Harry Potter e a pedra filosofal

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Artigos bos
Artigos bos
 Este artigo é actualmente un candidato a artigo bo. Un artigo bo debe servir como exemplo para a gran maioría dos artigos da Galipedia, e, polo tanto, agárdase que cumpra varios criterios. Por favor, se queres, deixa comentarios na votación.

Este artigo trata sobre o libro; para outros usos véxase a información sobre o filme e mais o videoxogo.
Harry Potter e a pedra filosofal
Título orixinalHarry Potter and the Philosopher's Stone
Autor/aJ. K. Rowling
Ilustrador/aThomas Taylor
CubertaThomas Taylor (primeira edición)
OrixeReino Unido
LinguaInglés
ColecciónHarry Potter
Tema(s)Maxia
Xénero(s)Fantasía
EditorialBloomsbury (Reino Unido)
Data de pub.26 de xuño de 1997
FormatoCapa dura
Páxinas223 (primeira edición)
ISBNISBN 978-0-7475-3269-9
Seguido porHarry Potter e a Cámara dos Segredos
Primeira edición galega
TraduciónMarilar Aleixandre
EditorialGalaxia
Data de pub.1 de xaneiro de 2003
Páxinas256
ISBNISBN 978-84-8288-496-7
Artista da cubertaDolores Avedaño[1]
[ editar datos en Wikidata ]

Harry Potter e a pedra filosofal (en inglés: Harry Potter and the Philosopher's Stone) é unha novela de fantasía escrita pola autora británica J. K. Rowling. É a primeira novela da saga Harry Potter e a primeira novela de Rowling, e conta a historia de Harry Potter, un mozo meigo que descobre a súa herdanza máxica no seu undécimo aniversario, cando recibe unha carta de aceptación na Escola Hogwarts de Maxia e Feiticería. Harry fai amigos íntimos e algúns inimigos durante o seu primeiro ano na escola e coa axuda dos seus compañeiros Ron Weasley e Hermione Granger, enfróntase a un intento de regreso do mago escuro Lord Voldemort, quen matou os pais de Harry, pero non puido matalo a el cando tiña só 15 meses.

O libro publicouse orixinalmente no Reino Unido o 26 de xuño de 1997 a través da editorial Bloomsbury. Publicouse nos Estados Unidos o ano seguinte por Scholastic Corporation baixo o título Harry Potter and the Sorcerer's Stone. Gañou a maioría dos premios literarios británicos que foron xulgados por nenos e outros premios nos Estados Unidos. A novela atinxiu os primeiros postos da lista dos máis vendidos de ficción de New York Times en agosto de 1999 e permaneceu aí durante 1999 e boa parte do ano 2000. Traduciuse a, cando menos, 73 linguas, e fíxose unha versión cinematográfica da mesma, así como seis secuelas. A novela vendeu máis de 120 millóns de copias, converténdose no cuarto libro máis vendido de tódolos tempos.[2][3] A versión en lingua galega foi publicada o 1 de xaneiro de 2003 pola Editorial Galaxia.

A maioría das valoracións foron moi favorables, comentando a imaxinación, o humor, o estilo sinxelo e directo de Rowling e a intelixente construción argumental, aínda que algúns criticaron que os capítulos finais parecían precipitados. A súa escrita foi comparada coa de Jane Austen, unha das autoras favoritas de Rowling, coa de Roald Dahl, cuxas obras dominaban as historias infantís antes da aparición de Harry Potter, e co autor grego Homero. Mentres algúns críticos consideraron que o libro fai unha ollada ao pasado cara ás historias dos internados vitorianos e eduardianos, outros consideraron que sitúa o xénero firmemente no mundo moderno ao presentar problemas éticos e sociais contemporáneos, así como a superar obstáculos como o acoso escolar.

A serie Harry Potter utilizouse como unha fonte de leccións obxectivas sobre técnicas educativas, análise sociolóxica e mercadotecnia.

Sinopse[editar | editar a fonte]

A Escola Hogwarts é o principal escenario onde ocorren os feitos da serie de novelas.

Harry Potter vive cos seus neglixentes tíos, Vernon e Petunia Dursley, e co seu abusivo curmán, Dudley. No undécimo aniversario de Harry, Rubeus Hagrid, un semixigante, entrégalle unha carta de aceptación da Escola Hogwarts de Maxia e Feiticería, revelándolle que os pais de Harry, James e Lily Potter, eran magos. Cando Harry tiña só un ano, un poderoso mago escuro chamado Lord Voldemort asasinou os seus pais; Harry sobreviviu á maldición mortal de Voldemort que rebotou e aparentemente destruíu ao Señor Escuro, deixando unha cicatriz en forma de raio na fronte de Harry. Aínda que Harry era alleo a todo isto, este acto fíxoo famoso no mundo máxico.

Hagrid escolta a Harry ata a Travesa Diagon, a sección de comercio oculto dos magos en Londres. Os pais de Harry deixáronlle unha pequena fortuna gardada no Banco Gringotts, que usa para mercar material escolar e unha variña de Ollivander. Os núcleos das variñas de Harry e Lord Voldemort teñen plumas do mesmo paxaro fénix, polo que son "irmás". Hagrid regala a Harry unha curuxa, a quen nomea Hedwig, como agasallo de aniversario. Un mes despois, Harry aborda o Expreso de Hogwarts na Plataforma 9¾ da estación de trens de King's Cross. De camiño a Hogwarts, Harry faise amigo do seu compañeiro de primeiro ano Ron Weasley e coñece a Hermione Granger, con quen nun principio os dous rapaces non fan amizade.

Harry enfróntase a Draco Malfoy, o fillo malcriado dun destacado mago. En Hogwarts, o Sombreiro Escolledor máxico clasifica os novos pupilos en catro casas (Gryffindor, Hufflepuff, Ravenclaw e Slytherin) segundo as súas personalidades e talentos. Draco únese a Slytherin, coñecido por producir magos escuros, mentres que Harry, Ron e Hermione quedan en Gryffindor.

A habilidade de Harry na vasoira voadora válelle un lugar no equipo de quidditch de Gryffindor como Buscador. A Harry non lle gusta a clase de Apócemas, xa que o mestre Severus Snape favorece a Slytherin e busca poñer en evidencia a Harry. Malfoy engana a Harry e Ron para que se arrisquen á expulsión ao abandonar a súa sala común despois do toque de queda. Hermione, incapaz de detelos, acompáñaos. Dándose conta da artimaña de Malfoy, agóchanse nun corredor prohibido e descobren un xigantesco can de tres cabezas que gardaba unha trapela. Harry e Ron máis tarde salvan a Hermione dun trol durante unha celebración de Halloween e os tres fanse mellores amigos. Xunto coa recente lesión na perna de Snape e o seu comportamento sospeitoso, Harry, Ron e Hermione cren que está tentando pasar pola trapela.

Durante o primeiro partido de quidditch de Harry, a súa propia vasoira intenta derribalo. O estraño comportamento de Snape durante o partido convence a Hermione de que embruxou a vasoira de Harry. Harry recibe un agasallo anónimo de Nadal: a capa de invisibilidade do seu pai. Utilizándoa para explorar a escola, descobre o Espello de Oxesed, que amosa o que máis desexa o espectador. Harry ve os seus pais.

