Penonomé

Penonomé

Localización
8°31′07″N 80°21′19″O
Estado	Panamá
Provincias	Provincia de Coclé
Capital de	Provincia de Coclé Penonomé (pt)
Poboación
Poboación	21.748 (2010)
Xeografía
Altitude	70 m

Penonomé é a capital da provincia panameña de Coclé, ao oeste da provincia de Panamá Oeste, no centro xeográfico do país. Fundada en 1581 polos españois, para aglutinar a poboación aborixe dos predios de Natá e Antón. Inicialmente era un punto de paso no camiño de Natá de los Caballeros a Portobelo, no camiño histórico de Las Cruces.

Toponimia

Todas as lendas sobre o nome de Penonomé viran ao redor dun cacique indíxena chamado Nomé. Hai tres versións: a primeira é a "pena de Nomé" ao morrer a princesa que amaba. A segunda di que un conquistador chamado Badajoz perseguiu a Nomé, e torturouno para sacarlle o segredo de onde tiña agochadas as súas riquezas, até matalo, e o seu sepulcro tiña unha lápida coa inscrición: "Aquí penou Nomé". E a terceira versión conta que o nome enteiro do cacique era "Be Nu Nomé".

Historia

Foi fundada o 30 de abril de 1581 polo oidor da Real Audiencia de Panamá Diego López de Villanueva y Zapata, segundo o informe do oidor, a primeira misa foi celebrada o 12 de xuño de 1581. A cidade funcionou como parada principal desde tempo coloniais para os comerciantes no camiño histórico das Cruces.

A finais en 1671, despois do saqueo de Henry Morgan da Cidade de Panamá (que nese entón era o actual Panamá Vello) Penonomé foi temporalmente a capital da provincia de Panamá, mentres se construía a nova capital (a actual Zona Vella). O auxe de Penonomé coincidiu co ocaso de Natá de los Caballeros ata que en 1886 adquiriu o rol de capital da provincia de Coclé.

En 1687, o pirata francés Exquemelin relatou na súa obra "Historie des aventures", que en Penonomé atopábanse os pobos, cidades, ríos e montañas máis importantes do istmo de Panamá. Cara ao 1735, Penonomé converteuse nun punto para o intercambio de comercio internacional cara a Lima, Perú; enviando produtos locais como hamacas, redes, bateas, sogas, vasoiras de palma, entre outros.

Os seus primeiros barrios foron Calle Chiquita, El Bajito e San Antonio. Penonomé ten un plan urbano español estándar coñecido como "traza" onde a igrexa, oficinas gobernamentais e estación de policía están situados ao redor dun parque rectangular. Desde o parque central rectangular parten rúas paralelas que se dividen en bloques.