Listel

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Listel (arquitectura)»)
Esquema da orde toscana. O listel apréciase xusto debaixo do entaboamento.

Un listel,[1] en arquitectura, é unha moldura convexa de sección cadrada ou rectangular, con forma de lista longa e estreita, que xeralmente separa outras dúas.

É o espazo que queda entre as acanaladuras do fuste dunha columna ou dunha pilastra.

Tamén recibe o nome de filete.[1]

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

A palabra provén do latín medieval lista, "lista", "banda", "tira", e de aí pasou ao italiano, e deste ao francés na forma listel, e do francés pasou a outras linguas.[2][3][4]

Características e tipos[editar | editar a fonte]

O lintel pode ser:[4]

  • Unha faixa fina e lisa que separa dúas molduras.
  • Unha moldura estreita.

O lintel é unha das partes que entran xeralmente na composición dos diferentes membros dunha orde arquitectónica. Considérase un adorno que de ordinario vai unido a oturo de maior importancia. O listel non admite ningún outro adorno sobreposto, e por esta razón está comprendido no grupo das molduras lisas. Cando é ancho, os escritores latinos antigos adoitaban usar para designalo a voz taenia.

  • Hai exemplos de arquitrabes de orde dórica coroados por un listel ou taenia, debaixo do cal se encontran, servíndollle de adorno, outros listeis pequenos, a cada un dos cales se ven adheridos pola súa parte inferior por seis golas cilíndricas algo cónicas.
  • Na orde xónica as estrías das columnas están separadas por listeis, a diferenza das da orde dórica na que as estrías xúntanse polos lados, rematando en punta; ademais pode ser usado como adorno dos capiteis.
  • Na orde corintia o lintel tamén serve para separar as estrías.
  • Na arquitectura da Roma antiga, fundamentada nos principios da arte grega, non se encontra unha diferenza notábel en canto ao uso das molduras até nos últimos tempos do Imperio romano.[5]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 listel no Dicionario da RAG.
  2. Listel no Trésor de la Langue Française informatisé.
  3. Rejón de Silva, Diego Antonio (1788): Diccionario de las Nobles Artes. Edición do COAM en 1995.
  4. 4,0 4,1 Lajo Pérez, Rosina (1990): Léxico de arte. Madrid: Akal. ISBN 978-84-460-0924-5.
  5. Enciclopedia moderna, 26: diccionario universal de literatura, ciencias ..., Francisco de Paula Mellado, 1833.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]