Máis tarde, un xornal describe un intento de roubo na mesma bóveda de Gringotts do que Hagrid recuperou un artigo para o director de Hogwarts Albus Dumbledore o mesmo día que foi con Harry. O obxecto debaixo da trapela é a pedra filosofal, que outorga ao seu usuario a inmortalidade e a capacidade de converter calquera metal en ouro puro. Firenze, un centauro do bosque, advirte a Harry de que Voldemort está conspirando para roubar a pedra e restaurar o seu corpo. Cando Dumbledore é sacado de Hogwarts baixo falsos pretextos, Harry, Hermione e Ron temen que o roubo sexa inminente e baixan pola trapela.

Varios obstáculos obrigan a Ron e Hermione a quedar atrás mentres Harry avanza. Harry atópase co Profesor Quirrell, o profesor de Defensa contra as artes escuras. Revélase que foi Quirrell quen embruxou a vasoira de Harry e deixou entrar o trol na escola, e que Snape, en realidade, estaba protexendo a Harry. Voldemort, cuxo rostro aparece na parte traseira da cabeza de Quirrell, é o seu mestre. Harry vese obrigado a mirar o Espello de Oxesed. Recoñecendo a falta de cobiza de Harry pola pedra o espello deposita a pedra no seu peto. Quirrell intenta apoderarse da pedra, pero a súa carne arde ao contacto con Harry. A cicatriz de Harry comeza a doerlle e el desmáiase.

Harry esperta na enfermaría da escola. Sobreviviu a Voldemort porque a súa nai sacrificou a súa vida por el e isto deixou unha maxia protectora nel. O odio e a cobiza de Quirrell fixeron que ardese ao contacto con Harry; e Voldemort abandonouno para que morrese. Dumbledore revela que enviou a Harry a capa de invisibilidade, mentres que a pedra filosofal, que mantiña con vida ao lonxevo Nicolas Flamel, foi destruída co consentimento de Flamel para evitar que fose roubada. Durante a festa de fin de ano da escola, Gryffindor recibe a Copa da Casa. Harry volve cos Dursley en Privet Drive ata o próximo curso escolar.

Personaxes[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Lista de personaxes de Harry Potter.
Harry Potter, Ron Weasley e Hermione Granger. Fan art de Reilly Brown.
O escudo de armas de Hogwarts, colexio ao que acoden Harry e os seus amigos.
  • Harry Potter é un orfo a quen Rowling imaxinaba como un "neno delgado, de pelo negro, de ollos verdes e de lentes que non sabía que era un mago".[4] Ela desenvolveu a historia e os personaxes da serie para explicar como Harry chegou a estar nesta situación e como se desenvolveu a súa vida a partir de aí.[5] Agás o primeiro capítulo, os acontecementos deste libro teñen lugar xusto antes e no ano seguinte ao undécimo aniversario de Harry. O ataque de Voldemort deixou unha cicatriz en forma de raio na fronte de Harry,[5] que produce dores punzantes sempre que Voldemort está presente. Harry ten un talento natural para o quidditch e converteuse na primeira persoa nun século en entrar no equipo da súa casa no seu primeiro ano.
  • Ron Weasley ten a idade de Harry, e Rowling descríbeo como o mellor amigo "sempre aí cando o necesitas".[6] É pecoso, rubio e bastante alto. Creceu nunha familia de sangue puro bastante numerosa como o sexto de sete fillos. Aínda que a súa familia é bastante pobre, viven de maneira cómoda e feliz. A súa lealdade e valentía durante a partida de Xadrez Máxico xoga un papel fundamental para atopar a pedra filosofal.
  • Hermione Granger, filla dunha familia totalmente muggle, é unha moza mandona que aparentemente memorizou a maioría dos libros de texto antes do comezo do curso. Rowling describiu a Hermione como un personaxe "moi lóxico, recto e bo" con "moita inseguridade e un gran medo ao fracaso".[7] Malia os seus esforzos persistentes por manter a Harry e Ron fóra dos problemas, faise amiga íntima dos dous rapaces despois de que a salvasen dun trol e as súas habilidades máxicas e analíticas xogan un papel importante para atopar a pedra filosofal. Ten un pelo castaño espeso e incisivos bastante grandes.
  • Neville Longbottom é un rapaz gordecho e tímido, tan esquecedor que a súa avoa dálle un Lembradora, para lembrarlle se esquece algo. As habilidades máxicas de Neville son débiles e apareceron xusto a tempo para salvarlle a vida cando tiña oito anos. A pesar da súa timidez, Neville pelexará contra calquera despois dalgúns folgos ou se pensa que é correcto e importante.
  • Rubeus Hagrid, un semixigante de 3,7 m de altura, con cabelo negro e barba enguedellados, foi expulsado de Hogwarts e a súa variña partida pola metade (o que resultou en que nunca volvería a usar unha variña), con todo o profesor Dumbledore deixouno seguir como gardián dos terreos da escola, un traballo que lle permite darlle cariño, coidado e ata nomes de mascotas (como o dragón Norberto) ás criaturas máxicas máis perigosas. Hagrid é ferozmente leal a Dumbledore e axiña se fai amigo íntimo de Harry, Ron e, despois, de Hermione, mais os seus descoidos fanno pouco fiable.
  • Profesor Albus Dumbledore, un home alto e delgado que leva lentes de media lúa e ten o pelo prateado e unha barba que mete polo cinto, é o director de Hogwarts, e o único mago que teme Voldemort. Dumbledore, aínda que era coñecido polos seus logros na maxia, ignora os eloxios, aínda que é consciente da súa propia brillantez. Rowling describiuno como o "epítome da bondade".[8]
  • Profesora Minerva McGonagall, unha muller alta e de aspecto severo co cabelo negro atado nun moño axustado, ensina Transformación e é quen de transformarse a si mesma nun gato. É a directora adxunta e xefa da Casa Gryffindor.
  • Petunia Dursley, a irmá da nai de Harry, Lily, é unha muller delgada de pescozo longo que usa para espiar aos veciños. Como muggle, ela considera á súa irmá máxica como unha anormalidade e intenta finxir que nunca existiu.
  • Vernon Dursley, o marido de Petunia Dursley, é un home de complexión pesada cuxa irascible fanfarronería agocha unha mente estreita e un medo a calquera cousa infrecuente.
  • Dudley Dursley é un matón con sobrepeso e o malcriado curmán de Harry.
  • Draco Malfoy é un neno delgado e pálido que fala con ton aburrido. É arrogante coa súa habilidade en quidditch, e despreza a calquera que non sexa un mago de sangue puro e aos que non compartan as súas opinións. Os seus pais apoiaran a Voldemort, pero cambiaron de bando despois da desaparición do mago escuro, afirmando que estiveran enfeitizados. Draco evita os enfrontamentos directos e intenta meter a Harry e os seus amigos en problemas.
  • Oliver Wood é o capitán de quidditch de Harry e o gardameta de Gryffindor.
  • Profesor Quirrell é un home nervioso, tatexo e que ensina Defensa contra as artes escuras. Supostamente era un mago brillante, mais os seus nervios víronse afectados por un encontro con vampiros. Quirrell leva un turbante para agochar o feito de que está voluntariamente posuído por Voldemort, cuxo rostro aparece na parte posterior da cabeza de Quirrell.
  • Profesor Severus Snape, que ten o nariz ganchudo, a cute citrina e o cabelo negro e graxo, ensina Apócemas, mais preferiría ensinar Defensa contra as Artes Escuras. Snape favorece os alumnos de Slytherin, a súa propia casa e aproveita todas as oportunidades para humillar aos demais, especialmente a Harry. Varios incidentes, comezando pola dor punzante na cicatriz de Harry durante a festa de inicio do curso, levan a Harry e os seus amigos a pensar que Snape está axudando a Voldemort.
  • Argus Filch, o conserxe da escola que coñece mellor ca ninguén as pasaxes secretas do colexio, agás, quizais, os xemelgos Weasley. A súa gata, a señora Norris, axuda á súa constante procura de alumnos con mal comportamento.

