Linguas hispanocélticas
Hispanocéltico | ||
---|---|---|
Falado en: | ||
Total de falantes: | Linguas mortas | |
Familia: | Indoeuropea Celta Celta continental Hispanocéltico | |
Códigos de lingua | ||
ISO 639-1: | --
| |
ISO 639-2: | ---
| |
Mapa | ||
Linguas célticas en tons azuis e morados. Linguas paracélticas en tons verdes. | ||
Status | ||
As linguas hispanocélticas son o conxunto de variedades dialectais de filiación céltica que se falaban na Península Ibérica na Idade Antiga.[1][2]
Algunhas destas linguas están testemuñadas epigraficamente, aínda que outras poden reconstruírse a partir de onomástica e de datos epigráficos estritos. Non hai probas de que as linguas hispanocélticas formasen un grupo filoxenético, e normalmente clasifícanse como parte do grupo das linguas celtas continentais.
Linguas identificables
[editar | editar a fonte]As variedades hispanocélticas ben caracterizadas inclúen dous grupos:
- Celtibérico, que é unha variedade oriental, a de corpus máis extenso e aceptada como «céltica», a celtibérica, que Jordán propón chamar "hispanocelta do nordeste".[3][1]
- Galaico, que é unha variedade occidental, na zona atlántica (oeste da Vía da Prata), onde un corpus limitado de inscricións latinas contén algúns trazos claramente celtas, e que permitirían reconstruír o celta galaico.
Esta última variedade, menos testemuñada, que Jordán propón chamar “hispanocelta do noroeste", pode asociarse probablemente ás primeiras inscricións estelares do suroeste peninsular, que algúns investigadores[4][1][5] cren que representan unha lingua celta relacionada coa lingua tartesa. Todo este material representa máis dun dialecto. Hai numerosos exemplos de xenitivo plural en -um e -on, así como en -un, e polo menos unha inscrición dativo plural en -bor.[3] "Hispano-céltico occidental" é un concepto que serve para agrupar todo este grupo de falas da zona atlántica.[6]
Ademais, existen outros topónimos celtas que son máis difíciles de asignar a unha variedade lingüística concreta, polo que unha mellor calidade dos datos podería permitir reconstruír outra lingua celta ademais das dúas anteriores. De feito, todo o material celta existente na península correspondería a máis variedades que as recoñecibles, así como a lingua de etnias como os ástures, galaicos, cántabros, os vacceos, os carpetanos, os célticos e outros serían celtafalantes, pero non está claro até que punto as variedades lingüísticas que falaban constituían linguas diferentes do celtibérico ou do galaico, ou eran dialectos dalgúns destes últimos.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Jordán Cólera, Carlos (16 de marzo de 2007). "The Celts in the Iberian Peninsula:Celtiberian" (PDF). e-Keltoi 6: 749–750. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 24 de xuño de 2011. Consultado o 16 de xuño de 2010.
- ↑ Koch, John T. (2006). Celtic Culture: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO. p. 481.
- ↑ 3,0 3,1 Koch, John T (2010). Celtic from the West Chapter 9: Paradigm Shift? Interpreting Tartessian as Celtic. Oxbow Books, Oxford, UK. pp. 292–293. ISBN 978-1-84217-410-4.
- ↑ Koch, John (2009). Tartessian: Celtic from the Southwest at the Dawn of History in Acta Palaeohispanica X Palaeohispanica 9 (2009) (PDF). Palaeohispanica. pp. 339–351. ISSN 1578-5386. Consultado o 17 de maio de 2010.
- ↑ "O'Donnell Lecture 2008 Appendix" (PDF).
- ↑ Wodtko, Dagmar S (2010). Celtic from the West Chapter 11: The Problem of Lusitanian. Oxbow Books, Oxford, UK. pp. 360–361. ISBN 978-1-84217-410-4.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]A Galipedia ten un portal sobre: Celtas |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Linguas hispanocélticas |