Bombardier Global Express

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Bombardier Global Express
Global Express no aeroporto de Porto
Tiporeactor executivo
FabricanteBombardier Aviation
Primeiro voo13 de outubro de 1996
Introducidoxullo de 1999
Produción1998 - presente
Unidades construídas816 (outubro de 2018)

O Bombardier Global Express é un gran reactor executivo con 11 100 km de alcance deseñado e fabricado por Bombardier Aviation (anteriormente Bombardier Aerospace). Anunciado en outubro de 1991, realizou o seu primeiro voo o día 13 de outubro de 1996 e recibiu a certificación canadense o 31 de xullo de 1998, entrando en servizo en xullo de 1999. Inicialmente impulsado por dous motores BMW/Rolls-Royce BR710, comparte a mesma sección de fuselaxe do Canadair Regional Jet e do Challenger 600, cunha nova á e cola. O Global 5000, de menor alcance, e lixeira mente máis pequeno, e o Global 6000 é unha actualización e foi modificado para misións militares. O Global 5500/6500, de máis alcance, está equipado cos novos motores Rolls-Royce Pearl e foi revelado en maio de 2018. O alongado Global 7500/8000 ten un maior alcance.

Desenvolvemento[editar | editar a fonte]

Definición do proxecto[editar | editar a fonte]

Despois de mercar Canadair e o seu avión executivo Challenger 600 en 1986, Bombardier estudou un reactor executivo de maior alcance.[1] O novo aparello debería levar oito pasaxeiros e catro tripulantes a máis de 12 000 km a unha velocidade de Mach 0,85. A comezos dos 90 creouse un equipo para definir o proxecto nas instalacións da comañía en Montreal. En 1994 o equipo estaba formado por 200 enxeñeiros, divididos equitativamente entre Canadair e varios socios, incluída a compañía xaponesa Mitsubishi Heavy Industries e o fabricante de motores anglo-xermano BMW Rolls-Royce.[2]

Os socios deseñaron independentemente os seus propios elementos do avión e tamén compartiron unha participación no programa. A elección dos provedores influíu no aparello, e os seus sistemas escolléronse antes da fase de deseño detallado. O software CATIA CAD usouse para a cinemática, para alimentar o software de análise de elementos finitos para o deseño estrutural, e o software de dinámica de fluídos computacional para a aerodinámica, sendo esta última confirmada nas probas do túnel de vento.[2]

Foi deseñado para usar o número mínimo de compoñentes mentres que a compañía se aseguraba de que ningún fallo sinxelo resultase nun desvío ou nunha cancelación, co obxectivo de acadar un 99,5% de fiabilidade. Como os operadores buscaban un nivel de seguridade como o dos avións de pasaxeiros, as regras de deseño ETOPS influíron no avión, así como a incorporación ruldun ordenador de mantemento para detectar, indicar e illar fallos, aínda que as regras ETOPS non fosen un requirimento. Un sistema de control de voo mecánico convencional foi elixido en vez dun fly-by-wire debido aos gastos de desenvolvemento e a aprensión dalgúns clientes.[2][3]

Lanzamento e probas de voo[editar | editar a fonte]

Global Express en Vigo

O 28 de outubro de 1991 revelouse o Global Express na convención NBAA,[4] e o 20 de decembro de 1993 lanzouse o programa.[5] En xuño de 1994 conxelouse a súa configuración de alta velocidade, mentres que a de baixa velocidade quedou establecida en agosto dese ano. Para entón xa se tomaran a meirande parte das decisións críticas de deseño e escolléranse case todos os provedores.[2] En xaneiro de 1995 a fase de definición estaba rematada.[6]

En xuño de 1995 a compañía tiña xa máis de 40 pedidos, esgotados ata o 2000, facendo que Bombardier espandise os seus plans iniciais de produción.[7][8] No momento do lanzamento ampliouse o seu alcance ata os 12 000 km para superar ao seu rival de Gulfstream.[9] Precisábanse unha vendas de 100 unidades para cubrir os custos de desenvolvemento. Durante o mes de outubro de 1995 comezou a fabricarse o primeiro prototipo, agardándose que chegasen as primeiras seccións á fábrica de Toronto en decembro, onde a montaxe final comezaría en marzo de 1996.[10][11] En xuño de 1996 completouse o prototipo e realizáronse as revisións para preparar a súa presentación e o seu primeiro voo.[12][13]

O 13 de outubro de 1996, un mes máis tarde do planeado, o primeiro prototipo realizou o seu voo de estrea en Toronto, que durou 2 horas e 46 minutos e acadou os 11 000 pés (3 350 m) e 390 km/h.[14][15] O programa de probas usou catro prototipos que acumularon 2 200 horas de voo. O Bombardier Flight Test Center en Wichita, Kansas, ampliouse en 9 100 m2 para o programa de probas.[16] O 3 de febreiro de 1997 voou o segundo prototipo, e o terceiro faríao en maio dese mesmo ano.[17][18]

O 31 de xullo de 1998 o avión obtivo a certificación de tipo canadense, e as estadounidense e europea chegaron pouco despois.[19][20] Os primeiro 15 aparellos entregáronse antes de xaneiro de 1999 e o Global Express entrou en servizo en xullo dese mesmo ano.[21]

Produción[editar | editar a fonte]

Vista frontal dun Global Express no aeroporto de Estocolmo-Bromma

O Global Express móntase no aeroporto de Toronto-Pearson en Mississauga, Ontario. Despois é voado para para a súa finalización a unha das distintas instalacións de Bombardier en Montreal, Savannah, Xeorxia, ou Cahokia, Illinois.