Outros membros do persoal da escolan inclúen: a profesora de Herboloxía e xefa da Casa Hufflepuff a Profesora Sprout, o Profesor Flitwick, o pequeno e excitable profesor de Encantamentos e Xefe da Casa Ravenclaw, o soporífero profesor de Historia da maxia, o Profesor Binns, unha pantasma que non pareceu notar a súa propia morte, e Madam Hooch, a adestradora de quidditch, que é estrita, mais unha profesora considerada e metódica. O poltergeist Peeves deambula polo castelo causando problemas onde pode.

No libro, Rowling presenta un elenco ecléctico de personaxes. O primeiro personaxe que se presenta é Vernon Dursley, o tío de Harry. A maioría das accións céntranse no heroe homónimo, Harry Potter, un orfo que escapa da súa miserable infancia coa familia Dursley. Rowling imaxinouno como un "neno delgado, de pelo negro e con lentes que non sabía que era un mago",[4] e di que lle trasladou parte da súa dor por perder a súa nai.[9] Durante o libro, Harry fai dous amigos íntimos, Ronald Weasley e Hermione Granger. Rowling describe a Ron como o mellor amigo, "sempre aí cando o necesitas".[6] Rowling describiu a Hermione como un personaxe "moi lóxico, recto e bo" con "moita inseguridade e un gran medo ao fracaso".[7]

Rowling tamén imaxinou un elenco secundario de adultos. O director de Hogwarts é o poderoso pero amable mago Albus Dumbledore, que se converte no confidente de Harry. Rowling describiuno como "o epítome da bondade".[8] A súa man dereita é a severa Minerva McGonagall, o simpático semixigante Rubeus Hagrid, que salvou a Harry da familia Dursley e ao sinistro Severus Snape. O profesor Quirrell tamén aparece na novela.

Os principais antagonistas son Draco Malfoy, un compañeiro de clase elitista e intimidador,[10] e Lord Voldemort, o mago escuro máis poderoso que perde o seu corpo cando intenta matar a Harry sendo meniño. Segundo unha entrevista de 1999 con Rowling, o personaxe de Voldemort foi creado como un papel literario para Harry e a súa historia de fondo non foi intencionalmente completa ao principio:

A idea básica... Harry, vin a Harry moi moi moi claramente. Moi vivo. E sabía que el non coñecía que era un mago. ... E entón traballei ao revés dende esa posición para descubrir como podía ser iso, que non sabía que era. . .. Cando tiña un ano, o mago máis malvado en centos e centos de anos intentou matalo. Matou os pais de Harry, e despois intentou matar a Harry, intentou maldicilo. ... E así, por algún misterioso motivo, a maldición non funcionou en Harry. Entón, quedou con esta cicatriz en forma de raio na súa fronte e a maldición rebotou sobre o malvado mago, que estivo agochado desde entón.[11][5]

Desenvolvemento, publicación e acollida[editar | editar a fonte]

Desenvolvemento[editar | editar a fonte]

O libro, que foi a primeira novela de Rowling, foi escrito aproximadamente entre xuño de 1990 e nalgún momento de 1995. En 1990 Jo Rowling, como prefire ser coñecida,[12] quixo mudarse co seu mozo a un apartamento en Manchester. Segundo ela: "Despois de buscar un apartamento durante unha semana, tomei o tren de volta a Londres e a idea de Harry Potter veu á miña cabeza... Un rapaz escuálido, de pelo negro e con lentes que non sabía que era mago comezou a ser cada vez máis e máis real para min... Comecei a escribir A pedra filosofal ese mesmo serán".[9] Logo a nai de Rowling morreu e, para facer fronte á súa dor, Rowling trasladou a súa propia angustia ao orfo Harry.[9] Rowling pasou seis anos traballando en Harry Potter e a pedra filosofal, e despois de ser aceptado por Bloomsbury obtivo unha bolsa de 8.000 libras do Scottish Arts Council, o que lle permitiu finalizar o libro e planificar as secuelas.[13] Enviou a novela a un axente e unha editorial, e o segundo axente que se fixo co libro intentou durante un ano vender o libro ás editoriais. Barry Cunningham, que estaba nun proxecto de fantasía de novos autores para a editorial Bloomsbury Publishing, aceptou o libro,[13] e a filla de oito anos do xefe de Bloomsbury dixo que "era mellor que calquera outro que lera".[14]

Publicación e acollida no Reino Unido[editar | editar a fonte]

Imitación da ficticia Plataforma 9 3⁄4 na auténtica estación de King's Cross, cun carriño de equipaxe aparentemente na metade do muro máxico.

Bloomsbury aceptou o libro, pagando a Rowling un anticipo de 2.500 libras[15] e Cunningham enviou copias de proba a autores, críticos e libreiros coidadosamente escollidos co fin de obter comentarios que puidesen citarse cando se lanzase o libro.[13] Preocupáballe menos a extensión do libro ca o nome da autora, xa que o título lle soaba como un libro para nenos e cría que os rapaces preferían os libros de autores masculinos. Polo tanto, Rowling adoptou o seu seu nome de pluma J. K. Rowling xusto antes da publicación.[13]

En xuño de 1997, Bloomsbury publicou Harry Potter e a pedra filosofal cunha tirada inicial de 500 copias en tapa dura, trescentas das cales foron distribuídas a bibliotecas.[16] O seu nome orixinal, "Joanne Rowling", pódese atopar na páxina de copyright de todas as edicións británicas ata setembro de 1999 (a primeira edición estadounidense de 1998 eliminaría completamente a referencia a "Joanne").[17] A curta tirada inicial era o estándar para as primeiras novelas e Cunningham esperaba que os libreiros lesen o libro e o recomendasen aos clientes.[13] Os exemplares desta tirada inicial vendéronse por ata 471.000 dólares nunha poxa de patrimonio de 2021.[18] Thomas Taylor creou a portada da primeira edición.[13]

