AS-12

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
AS-12

A AS-12, tamén coñecida como Corredor do Navia, é unha vía de comunicación que pertence á Rede Rexional de Estradas do Principado de Asturias. Ten 82,4 km de lonxitude e conecta o litoral do occidente asturiano e o límite con Galicia polo Porto do Acevo, atravesando os concellos asturianos de Coaña, Boal, Eilao, Pezós e Grandas de Salime. É a segunda estrada autonómica máis longa do Principado de Asturias por detrás da AS-15.

Proxectáronse diversos proxectos de mellora e mesmo a construción dunha nova vía rápida seguindo o trazado actual, pero ningún dos proxectos anteriores se realizou máis alá do reasfaltado de pequenos treitos polo seu mal estado.[1]

Percorrido[editar | editar a fonte]

Treito de El Espín a Boal (24 km)[editar | editar a fonte]

Fito quilométrico do tipo Manuel Pardo da antiga estrada de Navia a Grandas en Trelles.

Este treito comeza en El Espín, no cruzamento coa estrada N-634. Discorre polas localidades coañesas de San Esteban, Coaña, Vilacondide, Savariz, Pumarín, Trelles, Sequeiro e Vivedro, para que, a 3 km desta última límite co concello de Boal, nas proximidades da vila de Serandinas, pertencente xa a este concello. Dende aquí, continúa atravesando as localidades boalesas de Miñagón, As Viñas, Os Mazos e Armal, para que, nesta última chegue a Boal, onde termina este treito no cruzamento coas estradas AS-22 e BO-1. Este treito de estrada foi reparado hai máis de 30 anos, a principios da década de 1990, ampliando a estrada e dotándoa de mellor visibilidade e curvas amplas. Neste treito, do que foi a antiga estrada comarcal de Navia a Grandas, consérvase un fito quilométrico do tipo Manuel Pardo, no punto quilométrico 8, nunha vivenda ao lado da propia estrada na aldea de Trelles.

Treito de Boal a Eilao (19 km)[editar | editar a fonte]

Ponte Urubio, onde se sitúa o cambio de asfaltos.

Este treito comeza en Boal, no cruzamento coa AS-22 e BO-1. Discorre polas localidades bualesas de San Luís, Peirois, Piñeira e Doiras, para que, a 2 km desta última, na ponte de Urubio límite co concello de Eilao. Desde aquí, continúa atravesando as localidades eilaesas de Cedemonio e Xío, para que, a 5 km desta última, chegue a Eilao, onde termina este tramo. Este treito de estrada, como o anterior, tamén foi reparado a principios da década de 1990, ampliando a estrada e dotándoa de mellor visibilidade e curvas amplas. Ademais, cabe dicir que na ponte de Urubio acaba o arranxo anteriormente mencionado e comeza outro aínda máis antigo e sen tramos de avanzamento, só con liña descontinua, datado aproximadamente de finais dos 80.

Neste treito, do que foi a antiga estrada de Navia a Grandas, consérvanse fitos quilométricos antigos, de tipo Manuel Pardo, nos puntos quilométricos 28, 29, 33, 36, 41, 43 e 30.

Treito de Eilao a Grandas de Salime (25 km)[editar | editar a fonte]

Distintos modelos de fitos quilométricos na estrada.

Este treito comeza en Eilao. Discorre pola localidade eilanesa de San Esteban de Los Buitres, para que, a 3 km desta última, límite co concello de Pezós. Desde aquí, atravesa as pontes de Lixóu e Agüeira e continúa atravesando as localidades pezocenses de Pelorde, Vilabrille e Francos, para que, nesta última chegue a Pezós, onde termina a AS-11. Desde aquí, continúa atravesando a localidade pezocense de Cela, para que, a 2 km desta última límite co concello veciño de Grandas de Salime, preto do pobo de Santa María, pertencente xa a este concello. Desde aquí continúa ata chegar a Grandas de Salime, para terminar este treito no cruzamento coa AS-14.

Este treito de estrada, como o anterior, tamén foi reparado no ano 1988, aínda que no ano 2014, entre Pezós e Grandas de Salime reacondicionáronse pequenos treitos os cales estaban moi deteriorados.

Neste tramo, do que foi a vella estrada de Navia a Grandas, consérvanse fitos quilométricos do tipo Manuel Pardo nos puntos quilométricos 46, 52, 53 e 54.

Treito de Grandas de Salime ao Porto do Acevo (14,4 km)[editar | editar a fonte]

Este treito comeza en Grandas de Salime, no cruzamento coa estrada AS-14. Discorre polas localidades grandalesas da Farrapa, Cereixeira, San Julián, Padraira, Xestoselo, Penafonte e Bustelo del Camín para chegar ao Porto do Acevo, onde limita con Galicia e continúa a LU-701. Este treito de estrada foi orixinalmente reparado no ano 1995, pero 13 anos despois, por mor da súa gran deterioración e a importancia que ten a comunicación con Galicia reparouse de novo, ampliándoa notablemente, construíndolle beiravías e realizando recortes nas curvas, á parte de pequenas variantes en diversas localidades para evitar o paso da estrada nestas travesías.

Neste treito, do que foi a antiga estrada comarcal de Grandas a Fonsagrada consérvase un fito quilométrico do tipo Manuel Pardo no punto quilométrico 8, nunha vivenda ao lado da mesma estrada na aldea de Xestoselo.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Belén G. Hidalgo (25 de outubro de 2020). "La AS-12, «igual o peor que hace 25 años»". El Comercio.