5S
O método das 5 « S », así denominado pola primeira letra (en xaponés) de cada unha das súas cinco etapas, é unha técnica de xestión xaponesa baseada en cinco principios simples:
- Seiri 整理 (Organización)
- Seiton 整頓 (Orde)
- Seiso 清掃 (Limpeza)
- Seiketsu 清潔 (Limpeza estandarizada)
- Shitsuke 躾 (Disciplina)
Obxectivos[editar | editar a fonte]
A aplicación das 5S satisfai múltiples obxectivos. Cada 'S' ten un obxectivo particular:
- Eliminar do espazo de traballo o que sexa inútil.
- Organizar o espazo de traballo de xeito eficaz.
- Mellorar o nivel de limpeza do espazo de traballo.
- Previr a aparición de sucidade e desorde.
- Fomentar os esforzos no mantemento da orde e limpeza.
Por outra parte, o total do sistema permite:
- Mellorar as condicións de traballo e a moral do persoal (é máis agradable traballar nun lugar limpo e ordenado).
- Reducir os gastos de tempo i enerxía.
- Reducir os riscos de accidentes ou enfermidades laborais.
- Mellorar a calidade do produto.
- Aumentar a produtividade.
Desenvolvemento[editar | editar a fonte]
Seiri (Organizar)[editar | editar a fonte]
Nesta etapa, trátase de eliminar do lugar de traballo todo aquilo que non teña o seu sitio ou non sexa necesario. Algunhas normas axudan a tomar boas decisións:
- Tírase todo o que se usa menos dunha vez ó ano.
- Do que queda, todo o que se usa menos dunha vez por mes apártase (por exemplo, na sección de arquivo, ou no almacén da fábrica).
- Do que queda, todo aquilo que se usa menos dunha vez á semana apártase non moi lonxe (tipicamente nun armario da oficina, ou nunha zona de almacenamento na fábrica).
- Do que queda, todo o que se usa menos dunha vez por día deixase no posto de traballo.
- Do que queda, todo o que se usa menos dunha vez por hora está no posto de traballo, ó alcance da man.
- E o que se usa menos dunha vez por hora colócase directamente sobre o operario.
Esta xerarquización do material de traballo conduce loxicamente a Seiton.
Seiton (Ordenar)[editar | editar a fonte]
Esta etapa consiste en ordenar as diferentes ferramentas e materiais para o traballo. Pódense empregar métodos de xestión visual para facilitar a orde, pero a miúdo, a regra máis sinxela para implantar Seiton é: Un lugar para cada cousa, e cada cousa no seu lugar.
Nesta etapa preténdese organizar o espazo de traballo co obxecto de evitar tanto as perdas de tempo como de enerxía.
As normas de Seiton:
- Organizar racionalmente o posto de traballo (proximidade, obxectos pesados fáciles de coller ou sobre un soporte, ...).
- Definir as regras de ordenamento.
- Facer obvia a colocación dos obxectos.
- Os obxectos de uso frecuente deben estar cerca do operario.
- Clasificar os obxectos por orde de utilización.
- Estandarizar os postos de traballo.
- Favorecer o FIFO.
Seiso (Limpar)[editar | editar a fonte]
Unha vez o espazo de traballo está despexado (Seiri) e ordenador (Seiton), é moito máis doado limpalo. O incumprimento da limpeza pode ter moitas consecuencias, provocando incluso anomalías ou o mal funcionamento da maquinaria.
A limpeza é unha actividade diaria nas compañías xaponesas. Ao final de cada quenda, límpase o espazo de traballo, e cada cousa é colocada no seu lugar.
Normas para Seiso:
- Limpar, inspeccionar, detectar as anomalías
- Volver deixar sistematicamente en condicións
- Facilitar a limpeza e a inspección
- Eliminar a anomalía na orixe
Seiketsu (Manter a limpeza)[editar | editar a fonte]
A miúdo o sistema das 5S aplícase soamente puntualmente. Seiketsu lembra que a orde e a limpeza deben manterse cada día.
Para conseguilo, as seguintes normas serven de axuda:
- Facer evidentes as consignas: cantidades mínimas, identificación das zonas.
- Favorecer o control visual.
- Estandarizar os métodos operatorios.
- Formar ao persoal nos estándares.
Shitsuke (Disciplina)[editar | editar a fonte]
Esta etapa contén a calidade na aplicación do sistema 5S. Se se aplica sen o rigor necesario, este perde toda a súa eficacia.
É tamén unha etapa de control rigoroso da aplicación do sistema: os motores desta etapa son unha comprobación continua e fiable da aplicación do sistema 5S (as 4 primeiras 'S' neste caso) e o apoio do persoal implicado.
Consecuencias[editar | editar a fonte]
O resultado mídese tanto en produtividade como en satisfacción do persoal respecto aos esforzos que se realizaron para mellorar as condicións de traballo.