Mercurio (deus): Diferenzas entre revisións
m bot Engadido: mr:मर्क्युरी |
m bot Modificado: sr:Меркур (бог); cambios estética |
||
Liña 7: | Liña 7: | ||
O seu nome, Mercurio, foi utilizado para nomear obxectos diversos, como o planeta [[Mercurio (planeta)|Mercurio]], ou o elemento químico homónimo. |
O seu nome, Mercurio, foi utilizado para nomear obxectos diversos, como o planeta [[Mercurio (planeta)|Mercurio]], ou o elemento químico homónimo. |
||
==Atributos== |
== Atributos == |
||
Os atributos traditionais, cos que era representado, son a bolsa - na man, o máis común |
Os atributos traditionais, cos que era representado, son a bolsa - na man, o máis común -, o cabalo [[Pégaso]] alado ou non, o bastón [[caduceo]], as sandalias aladas, o chapeo ou ''petasus'', así como o galo (símbolo do novo día e a esperteza) e/ou o macho cabrío (símbolo da fertilidade) e, mesmo, a tartaruga (pois a lenda narraba que o deus inventara a [[lira]], usando a concha dun destes animais). |
||
==Mitoloxía== |
== Mitoloxía == |
||
Mercurio non aparece entre os núminosos deis indigetes, da primitiva relixión romana. Mais ben, reasumíu os deuses Luceres, que sufrirían o sincretismo |
Mercurio non aparece entre os núminosos deis indigetes, da primitiva relixión romana. Mais ben, reasumíu os deuses Luceres, que sufrirían o sincretismo con a relixión grega, durante a época da [[República Roma)|República]], a partir do [[século -I|século III a.C]]. Mercurio esencialmente, tiña o mesmo aspecto que Hermes, con seu petasus, as ás nos tornocelos, apoiábase no caduceo, e ía acompañado do galo, o bode ou o sapoconcho. |
||
Como Hermes, era tamén o mensaxeiro dos deuses e deus do comercio, en particular do comercio de cereais. Era considerado asimesmo como un deus da abundancia e do éxito nos negocios, nomeadamente na Galia. Ao igual que Hermes, Mercurio era tido por un deus [[psicopompo]], é dicer, guía das ánimas no mundo de ultratumba. Como psicopompo, xustifícase a presenza ao seu lado do can, animal vinculado á noite, a lúa e os mortos. Aínda máis, [[Publio Ovidio Nasón|Ovidio]], escrebeu que Mercurio levou os soños de [[Morfeo (mitoloxía)|Morfeo]] desde o val de [[Hypnos]], o [[Soño]], ata os dormidos humanos. |
Como Hermes, era tamén o mensaxeiro dos deuses e deus do comercio, en particular do comercio de cereais. Era considerado asimesmo como un deus da abundancia e do éxito nos negocios, nomeadamente na Galia. Ao igual que Hermes, Mercurio era tido por un deus [[psicopompo]], é dicer, guía das ánimas no mundo de ultratumba. Como psicopompo, xustifícase a presenza ao seu lado do can, animal vinculado á noite, a lúa e os mortos. Aínda máis, [[Publio Ovidio Nasón|Ovidio]], escrebeu que Mercurio levou os soños de [[Morfeo (mitoloxía)|Morfeo]] desde o val de [[Hypnos]], o [[Soño]], ata os dormidos humanos. |
||
Liña 17: | Liña 17: | ||
O templo de Mercurio no [[Circo Máximo]], entre os outeiros do [[Aventino]] e o [[Palatino]], foi erguido en [[-495|495 a.C.]]. Este era un sitio apropiado para adorar a un veloz deus do comercio e as viaxes, dado que non só era un lugar para carreiras, snón tamén un centro de comercio e negocios. A súa colocación entre o [[Aventino]], centro histórico da emerxencia da plebe, e o [[Palatino]], centro da aristocracia, enfatizaba o papel de Mercurio, como [[mediador]]. |
O templo de Mercurio no [[Circo Máximo]], entre os outeiros do [[Aventino]] e o [[Palatino]], foi erguido en [[-495|495 a.C.]]. Este era un sitio apropiado para adorar a un veloz deus do comercio e as viaxes, dado que non só era un lugar para carreiras, snón tamén un centro de comercio e negocios. A súa colocación entre o [[Aventino]], centro histórico da emerxencia da plebe, e o [[Palatino]], centro da aristocracia, enfatizaba o papel de Mercurio, como [[mediador]]. |
||
Debido a que Mercurio, non fora unha das deidades primarias sobreviventes do [[Reino de Roma]], non lle fora asignado un ''[[flamen]]'' ou sacerdote, pero tiña unha óptima festa o 15 de maio, as [[Mercurialia]]. Durante as Mercurialia, os mercadores |
Debido a que Mercurio, non fora unha das deidades primarias sobreviventes do [[Reino de Roma]], non lle fora asignado un ''[[flamen]]'' ou sacerdote, pero tiña unha óptima festa o 15 de maio, as [[Mercurialia]]. Durante as Mercurialia, os mercadores salpicaaban auga sobre as cabezas propias, auga que sacaban do pozo sagrado do deus, sito perto da [[Porta Capena]]. |
||
==Nomes e epítetos== |
== Nomes e epítetos == |
||