Lindsey Fraser, que previamente fornecera un dos comentarios publicitarios do libro,[13] escribiu a que se pensa que é a primeira crítica publicada, en The Scotsman o 28 de xuño de 1997. Describiu Harry Potter e a pedra filosofal como "unha novela de suspense moi entretida" e a Rowling como "unha escritora de primeiro nivel para nenos".[13][19] Outra das primeiras críticas, publicada en The Herald, dixo: "aínda teño que atopar un neno que poida deixalo". Os xornais fóra de Escocia comezaron a notar o libro, con excelentes críticas en The Guardian e The Sunday Times e en setembro de 1997 en Books for Keeps, revista especializada en libros infantís, concedeu á novela catro estrelas sobre cinco.[13] Sunday Times escribiu: "as comparacións con Dahl están, esta vez, xustificadas", mentres que The Guardian considerouna como "unha novela ricamente texturizada impulsada por un enxeño inventivo" e The Scotsman dixo que tiña "todas as características dun clásico".[13]

En 1997, a edición do Reino Unido gañou un Premio Nacional do Libro e unha medalla de ouro na categoría de 9 a 11 anos do Nestlé Smarties Book Prize.[20] O premio Smarties, que é votado polos nenos, deu a coñecer o libro aos seis meses da súa publicación, mentres que a maioría dos libros infantís teñen que esperar anos.[13] O ano seguinte, A pedra filosofal gañou case todos os outros grandes premios literarios británicos que foron decididos por nenos.[13][a] Tamén foi preseleccionado para os premios de libros infantís concedidos por adultos,[21] mais finalmente non gañou. Sandra Beckett comentou que os libros que eran populares entre os nenos eran considerados pouco esixentes e non dos máis altos estándares literarios – por exemplo, o estamento literario desprezaba as obras de Dahl, un dos favoritos abrumadoramente dos nenos antes da aparición dos libros de Rowling.[22] En 2003, a novela figuraba no número 22 da enquisa da BBC The Big Read.[23]

Harry Potter e a pedra filosofal gañou dous premios da industria editorial concedidos por vendas no canto de por méritos literarios, os British Book Awards Children's Book of the Year e a Booksellers' Association/Bookseller Author of the Year.[13] En marzo de 1999, as edicións do Reino Unido venderan algo máis de 300.000 copias[24] e a novela aínda era o título máis vendido do Reino Unido en decembro de 2001.[25] En maio de 1998 publicouse unha edición en braille pola Scottish Braille Press.[26]

A Platforma 9 3⁄4, dende a cal o Expreso de Hogwarts saía de Londres, foi conmemorado na estación de ferrocarril de King's Cross da vida real cun cartel e un carriño que, ao parecer, atravesaban a parede.[27]

Publicación e acollida nos Estados Unidos[editar | editar a fonte]

Exemplos comparativos de termos do Reino Unido e os Estados Unidos[28][29]
Reino Unido Estados Unidos
mum, mam mom
muffin crumpet
sherbet lemon lemon drop
motorbike motorcycle
chips fries
crisp chip
jelly Jell-O
jacket potato baked potato
jumper sweater

Scholastic Corporation mercou os dereitos estadounidenses na Feira do Libro Infantil de Boloña en abril de 1997 por 105.000 dólares, unha suma infrecuentemente alta para un libro infantil.[13] Arthur Levine de Scholastic pensaba que o termo "filosofal" soaba demasiado arcaico para os lectores[30] e despois dunha debate (que incluía o título proposto "Harry Potter and the School of Magic"; "Harry Potter e a Escola de Maxia"),[31] a edición estadounidense publicouse en setembro de 1998[32] baixo o título que suxeriu Rowling, Harry Potter and the Sorcerer's Stone.[13] Rowling dixo máis tarde que lamentaba este cambio e que tería loitado contra el se estivese nunha posición máis forte nese momento.[33] Philip Nel sinalou que o cambio perdía a conexión coa alquimia e o significado dalgúns outros termos cambiou na tradución, por exemplo de "crumpet" a "muffin". Mentres que Rowling aceptou o cambio do inglés británico "mum" e da variante irlandesa de Seamus Finnigan "mam" á variante estadounidense "mom" en Harry Potter and the Sorcerer's Stone, ela vetou este cambio nos libros posteriores, que logo foi revertido en edicións posteriores de Philosopher's Stone. Porén, Nel pensou que as traducións de Scholastic eran considerablemente máis sensibles que a maioría das impostas aos libros ingleses británicos da época e que algúns outros cambios podían considerarse como correccións útiles.[28] Dado que as edicións británicas dos primeiros títulos da serie foron publicadas meses antes das versións estadounidenses, algúns lectores estadounidenses familiarizáronse coas versións en inglés británico debido a que as compraron na venda polo miúdo en liña.[34]

Rowling deu esta explicación:

Arthur Levine, o meu editor estadounidense, e eu decidimos que as palabras só deberían ser alteradas onde pensamos que serían incomprensibles, mesmo no contexto, para un lector estadounidense... O cambio de título foi idea de Arthur nun principio, porque consideraba que o título británico deu unha idea enganosa do tema. En Inglaterra, falamos de varios títulos alternativos e Sorcerer's Stone foi a miña idea.[35]

En BookBrowse, unha páxina web de críticas de libros e recensións dos medios, o libro recibiu unha cualificación de 4.5/5 estrelas da "opinión dos críticos".[36] Nun principio os críticos máis prestixiosos ignoraron o libro, deixándoo en mans de publicacións comerciais e bibliotecarias como Kirkus Reviews e Booklist, que o examinaron só seguindo criterios orientados ao entretemento da ficción infantil. Porén, as críticas especializadas máis penetrantes (como unha de Cooperative Children's Book Center Choices, que sinalaba a complexidade, profundidade e coherencia no mundo que construíu Rowling) atraeron a atención dos críticos dos principais xornais.[37] Aínda que The Boston Globe e Michael Winerip en The New York Times se queixaron de que os capítulos finais eran a parte máis débil do libro,[19][38] eles e a maioría dos outros críticos estadounidenses ofreceron eloxios á obra.[13][19] Harry Potter e a pedra filosofal en xeral foi ben recibido pola crítica. O escritor de The New York Times Michael Winerip eloxiou a obra dicindo, "Harry Potter and the Sorcerer's Stone é tan divertido, conmovedor e impresionante como a historia detrás da súa escrita".[38] Porén, sentiu que a narración dos últimos capítulos era pobre, e tampouco apreciou que os personaxes se comportasen como eles mesmos segundo avanzaba a trama.[38] En 1998, Publishers Weekly describiu a novela como "Un delicioso e premiado debut dunha autora que baila seguindo os pasos de P.L. Travers e Roald Dahl".[39] Un ano despois, a edición estadounidense foi seleccionada como "Libro notable" da American Library Association, "mellor libro de 1998" de Publishers Weekly e "mellor libro de 1998" de New York Public Library, e gañou o premio ao mellor libro do ano de 1998 de Parenting Magazine,[20] o premio ao mellor libro do ano de School Library Journal e o mellor libro da American Library Association para mozos adultos.[13] En 2012 quedou no posto número 3 nunha lista das 100 mellores novelas infantís publicadas por School Library Journal.[40]

