Saltar ao contido

Rosario de Velasco

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaRosario de Velasco
Biografía
Nacemento(es) Rosario de Velasco Belausteguigoitia Editar o valor em Wikidata
20 de maio de 1904 Editar o valor em Wikidata
Madrid, España Editar o valor em Wikidata
Morte2 de marzo de 1991 Editar o valor em Wikidata (86 anos)
Barcelona, España Editar o valor em Wikidata
Lugar de sepulturaCamposanto de Montjuïc Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
EducaciónReal Academia de Belas Artes de San Fernando Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónpintora Editar o valor em Wikidata
ProfesoresFernando Álvarez de Sotomayor Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá Editar o valor em Wikidata


Rosario de Velasco Belausteguigoitia, nada en Madrid o 20 de maio de 1904 e finada en Barcelona o 2 de marzo de 1991, foi unha pintora figurativa española integrante da Sociedade de Artistas Ibéricos e próxima á Nova obxectividade alemá.[1]

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Foi filla de Antonio de Velasco, oficial de cabalaría, e de Rosario Belausteguigoitia, unha muller vasca descendente de carlistas e de fortes conviccións relixiosas. Rosario de Velasco manifestouse ideoloxicamente próxima á Sección Feminina de Falanxe Española nos inicios desta.

Estudou con Fernando Álvarez de Sotomayor, retratista adscrito ao Rexionalismo galego. Este foi director do Museo do Prado de 1922 a 1931 e de 1939 a 1960, e introduciuna no estudo de Tiziano e mais de Velázquez.[2] En 1924 concorreu por primeira vez á Exposición Nacional de Belas Artes con dous óleos, Vieja segoviana e El chico del cacharro. En 1931 estivo presente no primeiro Salón español de Dibujantas, en que destacou entre as representadas como digna de mención e estima segundo o crítico Manuel Abril.[3][4]

En 1932 obtivo a segunda medalla de pintura na Exposición Nacional de Belas Artes co óleo Adán e Eva (Museo Nacional Centro de Arte Raíña Sofía). Tratábase dunha obra representativa do retorno ao clasicismo ou «retorno á orde», experimentado polas vangardas europeas no período de entreguerras. Ese mesmo ano concorreu con esa obra ás exposicións organizadas pola Sociedade de Artistas Ibéricos en Copenhague e Berlín.[5]

Con El baño, presentado en 1931 no Salón de otoño, participou en 1935 na exposición que a Librería Internacional de Zaragoza dedicou exclusivamente a novas artistas e escritoras mozas. No evento colaboraron tamén Carmen Conde, Norah Borges, Menchu Gal e Josefina da Torre, entre outras. En 1936 presentou á frustrada Exposición Nacional dese ano Los inocentes ou La matanza de los inocentes (Museo de Belas Artes de Valencia), dun realismo cualificado de intimista.[6] En 1934 expuxo no Carnegie Institute de Pittsburgh (Estados Unidos) e en 1936 na Exposición de Arte Española que tivo lugar no Musée des Écoles Étrangères Contemporaines de París.[7]

Na casa do editor Gustavo Gili coñeceu a quen sería o seu marido, o médico Xavier Farrerons Co, con quen contraeu matrimonio na súa casa de Barcelona en 1937. O matrimonio fuxiu a continuación a Francia, cruzando a fronteira a pé para pasaren á zona sublevada. Alí naceu a súa única filla, María del Mar, e colaborou cos seus debuxos coa revista Vértice.

Acabada a Guerra civil española, a familia estabeleceuse definitivamente en Barcelona. Iniciaron unha etapa de intensa actividade pictórica, malia manterse sempre afastada das correntes artísticas e rodeada de amigos como Dionisio Ridruejo, Pere Pruna, Carmen Conde ou Eugeni d'Ors.

En 1944 foi seleccionada para o Segundo Salón de los Once, mostra organizada pola Academia Breve de Crítica de Arte impulsada por D´Ors para dar a coñecer a arte da primeira posguerra.[8]

Na ilustración de libros, amais da citada colaboración coa revista Vértice, ilustrou Cuentos para soñar (1928) e La bella del mal amor (1930) de María Teresa León, e Princesas del martirio de Concha Espina (1940).[8] Fixo, amais, algunha incursión na pintura mural en 1942, murais desaparecidos da capela da Residencia de Señoritas (rebautizada como Residencia de Señoritas "Teresa de Cepeda").[9]

En 1968 obtivo o Premio Sant Jordi compartido con Ignasi Mundó por La casa roja, obra característica da evolución da pintora. O seu estilo, agora de perfís esvaecidos a base de transparencias, irase apartando do clasicismo sen renunciar nunca á figuración.[10][11]

En 2019 foi incluída na exposición colectiva Dibujantas, pioneiras de la Ilustración no Museo ABC.