Mercurio, denominado entre os romanos Mercurius e, ocasionalmente, en primitivos escritos, '''Merqurius''', '''Mirqurios''' ou '''Mircurios''', tiña varios epítetos que representaban diferentes aspectos ou roles, ou mostraban o sincretismo con deidades non romanas. Eis algúns dos máis coñecidos: |
Mercurio, denominado entre os romanos Mercurius e, ocasionalmente, en primitivos escritos, '''Merqurius''', '''Mirqurios''' ou '''Mircurios''', tiña varios epítetos que representaban diferentes aspectos ou roles, ou mostraban o sincretismo con deidades non romanas. Eis algúns dos máis coñecidos: |
||
*'''Mercurius Artaios''', combinaciónn de Mercurio co deus celta [[Artaios]], un deus barbado e cazador, que recibía culto en |
* '''Mercurius Artaios''', combinaciónn de Mercurio co deus celta [[Artaios]], un deus barbado e cazador, que recibía culto en [[Beaucroissant]], Franza. |
||
*'''Mercurius Arvernus''', neste caso co deus celta [[Arvernus]]. Arvernus era adorado no país do [[río Rin]], posibelmente como divindade da tribu dos [[Arverni]]. |
* '''Mercurius Arvernus''', neste caso co deus celta [[Arvernus]]. Arvernus era adorado no país do [[río Rin]], posibelmente como divindade da tribu dos [[Arverni]]. |
||
*'''Mercurius Cissonius''', combinación de Mercurio co deus celta [[Cissonius]], que aparece en inscricións espalladas nunha área que vai da actual [[Colonia - Köln|Colonia]], Alemaña, |
* '''Mercurius Cissonius''', combinación de Mercurio co deus celta [[Cissonius]], que aparece en inscricións espalladas nunha área que vai da actual [[Colonia - Köln|Colonia]], Alemaña, a [[Saintes]], Franza. |
||
*'''Mercurius Esibraeus''', combinación da deidade [[Lusitanos|lusitana]] [[Esibraeus]] e Mercurio. Esibraeus aparece só nunha inscrición de [[Medelim]], Portugal; posibelmente é identificábel co deus [[Bandua]] Isibraiegus, citado noutra inscrición da cercana aldea de [[Bemposta]]. |
* '''Mercurius Esibraeus''', combinación da deidade [[Lusitanos|lusitana]] [[Esibraeus]] e Mercurio. Esibraeus aparece só nunha inscrición de [[Medelim]], Portugal; posibelmente é identificábel co deus [[Bandua]] Isibraiegus, citado noutra inscrición da cercana aldea de [[Bemposta]]. |
||
*'''Mercurius Gebrinius''', combinación de Mercurio co deus celta ou xermánico [[Gebrinius]], que se cita no epígrafe dun altar procedente de [[Bonn]], Alemaña. |
* '''Mercurius Gebrinius''', combinación de Mercurio co deus celta ou xermánico [[Gebrinius]], que se cita no epígrafe dun altar procedente de [[Bonn]], Alemaña. |
||
*'''Mercurius Moccus''', do deus céltico [[Moccus]], asimilado a Mercurio, sinalado en inscrición de [[Langres]], Franza. O nome ''Moccus'', celta: "''porco''", suxire que a deidade estaría vencellada a caza do xabarin ou porco montés. |
* '''Mercurius Moccus''', do deus céltico [[Moccus]], asimilado a Mercurio, sinalado en inscrición de [[Langres]], Franza. O nome ''Moccus'', celta: "''porco''", suxire que a deidade estaría vencellada a caza do xabarin ou porco montés. |
||
*'''Mercurius Visucius''', combinación co deus celta [[Visucius]], indicado en epígrafe procedente de [[Stuttgart]], Alemaña. Visucius foi adorado primeriamente nas zonas fronterizas entre a [[Galia]] e [[Xermania]]. Mais certs aspectos do deus non romano, suxiuren que tamén se podía asimilar a Marte, consonte unha inscrición a "Mars Visucius" achada na Galia. |
* '''Mercurius Visucius''', combinación co deus celta [[Visucius]], indicado en epígrafe procedente de [[Stuttgart]], Alemaña. Visucius foi adorado primeriamente nas zonas fronterizas entre a [[Galia]] e [[Xermania]]. Mais certs aspectos do deus non romano, suxiuren que tamén se podía asimilar a Marte, consonte unha inscrición a "Mars Visucius" achada na Galia. |
||
==Véxase tamén== |
== Véxase tamén == |
||
===Outros artigos=== |
=== Outros artigos === |
||
*[[Hermes]] |
* [[Hermes]] |
||
[[Categoría:Mitoloxía romana]] |
[[Categoría:Mitoloxía romana]] |
||
Liña 85: | Liña 85: | ||
[[sk:Merkúr (boh)]] |
[[sk:Merkúr (boh)]] |
||
[[sl:Merkur (mitologija)]] |
[[sl:Merkur (mitologija)]] |
||
[[sr:Меркур ( |
[[sr:Меркур (бог)]] |
||
[[sv:Mercurius]] |
[[sv:Mercurius]] |
||
[[th:เทพเมอร์คิวรี]] |
[[th:เทพเมอร์คิวรี]] |
Revisión como estaba o 26 de xaneiro de 2010 ás 18:54
Na relixión romana Mercurio (latín: Mercurius, -ii]]) era o deus dos mercadores, o lucro e o comercio. Fillo de Maia e Xúpiter. O seu nome está relacionado co latín merx, merce. A denominación estrusca era Turms. Foi asimilado ao deus grego Hermes.