En agosto de 1999, Harry Potter and the Sorcerer's Stone encabezou a lista das obras de ficción máis vendidas do New York Times[41] e mantívose preto dos primeiros postos da lista durante gran parte de 1999 e 2000, ata que o New York Times dividiu a súa lista en seccións infantís e para adultos baixo a presión doutras editoriais que estaban ansiosas por ver os seus libros en postos máis altos.[22][37] O informe de Publishers Weekly de decembro de 2001 sobre as vendas acumuladas de ficción para nenos situou a Harry Potter e a pedra filosofal no 19º lugar entre os libros de tapas duras (con máis de 5 millóns de copias) e no sétimo entre os libros en encadernación rústica (con máis de 6,6&nbsp millóns de copias).[42]

En maio de 2008, Scholastic anunciou a creación dunha edición co gallo do décimo aniversario do libro[43] que foi lanzada o 1 de outubro de 2008[44] para conmemorar o décimo aniversario do lanzamento estadounidense orixinal.[43] Para o décimo quinto aniversario dos libros, Scholastic volveu lanzar Sorcerer's Stone, xunto coas outras seis novelas da serie, cunha nova portada de Kazu Kibuishi en 2013.[45][46][47]

Traducións[editar | editar a fonte]

A mediados de 2008, publicáranse traducións do libro en 67 linguas.[48][49] En novembro de 2017, o libro fora traducido a 80 linguas, sendo a número 80 a lingua scots.[50] Bloomsbury publicou tamén traducións en latín e grego antigo,[51][52] sendo esta última tradución descrita como "unha das pezas máis importantes da prosa escrita en grego antigo en moitos séculos".[53]

A tradución ao galego desta primeira novela correu por conta de Marilar Aleixandre e a Editorial Galaxia.[54][55] No caso galego, a obra sufriu un atraso na súa publicación debido a que a editorial galega non posuía os dereitos exclusivos sobre a obra como ocorreu no caso catalán, onde se publicaron as novelas á vez que nas linguas maioritarias da Península Ibérica. Deste xeito, Galaxia dependía das decisións da Editorial Salamandra, de aí o lapso de 3 anos entre a publicación da tradución castelá e galega. A tradución galega de Marilar Aleixandre recibiu ademais a axuda da Dirección Xeral de Promoción Cultural.[56]

Estilo e temas[editar | editar a fonte]

J. K. Rowling, a autora da serie.

Philip Nel destacou a influencia de Jane Austen, a quen Rowling admira moito dende os doce anos. Ambas as novelistas animan moito a reler, porque os detalles que parecen insignificantes prefiguran acontecementos ou personaxes importantes moito máis tarde na trama; por exemplo, Sirius Black menciónase brevemente preto do comezo de Harry Potter e a pedra filosofal, e despois convértese nun personaxe principal nos libros terceiro ao quinto. Como as heroínas de Austen, Harry moitas veces ten que reexaminar as súas ideas preto do final dos libros. Algúns comportamentos sociais dos libros de Harry Potter lembran a Austen, por exemplo a entusiasmada lectura de cartas. Ambas autoras satirizan o comportamento social e dan aos personaxes nomes que expresan a súa personalidade. Porén, na opinión de Nel, o humor de Rowling baséase máis na caricatura e os nomes que inventa son máis parecidos aos que se atopan nas historias de Charles Dickens,[19]:13–15 e Amanda Cockrell observou que moitos destes expresan as características dos seus donos a través de alusións que van dende a antiga mitoloxía romana ata a literatura alemá do século XVIII.[57] Rowling, como o autor da serie Narnia C. S. Lewis, pensa que non hai unha distinción ríxida entre as historias para nenos e para adultos. Nel tamén observou que, como moitos bos escritores para nenos, Rowling combina xéneros literarios fantasía, ficción para mozos, historias de internado, Bildungsroman e moitos outros.[19]:51–52

Algúns estudosos compararon A pedra filosofal coas historias de Roald Dahl, que morreu en 1990. Moitos escritores dende a década de 1970 foran aclamados como o seu sucesor, pero ningún acadara a súa popularidade entre os nenos e, nunha enquisa realizada pouco despois do lanzamento de A Pedra filosofal, sete dos dez libros infantís máis populares foron de Dahl, incluído o que ocupa o primeiro lugar. O único outro autor para nenos realmente popular de finais da década de 1990 foi un estadounidense, R. L. Stine. Algúns dos elementos da historia en A pedra filosofal semellaban partes das historias de Dahl. Por exemplo, o heroe de James and the Giant Peach perdeu os seus pais e tivo que vivir cun par de tías desagradables, unha gorda e outra delgada, de maneira semellante aos tíos de Harry, os Dursley, quen trataban a Harry como un criado. Porén, Harry Potter foi unha creación distintiva, capaz de asumir as responsabilidades dun adulto mentres seguía sendo un neno por dentro.[13]

A bibliotecaria Nancy Knapp e o profesor de mercadotecnia Stephen Brown sinalaron a vivacidade e o detalle das descricións, especialmente de escenas de tendas como a Travesa Diagon.[20][58] Tad Brennan comentou que a escritura de Rowling se asemella á de Homero: "de expresión rápida, sinxela e directa".[53] Stephen King admirou "o tipo de detalles lúdicos dos que só parecen capaces os fantásticos británicos" e concluíu que funcionaban porque a Rowling goza de rir brevememte e despois avanza con rapidez.[59]

Nicholas Tucker describiu os primeiros libros de Harry Potter como unha ollada aos contos da literatura vitoriana e eduardiana: Hogwarts é un internado antigo no que os profesores se dirixían os alumnos formalmente polos seus apelidos e estaban máis preocupados pola reputación das casas coas que estaban asociados; a personalidade dos personaxes móstrase claramente polas súas aparencias, comezando polos Dursley; os personaxes malvados ou maliciosos debían ser esmagados no canto de reformados, incluíndo a gata de Argus Filch, a señora Norris; e o heroe, un orfo maltratado que atopou o seu verdadeiro lugar na vida, era carismático e bo no deporte, pero considerado e protector cos débiles.[60] Outros estudosos afirmaron que os libros presentan unha sociedade moi estratificada que inclúe moitos estereotipos sociais.[61] Porén, Karin Westerman fixo paralelismos coa Gran Bretaña dos anos 90: un sistema de clases que se estaba a rachar pero defendido por aqueles cuxo poder e status estaba en risco; a composición multiétnica dos estudantes de Hogwarts; as tensións raciais entre as distintas especies intelixentes; e o acoso escolar.[62]

Susan Hall escribiu que non hai un auténtico estado de dereito nos libros, xa que as accións dos funcionarios do Ministerio de Maxia non están restrinxidas polas leis, a responsabilidade ou calquera tipo de desafío legal. Isto dálle a oportunidade a Voldemort de ofrecer a súa propia versión horrible da orde. Como efecto secundario, Harry e Hermione, que se criaron no mundo muggle altamente regulado, atopan solucións pensando en formas que non lles son familiares aos magos. Por exemplo, Hermione sinala que un obstáculo para atopar a Pedra Filosofal é unha proba de lóxica e non de poder máxico, e que a maioría dos magos non teñen posibilidades de resolvelo.[63]