Exposicións[editar | editar a fonte]

  • 1924: Exposición Nacional de Bellas Artes. Madrid
  • 1932: Exposición Nacional de Bellas Artes. Madrid
  • 1934: Exposición Nacional de Bellas Artes. Madrid
  • 1935: Exposición colectiva dedicada a novas artistas e poetas. Participou coa obra El Baño de 1931. Libraría Internacional de Zaragoza
  • 1935: Exposición Nacional de Bellas Artes. Madrid[12]
  • 1936: Exposición Nacional de Bellas Artes. Madrid
  • 1939: Exposición Nacional de Pintura e Escultura de Valencia, organizada pola Delegación Provincial de Belas Artes da Falanxe Española
  • 1940: Exposición Galerías Augusta, Barcelona. Do 28 de decembro ao 10 de xaneiro de 1941[14]
  • 1941: Exposición Galerías de Arte. Barcelona. Do 1 ao 15 de outubro
  • 1941: Exposición Nacional de Bellas Artes. Madrid
  • 1943: Pintura e Escultura Españolas na Sociedade Nacional de Belas Artes de Lisboa[16]
  • 1943: Galería Syra. Passeig de Gràcia 43. Barcelona
  • 1944: II Salón de los Once. Galería Biosca. Madrid
  • 1944: Casa del Libro. Do 24 de xaneiro ao 6 de febreiro. Rolda de Sant Pere, 3. Barcelona
  • 1945: Galerías Pictoria. Caspe, 45. Barcelona[17]
  • 1947: Galería Argos. Passeig de Gràcia, 30. Barcelona. Do 26 de abril ao 9 de maio[18]
  • 1952: I Bienal Hispanoamericana de Arte: Exposición Antolóxica Museo de Arte Moderna: Barcelona
  • 1953: Galerías San Jorge (Passeig de Grácia 63, Barcelona) Do 16 ao 29 de maio
  • 1954: Exposición Nacional de Bellas Artes, coa obra Chico con Perro. Palacio Velázquez, Madrid[19]
  • 1955: Sala Gaspar, Consell de Cent, 323. Barcelona. Do 15 ao 28 de xaneiro
  • 1955: III Bienal Hispanoamericana de Arte. Palacio Municipal de Exposicións de Barcelona. Do 4 de setembro de 1955 ao 6 de xaneiro de 1956[20]
  • 1956: Galería Toisón. (Arenal 5, Madrid)
  • 1962: Salón Feminino de Arte Actual. Barcelona
  • 1966: Salón de maio X Edición. Barcelona[21]
  • 1968: VII Salón Feminino de Arte Actual. Sala Municipal de Arte (antiga capela do Hospital de la Santa Cruz) Barcelona[22]
  • 1971: Galería Biosca. R. Xénova, 11. Madrid. Do 11 ao 30 de xaneiro
  • 1971: Galería Syra. Passeig de Gràcia 43. Barcelona. Do 3 ao 16 de decembro.[23]
  • 1974: Galería Syra. Passeig de Gràcia 43. Barcelona. Do 8 ao 21 de marzo[24]
  • 1977: Sala Parés. Carrer Petritxol, 8. Barcelona. Do 26 de xaneiro ao 14 de febreiro
  • 1977: Galería Syra. Passeig de Gràcia 43. Barcelona
  • 1977: Sala Gaspar, Barcelona
  • 1981: Cau de la Carreta. Sitges (Barcelona) do 24 de outubro ao 12 de novembro
  • 1983: Cau de la Carreta. Sitges (Barcelona) do 1 ao 31 de outubro
  • 1985: Cau de la Carreta. Sitges (Barcelona) Do 4 de xullo ao 20 de agosto
  • 1988: Cau de la Carreta. Sitges (Barcelona)
  • 1989: Cau de la Carreta. Sitges (Barcelona) do 4 de marzo ao 9 de abril
  • 2013: Centre Pompidou. Colectiva "Multiple Modernities 1905-1970" París[25]
  • 2019: Dibujantas, pioneras de la ilustración no Museo ABC, Madrid. Exposición colectiva
  • 2020: Dibujantas. Pioneras de la ilustración. Museo Pablo Gargallo, Zaragoza. Desde o 11 de decembro de 2019 ao 8 de marzo de 2021.[26] Exposición colectiva

