Corpiño

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Debuxo artístico dun corpiño

Un corpiño é un artigo de roupa tradicionalmente para mulleres e nenas, que cobre o torso dende o pescozo ata a cintura. O termo refírese normalmente a un tipo específico de roupa superior común en Europa durante o século XVI ao XVIII, ou á parte superior dun vestido moderno para distinguilo da saia e das mangas. O nome corpiño é etimoloxicamente unha ortografía estraña en plural de "corpo" e provén dunha peza máis antiga chamada par de corpos (porque a peza estaba feita orixinalmente en dúas pezas separadas que se unían entre se, frecuentemente mediante cordóns).

Orixe[editar | editar a fonte]

Os frescos producidos pola civilización minoica retratan mulleres con corpiños abertos que mostraban e acentuaban os seus peitos, porén, tras o colapso da Idade do Bronce Final, estas pezas de roupa darían paso á roupa máis sinxela característica da Grecia da Idade do Ferro.

Os corpiños europeos contemporáneos derivan da kirtle.[1] O corpiño axustado converteuse en moda en Europa arredor de 1450.[1]

Clasificación[editar | editar a fonte]

Corpiño de labraga, século XIX (detalle de A colleita de feo de Julien Joseph, Bélxica)

A mesma palabra úsase para referirse a varios conceptos relacionados, algúns dos cales tamén teñen outros nomes.

Nun uso, corpiño refírese a unha peza superior separada que ten mangas extraíbles ou sen mangas, a miúdo de corte escotado, que se usaba en Europa desde o século XVI ata o século XVIII. sobre un corsé ou en lugar dun. Para conseguir unha forma de moda e soster o busto, o corpiño era frecuentemente ríxido con varillas (un tipo de cana) ou barbas de balea. O corpiño estaba separado do corsé da época porque o corpiño estaba pensado para ser usado sobre as outras pezas de roupa, e as outras eran roupa interior.

Noutro uso, particularmente na época vitoriana e na moda de principios do século XX, un corpiño indica a parte superior dun vestido que se construía en dúas partes (é dicir, con saia e corpiño separados, como un tutú de ballet), pero de tecido combinado ou coordinado coa intención de levar as dúas partes como unidade. Durante o uso, as pezas poden estar conectadas mediante ganchos e ollos.[2] Esta construción era estándar para prendas de moda desde o século XVIII ata finais do século XIX, e tiña a vantaxe de permitir combinar unha saia voluminosa cun corpiño cinguido, e de permitir levar dous ou máis corpiños coa mesma saia en diferentes momentos. Por exemplo, unha muller podía usar a saia cun corpiño de pescozo alto a xogo durante o día e, máis tarde, a mesma saia cun corpiño diferente e de pescozo baixo á moda pola noite. A construción dunha soa peza fíxose máis común despois de 1900 debido á tendencia de roupa máis solta, de construción máis sinxela e con saias máis estreitas.

O corpiño segue usándose para referirse á parte superior (sen incluír as mangas) dun vestido dunha ou dúas pezas.

Estilos[editar | editar a fonte]

Unha muller que leva un Dirndl

En períodos anteriores, os corpiños e os corsés estaban atados en espiral, cun encaixe continuo. Algúns corpiños atábanse na parte traseira.[1] En períodos posteriores, ambos atábanse como as modernas zapatillas de tenis, con ollais enfrontados. Isto era máis cómodo para as mulleres que tiñan que vestirse por si mesmas. No século XX, o cordón substituíuse por elásticos ou outros enganches.[1]

Utilizáronse acolchados, desosados e outras técnicas para manter o corpiño axustado suavemente mentres se usaba.[1] As mulleres embarazadas levaban un tipo de corpiño axustable.[1]

A partir do século XVI, as mulleres usaban mangas desmontables como complemento de moda.[1] Pódese engadir unha gorgeira ou outros adornos.[1] No século XVIII, as mulleres levaban unha variedade de accesorios, cos seus corpiños.[1]

No século XIX, en partes de Europa, os estilos reflectían a vestimenta popular local, polo que o corpiño en Francia tiña volantes, en Austria tomaba a forma de dirndl e en Bulgaria tiña un estomagueira de ouro etc.[1]

Hoxe[editar | editar a fonte]

Os corpiños sobreviven nos tempos modernos nos traxes típicos tradicionais ou revividos de moitos países europeos, como no caso do dirndl austríaco e do Vestido Aboyne dos bailaríns escoceses das terras altas. Tamén se ven habitualmente hoxe en reunións que celebran antigas costumes europeas, como os festivais da Oktoberfest, os eventos da Society for Creative Anachronism e as Feira do Renacemento.[3]

As variantes modernas inclúen o corpiño halter e o choli indio.[1]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Snodgrass, Mary Ellen (2015). World Clothing and Fashion: An Encyclopedia of History, Culture, and Social Influence. London: Routledge. pp. 70–72. ISBN 978-1-315-69804-5. OCLC 958107199. 
  2. Dressmaking, Up to Date. New York: The Butterick Publishing Company. 1905. pp. 75. 
  3. "'Bodacious bodices' at the Renaissance Festival". Chicago: Metromix. 2009. Arquivado dende o orixinal o 2009-05-20. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]