Nel suxeriu que a caracterización pouco favorecedora dos Dursley extremadamente convencionais, conscientes do seu status e materialistas foi a reacción de Rowling ás políticas familiares do goberno británico a comezos dos anos 90, que trataba á parella heterosexual casada como a "norma preferida", mentres que a autora era unha nai solteira. As relacións de Harry con magos adultos e xuvenís baséanse no afecto e a lealdade. Isto reflíctese na súa felicidade sempre que é un membro temporal da familia Weasley ao longo da serie, e na súa consideración, primeiro de Rubeus Hagrid e máis tarde Remus Lupin e Sirius Black, como figuras paternais.[19]:13–15, 47–48[57]

Legado[editar | editar a fonte]

Secuelas[editar | editar a fonte]

O segundo libro, Harry Potter e a Cámara dos Segredos foi publicado orixinalmente no Reino Unido o 2 de xullo de 1998[64] e en Galicia en novembro de 2002 coa tradución de Eva Almazán.[65] Harry Potter e o preso de Azkaban foi publicada un ano despois no Reino Unido o 8 de xullo de 1999[64] e en Galicia en 2004 coa tradución de Eva Almazán.[66] Harry Potter e o Cáliz de fogo publicouse o 8 de xullo de 2000 á vez por Bloomsbury e Scholastic,[67] mentres que Galaxia o fixo en novembro de 2005 trala tradución feita por Eva Almazán.[68] Harry Potter e a Orde do Fénix é o libro máis longo da saga con 766 páxinas na versión británica[69] e 892 páxinas na versión galega de Laura Sáez.[70] Publicouse en todo o mundo en inglés o 21 de xuño de 2003[71] e en galego en decembro de 2008.[70] Harry Potter e o misterio do príncipe publicouse o 16 de xullo de 2005, e vendeu 9 millóns de copias nas primeiras 24 horas ao seu lanzamento.[72][73] A Galicia chegou en novembro de 2008 da man de Carlos Acevedo.[74] A sétima e derradeira novela, Harry Potter e as reliquias da morte, foi publicada en inglés o 21 de xullo de 2007,[75] e sete meses despois e de xeito simultáneo en galego, traducida por Laura Sáez,[76] en castelán e catalán o 21 de febreiro de 2008.[77][78] O libro vendeu 11 millóns de copias nas primeiras 24 horas tras a súa posta á venda: 2,7 millóns de copias no Reino Unido e 8,3 millóns nos Estados Unidos.[79]

Versión ilustrada[editar | editar a fonte]

O 6 de outubro de 2015 publicouse unha versión ilustrada de Harry Potter e a pedra filosofal, con ilustracións de Jim Kay.[80][81] O libro conta con máis de 100 ilustracións e terá continuación coas versións ilustradas dos seis libros restantes da serie do mesmo artista.

Versión en formato podcast[editar | editar a fonte]

En maio de 2020, creouse un podcast en inglés de Spotify titulado Harry Potter at Home: Readings. Cada capítulo está narrado por un convidado famoso das franquías de Harry Potter e Wizarding World.[82]

Capítulo Título Data de lanzamento Duración Narrado por
1 The Boy Who Lived 5 de maio de 2020 25 minutos, 54 segundos Daniel Radcliffe
2 The Vanishing Glass 8 de maio de 2020 27 minutos, 27 segundos Noma Dumezweni
3 The Letters from No One 12 de maio de 2020 26 minutos, 14 segundos Eddie Redmayne
4 The Keeper of the Keys 14 de maio de 2020 26 minutos, 54 segundos Stephen Fry
5 Diagon Alley 19 de maio de 2020 48 minutos, 1 segundo Simon Callow, Bonnie Wright e Evanna Lynch
6 The Journey from Platform Nine and Three-Quarters 20 de maio de 2020 41 minutos, 47 segundos Jamie Parker e elenco de Harry Potter and the Cursed Child
7 The Sorting Hat 27 de maio de 2020 27 minutos, 1 segundos Olivia Colman, Jonathan Van Ness e Kate McKinnon
8 The Potions Master 28 de maio de 2020 18 minutos, 36 segundos Alia Bhatt, Alec Baldwin e Carmen Baldwin
9 Midnight Duel 3 de xuño de 2020 33 minutos, 21 segundos Alison Sudol e Dan Fogler
10 Hallowe'en 4 de xuño de 2020 29 minutos, 6 segundos Whoopi Goldberg
11 Quidditch 10 de xuño de 2020 22 minutos, 27 segundos David Tennant e David Beckham
12 The Mirror of Erised 3 de xullo de 2020 39 minutos, 14 segundos Matthew Lewis, Helen Howard e Imelda Staunton
13 Nicolas Flamel 7 de xullo de 2020 22 minutos, 2 segundos Hugh Bonneville
14 Norbert the Norwegian Ridgeback 8 de xullo de 2020 26 minutos, 6 segundos Jason Isaacs, Tom Felton e Helen McCrory
15 The Forbidden Forest 13 de xullo de 2020 33 minutos, 3 segundos Claudia Kim e Dakota Fanning
16 Through the Trapdoor 14 de xullo de 2020 51 minutos, 35 segundos Kenneth Branagh, Ruth Wilson e Helena Bonham Carter
17 The Man with the Two Faces 16 de xullo de 2020 41 minutos, 29 segundos Tres familias de seareiros de Harry Potter, cunha aparición sorpresa de J. K. Rowling

Filme[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Harry Potter e a pedra filosofal (filme).

En 1999, Rowling vendeu os dereitos dos dous primeiros libros de Harry Potter a Warner Bros. en troques de 1 millón de libras.[83][84] Rowling pediu que os membros do elenco de actores principal fosen británicos, aínda que permitiu que o irlandés Richard Harris fixese de Dumbledore e que actores estranxeiros interpretasen personaxes das mesmas nacionalidades en libros posteriores.[85] Logo dunha gran busca,[86] a rodaxe comezou en outubro de 2000 2000 en Leavesden Film Studios e en Londres, finalizando a produción en xullo de 2001.[87] Harry Potter e a pedra filosofal estreouse en Londres o 14 de novembro de 2001.[88][89] As críticas foron positivas, cunha puntuación do 81% por parte de Rotten Tomatoes[90] e do 65% en Metacritic, representando "críticas xeralmente favorables".[91]

Videoxogos[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Harry Potter and the Philosopher's Stone (videoxogo).

Electronic Arts lanzou cinco videoxogos únicos de diferentes desenvolvedores entre 2001 e 2003, baseados libremente no libro e no filme:

Desenvolvedor Data de lanzamento Platforma Xénero GameRankings Metacritic Notas
KnowWonder 15 de novembro de 2001 Microsoft Windows Adventuras/crebacabezas 67.35%[92] 65/100[93]  
Argonaut PlayStation Acción e aventuras 66.98%[94] 64/100[95]  
Griptonite Game Boy Color Rol 73%[96] —  
Game Boy Advance Acción e crebacabezas 68.37%[97] 64/100[98]  
Aspyr 28 de febreiro de 2002 Mac OS X Aventuras/crebacabezas — — Porto da versión de Windows[99]
Warthog 9 de decembro de 2003 GameCube Acción-aventuras 63.31%[100] 62/100[101]  
PlayStation 2 57.90%[102] 56/100[103]  
Xbox 61.82%[104] 59/100[105]  

Usos na educación e nos negocios[editar | editar a fonte]

