Goenkale

Goenkale
Formato	Telecomedia
Intérpretes	Ainhoa Aierbe; Íñigo Larrinaga; Tessa Andonegi; Kandido Uranga; Asier Hernández; Martxelo Rubio; Itziar Ituño; Naroa Agirre; Mikel Martínez; Loreto Mauleón; Felix Arkarazo; Reyes Moleres; Joseba Olagarai; Iñaki Perurena; Xabier Perurena; Asier Oruesagasti; Joseba Usabiaga; María Cruickshank; Maialen Velasco; Pepi Aranburu; Ekaitz González; Ainhoa Jauregi; Ana Araujo
País de orixe	País Vasco
Lingua(s)	Éuscaro
Episodios	3708
Produción
Localización(s)	Na costa vasca
Duración	1 hora por episodio
Emisión orixinal
Canle de orixe	ETB1
Primeiro episodio	1994
Derradeiro episodio	2015
Na rede
	[ editar datos en Wikidata ]

Goenkale (en éuscaro Rúa de Arriba), é unha serie de televisión en lingua éuscara producida por Pausoka Entertainment e EITB, que se emite os luns e martes na ETB1. A acción transcorre na ficticia cidade costeira de Arralde, e o título da serie correspóndese co nome da rúa principal da localidade. Estreouse en 1994, e leva máis de 3000 episodios,^[1] converténdose no programa máis lonxevo da cadea.^[2]

Características[editar | editar a fonte]

No momento da súa creación os responsables de EITB Otermin e Amatiño viaxaron a Gales e tomouse como modelo a teleserie Pobol y Cwm (A Xente do Val) realizada integramente en lingua galesa e emitida entre os anos 1974 e 1982 na canle BBC Wales e desde o ano 1982 na canal S4C. A día de hoxe segue emitíndose. Tamén se baseou na serie británica East Enders.

Nos seus inicios, cada episodio duraba media hora, e emitíase de luns a venres; co tempo suprimiuse o episodio do venres e desde 2004, unicamente se emiten dous episodios dunha hora cada un cada luns e martes.

Arralde[editar | editar a fonte]

En Goenkale nárranse as historias que suceden en Arralde, pequeno pobo costeiro e pesqueiro ficticio do País Vasco. As secuencias dos interiores están gravadas nos estudos que EITB ten no barrio de Miramon de Donostia, mentres que as secuencias de exteriores están filmadas en varias localidades. Maiormente en Orio e Tolosa. Á beira de Arralde atópase a localidade ficticia de Amaru, localidade nomeada en numerosas ocasións polos protagonistas da serie.

Goenkale é a rúa principal de Arralde, nela localízanse numerosos escenarios da teleserie. Ao longo de 16 tempadas apareceron numerosos escenarios: o hostal-restaurante Boga Boga, o Concello, a comisaría da Ertzaintza, o Bar Sobia, o Hotel Muñagorri, os domicilios e lugares de traballo dos protagonistas.

Goenkale comezou a emitirse no outono do ano 1994. Nun inicio, nárranse os acontecementos sucedidos na contorna da familia Lasa, formada polos irmáns de mediana idade chamados Jose Mari e Martin Lasa. O primeiro é dono do hostal e restaurante Boga-boga, mentres que o segundo é dono do único videoclub da localidade. Os conflitos que xorden entre ambos os irmáns dividían a toda a familia. Tras a morte da nai a animadversión entre os dous irmáns foi aumentando, e logo coa lectura do testamento, ambos os irmáns foron afastándose o un do outro ata que Martín Lasa falece.

Cameos e sucedidos[editar | editar a fonte]

Goenkale ten unha gran repercusión na sociedade vasca. Hai uns anos a Sociedade de Carnicerías pediu que non se emitise unha trama sobre adulteración de carne. A disputa incluso chegou ao Parlamento Vasco.

Noutra ocasión, en Goenkale narrouse o secuestro dun neno, e en ETB recibíronse unha gran cantidade de chamadas de xente que aseguraba velo en Gernika (o neno era realmente de Gernika). Ditas chamadas tamén se queixaban da incompetencia da Ertzaintza, xa que seguía "as pistas falsas" dadas na teleserie.

Kontxu Odriozola, a actriz que dá vida a Maria Luisa Galardi, foi reprendida na rúa polas maldades realizadas pola súa personaxe ficticia. Unha vez, un home de idade avanzada mandou unha carta a ETB mencionando que varios personaxes da teleserie lle estaban a mentir a Maria Luisa Galardi. Aquel home escribira no sobre o seguinte: Maria Luisa Galardi. Bogo-Boga taberna. Arralde. Gipuzkoa. Un agudo traballador de correos seguidor da teleserie decatouse e engadiulle ao sobre a dirección da EITB. Deste xeito a misiva chegou ás mans de Maria Luisa Galardi.