O seu nome, Mercurio, foi utilizado para nomear obxectos diversos, como o planeta Mercurio, ou o elemento químico homónimo.
Atributos
Os atributos traditionais, cos que era representado, son a bolsa - na man, o máis común -, o cabalo Pégaso alado ou non, o bastón caduceo, as sandalias aladas, o chapeo ou petasus, así como o galo (símbolo do novo día e a esperteza) e/ou o macho cabrío (símbolo da fertilidade) e, mesmo, a tartaruga (pois a lenda narraba que o deus inventara a lira, usando a concha dun destes animais).
Mitoloxía
Mercurio non aparece entre os núminosos deis indigetes, da primitiva relixión romana. Mais ben, reasumíu os deuses Luceres, que sufrirían o sincretismo con a relixión grega, durante a época da República, a partir do século III a.C. Mercurio esencialmente, tiña o mesmo aspecto que Hermes, con seu petasus, as ás nos tornocelos, apoiábase no caduceo, e ía acompañado do galo, o bode ou o sapoconcho.
Como Hermes, era tamén o mensaxeiro dos deuses e deus do comercio, en particular do comercio de cereais. Era considerado asimesmo como un deus da abundancia e do éxito nos negocios, nomeadamente na Galia. Ao igual que Hermes, Mercurio era tido por un deus psicopompo, é dicer, guía das ánimas no mundo de ultratumba. Como psicopompo, xustifícase a presenza ao seu lado do can, animal vinculado á noite, a lúa e os mortos. Aínda máis, Ovidio, escrebeu que Mercurio levou os soños de Morfeo desde o val de Hypnos, o Soño, ata os dormidos humanos.
O templo de Mercurio no Circo Máximo, entre os outeiros do Aventino e o Palatino, foi erguido en 495 a.C.. Este era un sitio apropiado para adorar a un veloz deus do comercio e as viaxes, dado que non só era un lugar para carreiras, snón tamén un centro de comercio e negocios. A súa colocación entre o Aventino, centro histórico da emerxencia da plebe, e o Palatino, centro da aristocracia, enfatizaba o papel de Mercurio, como mediador.
Debido a que Mercurio, non fora unha das deidades primarias sobreviventes do Reino de Roma, non lle fora asignado un flamen ou sacerdote, pero tiña unha óptima festa o 15 de maio, as Mercurialia. Durante as Mercurialia, os mercadores salpicaaban auga sobre as cabezas propias, auga que sacaban do pozo sagrado do deus, sito perto da Porta Capena.
Nomes e epítetos
Mercurio, denominado entre os romanos Mercurius e, ocasionalmente, en primitivos escritos, Merqurius, Mirqurios ou Mircurios, tiña varios epítetos que representaban diferentes aspectos ou roles, ou mostraban o sincretismo con deidades non romanas. Eis algúns dos máis coñecidos:
- Mercurius Artaios, combinaciónn de Mercurio co deus celta Artaios, un deus barbado e cazador, que recibía culto en Beaucroissant, Franza.
- Mercurius Arvernus, neste caso co deus celta Arvernus. Arvernus era adorado no país do río Rin, posibelmente como divindade da tribu dos Arverni.
- Mercurius Cissonius, combinación de Mercurio co deus celta Cissonius, que aparece en inscricións espalladas nunha área que vai da actual Colonia, Alemaña, a Saintes, Franza.
- Mercurius Esibraeus, combinación da deidade lusitana Esibraeus e Mercurio. Esibraeus aparece só nunha inscrición de Medelim, Portugal; posibelmente é identificábel co deus Bandua Isibraiegus, citado noutra inscrición da cercana aldea de Bemposta.
- Mercurius Gebrinius, combinación de Mercurio co deus celta ou xermánico Gebrinius, que se cita no epígrafe dun altar procedente de Bonn, Alemaña.
- Mercurius Moccus, do deus céltico Moccus, asimilado a Mercurio, sinalado en inscrición de Langres, Franza. O nome Moccus, celta: "porco", suxire que a deidade estaría vencellada a caza do xabarin ou porco montés.
- Mercurius Visucius, combinación co deus celta Visucius, indicado en epígrafe procedente de Stuttgart, Alemaña. Visucius foi adorado primeriamente nas zonas fronterizas entre a Galia e Xermania. Mais certs aspectos do deus non romano, suxiuren que tamén se podía asimilar a Marte, consonte unha inscrición a "Mars Visucius" achada na Galia.