Os escritores sobre temas educativos e empresariais utilizaron o libro como unha lección obxectiva. Escribindo sobre o ensino clínico nas facultades de medicina, Jennifer Conn contrastou a experiencia técnica de Snape co seu comportamento intimidante cara aos estudantes. Por outra banda, a adestradora de quidditch, Madam Hooch, ilustrou técnicas útiles no ensino das habilidades físicas, incluíndo descompoñer accións complexas en secuencias sinxelas e axudar aos estudantes a evitar erros comúns.[106] Joyce Fields escribiu que os libros ilustran catro dos cinco temas principais nunha clase típica de socioloxía de primeiro ano: "conceptos sociolóxicos que inclúen cultura, sociedade e socialización; estratificación e desigualdade social; institucións sociais e teoría social".[61]

Stephen Brown sinalou que os primeiros libros de Harry Potter, especialmente Harry Potter e a pedra filosofal, foron un éxito innegable malia as pobres e mal organizadas estratexias de mercadotecnia. Brown aconsellou aos executivos de mercadotecnia que se preocupen menos coas análises estatísticas rigorosas e o modelo de xestión de "análise, planificación, implementación e control". No canto diso, recomendou que tratasen as historias como "unha clase mestra de mercadotecnia", chea de produtos atractivos e marcas.[58] Por exemplo, un análogo do mundo real de Bertie Bott's Every Flavor Beans foi introducido con licenza en 2000 polo fabricante de xoguetes Hasbro.[58][107]

Historial de lanzamentos en inglés[editar | editar a fonte]

País Data do lanzamento Edición
(Tapas duras/brandas) 		Editorial Páxinas
Reino Unido 26 de xuño de 1997[108][109] Edición de tapa dura para nenos Bloomsbury 223
Edición de tapa branda para nenos
11 de setembro de 1998[110] Edición de tapa dura para adultos (orixinal)
27 de setembro de 1999[111] Edición especial de tapas duras
8 de outubro de 2001[112] Edición especial de tapas brandas
10 de xullo de 2004[113] Edición especial de tapas duras para adultos (reedición cunha nova portada) 336
4 de outubro de 2004[114] Edición especial de tapas brandas para adultos (reedición cunha nova portada) 223
1 de novembro de 2010[115] Edición especial de tapas brandas
18 de xullo de 2013[116] Edición especial de tapas brandas para adultos (reedición cunha nova portada)
1 de setembro de 2014[117][118] Edición de tapas duras para nenos (reedición cunha nova portada) 352
Edición de tapas brandas para nenos (reedición cunha nova portada)
6 de outubro de 2015[119] Edición ilustrada de tapas duras (ilustrada por Jim Kay) 256
20 de outubro de 2020[120] Edición de MinaLima 368
9 de xuño de 2022[121] Edición de tapas duras para nenos (edición do 25º aniversario) 352
Estados Unidos 1 de setembro de 1998[122] Tapas duras Arthur A. Levine/
Scholastic 		309
8 de setembro de 1999[123] Tapas brandas
1 de novembro de 2000[124] Edición do coleccionista de tapas duras
1 de novembro de 2001[125] Tapas brandas 400
setembro de 2008[126] Tapas brandas (edución exclusiva do mercado escolar) 309
1 de outubro de 2008[44] Edición de tapas duras polo 10º aniversario
27 de agosto de 2013[127] Tapas brandas (reedición cunha nova portada) 336
6 de outubro de 2015[128] Edición ilustrada de tapas duras (ilustrada por Jim Kay) 256
20 de outubro de 2020[129] Edición de MinaLima 368
Canadá 1 de decembro de 1998[130][131] Edición de tapas duras para nenos Raincoast 223
Edición de tapas brandas para adultos (orixinal)
1 de novembro de 1999[132] Edición especial de tapas duras
31 de agosto de 2000[133] Edición de tapas brandas para nenos
16 de outubro de 2002[134] Edición máxica de tapas brandas
4 de outubro de 2004[135] Edición de tapas duras para adultos (reedición cunha nova portada) 336
12 de xaneiro de 2011[136][137] Edición de tapas brandas para adultos (reedición cunha nova portada) Bloomsbury 223
Edición especial de tapas brandas
27 de agosto de 2013[138] Edición de tapas brandas para adultos (reedición cunha nova portada)

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ O premio ao libro infantil, o premio ao libro en encadernación rústica do ano de Young Telegraph, o premio ao libro infantil de Birmingham Cable e o premio ao libro infantil de Sheffield.

Referencias[editar | editar a fonte]