A firma aeroespacial xaponesa Mitsubishi Heavy Industries construe a á e as seccións centrais da fuselaxe nas súas instalacións de Toronto. As filiais de Bombardier implicadas son Canadair como líder de deseño e fabricante do morro; Short Brothers en Belfast para o deseño e fabricación das góndolas do motor, estabilizador horizontal e fuselaxe dianteira; e de Havilland Canada para a fuselaxe traseira, deriva e montaxe final. O tren de aterraxe e producido por Dowty, os controis de voo por Sextant Avionique, o sistema de combustible por Parker Bertea Aerospace, a aviónica é de Honeywell, a APU de AlliedSignal, o sistema eléctrico de Lucas Aerospace, e to sistema de xestión do aire de ABG-Semca.[2][22][23]

En maio de 2015 a produción reduciuse debido á baixa demanda causada pola desaceleración da economía e a xeopolítica nos mercados de América Latina, Rusia e a China. En outubro de 2018 Bombardier tiña 202 pedidos, incluídos 128 Global Express: 67 Global 5000/6000 e 4 Global 5500/6500.[24]

Deseño[editar | editar a fonte]

Cabina de mando dun Global Express

O Global Express é un reactor executivo cun alcance de 12 400 km a unha velocidade de Mach 0,80, unha altura máxima de voo de 16 000 e con ata 14 horas de autonomía. A fuselaxe semi-monocasco está feita de aliaxes de aluminio lixeiras e materiais compostos. Ten unha á baixa, tren de aterraxe triciclo e motores montados na fuselaxe.[25]

O deseño de folla limpa baséase nos anteriores Canadair CL-600 e Bombardier CRJ.[2] Comparte a sección transversal da fuselaxe con eses aparellos, xunto cunha nova cola e á. Esta última ten un perfil aerodinámico supercrítico con 35° de frecha e winglets.[26] Esta á flexible atenua naturalmente as turbulencias.[27] Inicialmente o avión estaba impulsado por dous turboventiladores BMW-Rolls-Royce BR710 controlados por FADEC. A cabina de voo conta cunha suite EFIS Honeywell Primus 2000 XP de seis pantallas.[26]

O Global Express foi o avión de negocios coa cabina máis grande[2] ata ser superado polo posterior Gulfstream G650.[27] Pode levar de 12 a 16 pasaxeiros en tres seccións da cabina. A meirande parte deles ten unha cociña dianteira, e baño e lugar de descanso para a tripulación. A presurización da cabina é de 10,3-psi.[27] A cabina ten unha lonxitude sen obstáculos de 14,6 m, mentres que o chan está 51 mm máis baixo que o do Challenger para aumentar o ancho ao nivel dos ombreiros. As fiestras foron reposicionadas e ampliadas nun 25%.[2]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ "Rolling together?". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-04. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Warwick, Graham. "Global Expertise." Flight International, 10 de agosto de 1994. pp. 42-44.
  3. ↑ "Bombardier aims to fly by wire". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-04. 
  4. ↑ "Global adventure". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-04. 
  5. ↑ "Better business". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-04. 
  6. ↑ "Bombardier Global Express definition team homes in on detailed-design requirements". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-04. 
  7. ↑ "Confidence confirmed". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-21. 
  8. ↑ "Bombardier focuses on internal growth". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-21. 
  9. ↑ "Long-range rivals compete". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-21. 
  10. ↑ "Global Express is taking shape". Flight Global (en inglés). Consultado o 2020-12-21. 
  11. ↑ "Global Express assembly begins". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  12. ↑ "Global Express is readied for flight". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  13. ↑ "Global Express on schedule". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  14. ↑ "Corporate war flares up over business jets". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  15. ↑ "Global Express takes to the air". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  16. ↑ "Global expansion". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  17. ↑ "Flight test on second Global Express starts". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  18. ↑ "Third Global Express joins flight-test programme". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-23. 
  19. ↑ "Global Express is certificated". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-24. 
  20. ↑ "US certification arrives for Global Express". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-24. 
  21. ↑ "Qatar Airways purchases two Bombardier Global Express ultra long-range business jets". Bombardier (en inglés). 2023-07-24. Consultado o 2023-07-24. 
  22. ↑ "Business partners". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-26. 
  23. ↑ "Rolling together?". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-26. 
  24. ↑ "NBAA: Bombardier on track for Global 6500 deliveries in 2019". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-26. 
  25. ↑ "EASA.IM.A.009 - Bombardier Global BD-700". EASA (en inglés). Consultado o 2023-07-27. 
  26. ↑ 26,0 26,1 "Business and pleasure". Flight Global (en inglés). Consultado o 2023-07-28. 
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 "Bombardier Global 6000". Aviation Week Network. Consultado o 2023-07-28. 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bombardier_Global_Express&oldid=6552858»