Saltar ao contido

Usuario:Elisardojm/Ball de Valencians

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Ball de valencians en Riudoms durante a Festa Maior de San Xaime de 2021.

Ball de Valencians[1] é o nome que recibían antigamente o elemento do cortexo popular que pode documentarse desde o século XVII até a actualidade en diferentes pobos do Camp de Tarragona e arredores.[2][3]

Non todos os balls de valencians son iguais, hainos de diversas características, uns teñen torres, outros bailes de castañuelas, etc.[2]

Ademais, a expresión Ball de Valencians ten varias acepcións:[2]

  1. Baile feito por uns homes do País Valenciano, o que podería considerarse como sinónimo de muixeranga dalgún pobo valenciano, que pode ter diferentes partes como un baile, unha torre, etc.
  2. Os cataláns copian o baile, polo que aínda que os bailaríns non son valencianos, fan o baile que leva este nome, o que fai pensar que pode haber elementos no baile tanto dunha zona xeográfica como doutra.
  3. Dado o feito da inexistencia de ningunha tradición, norma ou límite, o baile evoluciona ao longo do tempo e faino de maneira diferente segundo as zonas xeográficas onde permanece vivo, incorporando elementos da cultura local e mesmo chegando a perder elementos propios en orixe.
  4. Algúns balls de valencians deveñen castelos.
  5. Reaparición do ball de valencians en pobos onde a tradición se perdeu, tentando ser o máis fiel ao baile orixinal, sen introducir ningunha modificación.

Segundo Xavier Brotons, o Ball de Valencians constaba dunha serie de cadros de danza, acompañados de música de gralla e finalizaban cunha figura, é dicir, co levantamento dunha pequena estrutura humana, que se chamaba "torreta", e que constaba de tres ou catro niveis de altura.[4]

Algúns exemplos de Ball de Valencians[editar | editar a fonte]

Pódense atopar exemplos de ball de valencians en lugares como: Albarca (1626), Alcover (a finais do século XVIII), Alforja (1784), Barcelona, Bellmer, Bràfim, Cambrils, Capafonts , Capçanes, El Catllar, Falset, Lleida, Montblanc, Mont-roig del Camp, Poboleda y Porrera, Prades, Reus, a Riera de Gaià, Santa Margarida i els Monjos, Sata Oliva, a Secuita, a Selva del Camp, Tarragona, Tàrrega, Torredembarra, Ulldemolins, Vandellòs, Valls, El Vendrell, Vilanova y la Geltrú, Vila-seca e Vimboidí.[5][6][5]..[2]

O traxe[editar | editar a fonte]

Cando se estudan os traxes e as partes do ball de valencians pódense atopar pistas sobre a súa orixe que poden apoiar ou eliminar as teorías sobre esta orixe.[2][3]

O traxe característico do baall de valencians está formado por: unha calza curta, unha camisa, as alpargatas, a faixa, os panos, os cascabeis e a gorra musca. En ocasións certas partes da vestimenta son sempre da mesma cor, como a camisa branca ou a gorra morada; en cambio outros cambian segundo os pobos ou as circunstancias.[2][3][4]

Respecto das partes do baile, temos por exemplo: o vilano, a danza, o entrepasada, o baile da man, o baile do Ballano...[2] A gran cantidade de referencias atopadas no Costumari catalán fan pensar que a maior parte das danzas que forman parte dos Balls de Valencians eran ao tempo bailes antigos propios de Cataluña.[2][3]

A música[editar | editar a fonte]

Respecto da música dos Ball de Valencians, está moi pouco estudada de forma científica. Existen partituras das músicas pero pouco máis. Os autores consideran que as partituras máis relevantes á hora de obter información son as de Reus.[2]

A maioría dos bailes incorporan cancións típicas da zona onde se realizan.[2]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ Brotons, Xavier (2001). Diccionari casteller. Diputació de Barcelona, Xarxa de Municipis. ISBN 84-7794-794-5. OCLC 807493044. Consultado o 2021-05-03. 
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Bofarull Solé, Joan (2007). L'origen dels castells : anàlisi tècnica i històrica (1. ed ed.). Cossetània Edicions. ISBN 978-84-9791-291-4. OCLC 261204852. Consultado o 2021-05-03. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Cervelló Salvadó, Alexandre (2017). Els orígens del fet casteller : del ball de valencians als Xiquets de Valls : (del segle XVIII al 1849) (Primeira edición ed.). Cossetània. ISBN 978-84-9034-554-2. OCLC 1015242295. Consultado o 2021-05-03. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Brotons Navarro, Xavier. Castells i castellers. Guia completa del món casteller. Barceola, Lynx Edicions, 1995. pàg. 57
  5. ↑ 5,0 5,1 Palomar i Abadia, Salvador (2002). El Ball de Valencians a Reus, al Baix Camp i al Priorat. Reus:Carrutxa, col·l. Fulls Monogràfics, 11.
  6. ↑ Ballester i Castelló,Francesc (1920). "Els xiquets de Valls", a La Crónica de Valls, copiat de Quaderns d'Estudi de la Mancomunitat de Catalunya.
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Usuario:Elisardojm/Ball_de_Valencians&oldid=6010102»