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ Esteban Leal, Paloma. "Rosario de Velasco. Adán y Eva". Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía. Consultado o 4 de setembro de 2016. 
  2. ↑ González Orbegozo, Marta; Alix, Josefina; Replinger, Mercedes; Caso, Ángeles (23 de decembro de 2019). Dibujantas. Pioneras de la ilustración (en castelán). Museo ABC. ISBN 978-8494936074. 
  3. ↑ Alcaide, José Luis, «Un lienzo de Rosario de Velasco en el Museo de Bellas Artes de Valencia», Ars Longa, 6 (1995), pp. 49-56, p. 49.
  4. ↑ "Hemeroteca Digital. Biblioteca Nacional de España". hemerotecadigital.bne.es. Consultado o 2022-07-20. 
  5. ↑ Esteban Leal. "Rosario de Velasco. Adán y Eva". Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía. Consultado o 4 de septiembre de 2016.  |first3= sen |last3= in Authors list (Axuda)
  6. ↑ Alcaide, «Un lienzo de Rosario de Velasco en el Museo de Bellas Artes de Valencia», p. 52.
  7. ↑ Balló, Tània (2018). Las sinsombrero 2: ocultas e impecables (en castelán). Barcelona: Espasa-Calpe. ISBN 9788467052688. OCLC 1059528960. Consultado o 5 de abril de 2019. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Balló, Tània, 1977-. Las sinsombrero 2 : ocultas e impecables (Primera edición ed.). ISBN 9788467052688. OCLC 1059528960. Consultado o 5 de abril de 2019. 
  9. ↑ "ABC MADRID 14-06-1942 página 16 - Archivo ABC". abc. 2019-08-05. Consultado o 2022-07-20. 
  10. ↑ Alcaide, «Un lienzo de Rosario de Velasco en el Museo de Bellas Artes de Valencia», pp. 53-54.
  11. ↑ Rius Vernet, Núria (2010). "Rosario de Velasco Belausteguigoitia" (en catalán). Xarxa vives d'universitats. Generalitat de Catalunya. Consell de Mallorca. Arquivado dende o orixinal o 08 de agosto de 2016. Consultado o 4 de setembro de 2016. 
  12. ↑ "Exposición de Bellas Artes" (216-217). maio de 1935: 21, 46. 
  13. ↑ "Paris, Jeu de Paume des Tuileries. L'art espagnol contemporain (peinture et sculpture)". 12 de febreiro - marzo de 1936. Consultado o 12 de xullo de 2021. 
  14. ↑ «L'empremta de les dones artistes a la Barcelona de postguerra», MNAC.
  15. ↑ de Velasco, Rosario. "Adamo ed Eva". Archivio Storico delle Arti Contemporanee. Arquivado dende o orixinal o 09 de xullo de 2021. Consultado o 1 de xullo de 2021. 
  16. ↑ d'Ors, Eugeni (14 de maio de 1944). "Rosariana". La Vanguardia. Hemeroteca: 9. 
  17. ↑ "Anuncio en La Vanguardia de exposición Rosario de Velasco en Galería Pictoria de Barcelona 1947". 
  18. ↑ "Critica en La Vanguardia sobre exposición de Rosario de Velasco en Galería Argos". 
  19. ↑ "Exposición Nacional de Bellas Artes, Madrid 1954. Artículo en La Vanguardia. Mención a obra de Rosario de Velasco". 
  20. ↑ "Artículo en La Vanguardia sobre la III Bienal Hispanoamericana del Arte en Barcelona 1955-6, participa Rosario de Velasco". 
  21. ↑ "Salón de Mayo, Barcelona X Edición 1966, La Vanguardia". 
  22. ↑ "VII Salón Femenino de Arte Actual, La Vanguardia 1968". 
  23. ↑ "Edición del viernes, 10 diciembre 1971, página 30 - Hemeroteca - Lavanguardia.es". hemeroteca.lavanguardia.com. Consultado o 2022-07-21. 
  24. ↑ "Anuncio exposición Sala Parés 1974" (en castelán). Consultado o 10 de xullo de 2021. 
  25. ↑ "Rosario de Velasco" (en castelán). Consultado o 2021-07-10. 
  26. ↑ Zaragoza, Ayuntamiento de (2006-05-20). "Noticias.El Museo Pablo Gargallo acoge “Dibujantas”, una exposición que reúne 132 obras de 40 mujeres ilustradoras" (en castelán). Consultado o 2021-07-10. 

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Balló, Tania, Las sinsombrero 2. Editorial Espasa, Barcelona, 2018 ISBN 978-84-670-5268-8 . Capítulo 6, pp. 181-206

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rosario_de_Velasco&oldid=6639418»