. Máis tarde, melloráronse as estradas e a autoestrada ''Highlands Highway'' entrou en funcionamento. Durante o auxe mineiro da década de [[1980]] e [[1990]], aumentou a importancia de Lae como centro económico.<ref name=ct />

En [[1991]], Lae e [[Port Moresby]] foron sede dos [[Xogos do Pacífico]].

== Xeografía ==
Lae está situada no [[Golfo de Huon]] ([[mar de Salomón]]), na desembocadura do [[río Markham]]. Ten unha [[temperatura]] máxima de 31 [[°C]] e unha mínima de 22 °C, cunhas precipitacións medias de 4630 mm.<ref>{{cita web |url=http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=72049&refer=&units=metric |título=Weathernase: Historical Weather for Lae, Papua New Guinea |idioma=inglés |editorial=Weatherbase.com |dataacceso=24 de setembro de 2011}}</ref>

{| border="1" cellspacing="1" cellpadding="1" width="567"
| style="background: #99CCCC; color: #000080" height="17" | Mes
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Xan
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Feb
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Mar
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Abr
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Mai
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Xuñ
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Xul
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Ago
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Set
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Out
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Nov
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Dec
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | '''Ano'''
|-----
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Media maior (°C)
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 31
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 31
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 30
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 30
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 29
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 28
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 27
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 27
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 28
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 29
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 30
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 30
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | '''29'''
|-----
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Media menor (°C)
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 23
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 23
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 23
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 23
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 22
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 22
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 22
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 22
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 22
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 22
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 23
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 23
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | '''22'''
|-----
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Precipitacións (mm)
| style="background: #66CCFF;" | 280
| style="background: #66CCFF;" | 230
| style="background: #66CCFF;" | 320
| style="background: #66CCFF;" | 400
| style="background: #66CCFF;" | 410
| style="background: #66CCFF;" | 420
| style="background: #66CCFF;" | 520
| style="background: #66CCFF;" | 520
| style="background: #66CCFF;" | 430
| style="background: #66CCFF;" | 400
| style="background: #66CCFF;" | 320
| style="background: #66CCFF;" | 330
| style="background: #66CCFF;" | '''4630'''
|}

== Demografía ==
A cidade de Lae é a segunda máis importante de [[Papúa Nova Guinea]]. A evolución demográfica de Lae nos últimos anos é negativa.<ref name=wg />

{{Demography 4col|510px|[[1980]]|[[1990]]|[[2000]]|[[2008]]
|61 682|80 655|78 038|73 918}}

== Notas ==
{{listaref}}

== Véxase tamén ==
{{Commonscat|Lae}}
*[http://maps.google.com/maps?ie=UTF8&om=1&z=16&ll=-6.731823,146.996298&spn=0.01952,0.026951&t=k Google Maps]

[[Categoría:Papúa Nova Guinea]]

[[cs:Lae]]
[[de:Lae]]
[[en:Lae]]
[[es:Lae]]
[[et:Lae]]
[[fi:Lae]]
[[fr:Lae]]
[[hif:Lae]]
[[id:Lae]]
[[it:Lae]]
[[ja:ラエ]]
[[ko:라에]]
[[lt:Laė]]
[[nl:Lae]]
[[pl:Lae]]
[[pt:Lae]]
[[ru:Лаэ (город)]]
[[sk:Lae]]
[[sv:Lae, Papua Nya Guinea]]
[[tpi:Lae]]
[[zh:莱城 (巴布亚新几内亚)]]

Revisión como estaba o 24 de setembro de 2011 ás 07:23

Par o atol das illas Marshall vexa : Atol Lae
Localización de Lae na provincia de Morobe

Lae (tamén coñecida como Laé ou Lahe)[1] é unha cidade de Papúa Nova Guinea. Conta con 73.918 habitantes (2008) e é a segunda cidade máis poboada do país; por detrás da capital, Port Moresby. Está considerada como a capital industrial do país. É a capital da provincia de Morobe.

Historia

A cidade naceu a causa da febre do ouro producida entre 1920 e 1930. Ao igual que numerosas cidades de Papúa Nova Guinea, xurdiu nas proximidades dun aeródromo, o cal agora non se usa ao construírse o Lae Nadzab Airport.

En xullo de 1937, Lae saltou á escena mundial debido á desaparición da aviadora americana Amelia Earhart, a cal foi vista por última vez despegando de aquí no seu camiño de volta aos Estados Unidos.[2]

Cando se deron unha serie de erupcións volcánicas en Rabaul en 1937, tomouse a decisión de trasladar a capital do Territorio de Nova Guinea a Lae.[3]

A Segunda Guerra Mundial tamén afectou á cidade e, en 1942, esta foi ocupada polo Imperio do Xapón. Lae, Rabaul e Salamaua convertéronse nas principais bases xaponesas en Nova Guinea.[3] A mediados de 1943, despois das derrotas na campaña Kokoda Track, a Batalla de Buna-Gona e a Batalla de Wau, os xaponeses foron obrigados a retirarse de Lae, que foi eventualmente ocupada polos australianos.[3] Mais a campaña de Salamaua-Lae durou varias, semanas con feroces combates, antes de que a cidade caese en mans aliadas, o 16 de setembro.

Despois da Segunda Guerra Mundial, a cidade de Lae desenvolveuse en base a plantacións de café e té e a construción dun porto. Máis tarde, melloráronse as estradas e a autoestrada Highlands Highway entrou en funcionamento. Durante o auxe mineiro da década de 1980 e 1990, aumentou a importancia de Lae como centro económico.[3]

En 1991, Lae e Port Moresby foron sede dos Xogos do Pacífico.

Xeografía

Lae está situada no Golfo de Huon (mar de Salomón), na desembocadura do río Markham. Ten unha temperatura máxima de 31 °C e unha mínima de 22 °C, cunhas precipitacións medias de 4630 mm.[4]

Mes Xan Feb Mar Abr Mai Xuñ Xul Ago Set Out Nov Dec Ano
Media maior (°C) 31 31 30 30 29 28 27 27 28 29 30 30 29
Media menor (°C) 23 23 23 23 22 22 22 22 22 22 23 23 22
Precipitacións (mm) 280 230 320 400 410 420 520 520 430 400 320 330 4630

Demografía

A cidade de Lae é a segunda máis importante de Papúa Nova Guinea. A evolución demográfica de Lae nos últimos anos é negativa.[1]


Evolución da poboación de: Lae desde 1980 ata 2008

1980 1990 2000 2008

61 682 80 655 78 038 73 918

Notas

  1. ↑ 1,0 1,1 "World Gazetteer: Lae". World Gazetteer. Consultado o 24 de setembro de 2011. 
  2. ↑ "Amelia Earhart" (en castelán). Biografíasyvidas.com. Consultado o 24 de setembro de 2011. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 www.encyclopedia.com (ed.). "Papua New Guinea" (en inglés). Consultado o 24 de setembro de 2011. 
  4. ↑ "Weathernase: Historical Weather for Lae, Papua New Guinea" (en inglés). Weatherbase.com. Consultado o 24 de setembro de 2011. 

Véxase tamén

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lae&oldid=2069553»