  1. ↑ Dolores Avedaño foi a encargada de realizar a portada para a versión en castelán, mais os seus debuxos usáronse tamén para as versións galegas e hispanoamericanas.
  2. ↑ Chalton, Nicola; Macardle, Meredith (2017-03-15). 20th Century in Bite-Sized Chunks (en inglés). Book Sales. ISBN 978-0-7858-3510-3. 
  3. ↑ "Burbank Public Library offering digital copies of first 'Harry Potter' novel to recognize the book's 20th anniversary". Burbank Leader (en inglés). 2018-09-05. Arquivado dende o orixinal o 9 de outubro de 2020. Consultado o 2020-09-03. 
  4. ↑ 4,0 4,1 "J.K. Rowling Official Site: Biography". J. K. Rowling. 2007. Arquivado dende o orixinal o 17 de decembro de 2008. Consultado o 11 de xaneiro de 2009. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 "Interview with J.K. Rowling". The Diane Rehm Show. 20 de outubro de 1999. WAMU. 
  6. ↑ 6,0 6,1 "Harry Potter and Me". BBC Christmas Specials. 28 de decembro de 2001. BBC. 
  7. ↑ 7,0 7,1 "J.K. Rowling at the Edinburgh Book Festival". J. K. Rowling Official Site. 15 de agosto de 2004. Arquivado dende o orixinal o 7 de xaneiro de 2005. Consultado o 10 de maio de 2022. 
  8. ↑ 8,0 8,1 "J. K. Rowling Interview". Hot Type. 13 de xullo de 2000. CBC Newsworld. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Heather Riccio (1995–2009). Hilary Magazine, ed. "Interview with JK Rowling, Author of Harry Potter". Arquivado dende o orixinal o 31 de xaneiro de 2009. Consultado o 12 de xaneiro de 2009. 
  10. ↑ "J. K. Rowling Interview". The Connection. 12 de outubro de 1999. WBUR Radio. 
  11. ↑ Traducido dende o orixinal en inglés: "The basic idea... Harry, I saw Harry very very very clearly. Very vividly. And I knew he didn't know he was a wizard. ... And so then I kind of worked backwards from that position to find out how that could be, that he wouldn't know what he was. ... When he was one year old, the most evil wizard for hundreds and hundreds of years attempted to kill him. He killed Harry's parents, and then he tried to kill Harry—he tried to curse him. ... And—so—but for some mysterious reason, the curse didn't work on Harry. So he's left with this lightning bolt shaped scar on his forehead and the curse rebounded upon the evil wizard, who has been in hiding ever since".
  12. ↑ J.K. Rowling foi bautizada como Joanne Rowling, sen segundo nome, e adoptou o pseudónimo J.K. Rowling para publicar os libros: BBC Online, ed. (12 de marzo de 2001). "Red Nose Day" Online Chat Transcript. Arquivado dende o orixinal o 06 de febreiro de 2007. Consultado o 16 de abril de 2008. 
    Comenta que sempre foi coñecida como "Jo":Canadian Broadcasting Corporation, ed. (26 de outubro de 2000). "J.K. Rowling: CBC Interview #1". Consultado o 19 de marzo de 2006. 
    A páxina de dereitos de autor do libro dá o nome "Joanne Rowling": Rowling, J.K. (1997). Bloomsbury, ed. Harry Potter and the Philosopher's Stone. p. copyright notice. ISBN 0-7475-3274-5. 
  13. ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 13,10 13,11 13,12 13,13 13,14 13,15 13,16 13,17 Eccleshare, J. (2002). "The Publishing of a Phenomenon". En Continuum International. A guide to the Harry Potter novels. p. 7–14. ISBN 0-8264-5317-1. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  14. ↑ "Revealed: the eight-year-old girl who saved Harry Potter". The Independent (Londres). 3 de xullo de 2005. Arquivado dende o orixinal o 04 de agosto de 2009. Consultado o 20 de maio de 2009. 
  15. ↑ Lawless, John (29 de maio de 2005). "Nigel Newton". Bloomberg Businessweek (McGraw-Hill). Arquivado dende o orixinal o 27 de agosto de 2006. Consultado o 9 de setembro de 2006. 
  16. ↑ Elisco, Lester. "The Phenomenon of Harry Potter". TomFolio.com. Arquivado dende o orixinal o 12 de abril de 2017. Consultado o 22 de xaneiro de 2009. 
  17. ↑ "Harry Potter and the Mystery of the Author's Name". Cotsen Children's Library. Princeton University. 2014-09-15. Arquivado dende o orixinal o 14 de outubro de 2014. Consultado o 16 de setembro de 2014. 
  18. ↑ "'Harry Potter' first edition sells for smashing $471,000". Reuters. 9 de decembro de 2021. Arquivado dende o orixinal o 11 de decembro de 2021. Consultado o 13 de decembro de 2021. 
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 Nel, Philip (2001). "Reviews of the Novels". J.K. Rowling's Harry Potter novels: a reader's guide. Continuum International. pp. 53–55. ISBN 978-0-8264-5232-0. Arquivado dende o orixinal o 13 de novembro de 2013. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 Knapp, N.F. (2003). "In Defense of Harry Potter: An Apologia" (PDF). School Libraries Worldwide (International Association of School Librarianship) 9 (1): 78–91. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 9 de marzo de 2011. Consultado o 14 de maio de 2009. 
  21. ↑ "Awards". Arthur A. Levine Books. Arquivado dende o orixinal o 29 de abril de 2006. Consultado o 21 de maio de 2006. 
  22. ↑ 22,0 22,1 Beckett, Sandra L. (2008). "Child-to-Adult Crossover Fiction". Crossover Fiction. Taylor & Francis. pp. 112–115. ISBN 978-0-415-98033-3. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  23. ↑ "BBC – The Big Read" Arquivado 31 de outubro de 2012 en Wayback Machine.. BBC. Abril de 2003, Consultado o 12 de decembro de 2013
  24. ↑ "Children's Books: Bestsellers". The Independent (UK). 27 de marzo de 1999. Arquivado dende o orixinal o 4 de agosto de 2009. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  25. ↑ Jury, J. (22 de decembro de 2001). "Harry Potter hides fall in number of books sold a downturn in book sales". The Independent (Londres). Arquivado dende o orixinal o 7 de xullo de 2010. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  26. ↑ Thomas, Scott (2007). The Making of the Potterverse: A Month-by-Month Look at Harry's First 10 Years. ECW Press. p. 5. ISBN 978-1-55022-763-5. Arquivado dende o orixinal o 16 de marzo de 2023. Consultado o 28 de maio de 2009. 
  27. ↑ "Platform alteration for Hogwarts Express as King's Cross upgrade steps up a gear". Londres: Network Rail. 17 de febreiro de 2009. Arquivado dende o orixinal o 22 de xullo de 2012. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  28. ↑ 28,0 28,1 Nel, Philip (2004). "You Say "Jelly", I Say "Jell-O"?". En Whited, Lana A. The ivory tower and Harry Potter. University of Missouri Press. pp. 261–269. ISBN 978-0-8262-1549-9. Arquivado dende o orixinal o 16 de marzo de 2023. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  29. ↑ "Differences in the UK and US Versions of Four Harry Potter Books". Universidade de Tampere. 7 de maio de 2010. Arquivado dende o orixinal o 19 de marzo de 2015. Consultado o 17 de agosto de 2008. 
  30. ↑ Gumm, Callum (agosto de 2018). "Why is it Harry Potter and the Sorcerer's Stone and not the Philosopher's Stone?". Fansided. Arquivado dende o orixinal o 31 de xaneiro de 2019. Consultado o 31 de xaneiro de 2019. 
  31. ↑ Grady, Constance (1 de setembro de 2018). "The first Harry Potter book wasn't perfect, but it was magic". Vox. Arquivado dende o orixinal o 31 de xaneiro de 2019. Consultado o 31 de xaneiro de 2019. 
  32. ↑ "Meet Author J.K. Rowling". Scholastic Inc. Arquivado dende o orixinal o 12 de decembro de 2013. Consultado o 14 de decembro de 2013. 
  33. ↑ "BBC "Red Nose Day" Online Chat Transcript". BBC. MuggleNet. 12 de marzo de 2001. Arquivado dende o orixinal o 14 de decembro de 2013. Consultado o 2 de agosto de 2013. 
  34. ↑ Cowell, Alan (18 de outubro de 1999). "Harry Potter and the Magic Stock; A Children's Book Series Helps Rejuvenate a British Publisher". The New York Times. Arquivado dende o orixinal o 4 de agosto de 2009. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  35. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (2001)". Jon Haglund. 2004. Consultado o 5 de xaneiro de 2009. 
  36. ↑ "Harry Potter and The Sorcerer's Stone". BookBrowse (en inglés). 2023-10-04. Consultado o 2023-10-04. 
  37. ↑ 37,0 37,1 Unsworth, John M. "20th-Century American Bestsellers". UIUC Graduate School of Library and Information Science. Arquivado dende o orixinal o 20 de agosto de 2012. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 Winerip, Michael (14 de febreiro de 1999). "Children's Books". The New York Times. Arquivado dende o orixinal o 9 de decembro de 2008. Consultado o 12 de xaneiro de 2009. 
  39. ↑ "Editorial Reviews". Reed Business Information, Inc. 1998. Consultado o 12 de xaneiro de 2009. 
  40. ↑ Bird, Elizabeth (7 de xullo de 2012). "Top 100 Chapter Book Poll Results". A Fuse #8 Production. Blog. School Library Journal (blog.schoollibraryjournal.com). Arquivado dende o orixinal o 13 de xullo de 2012. Consultado o 8 de decembro de 2021. 
  41. ↑ "New York Times Best Seller Number Ones Listing Fiction By Date". Hawes Publications. Arquivado dende o orixinal o 9 de febreiro de 2009. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  42. ↑ "All-Time Bestselling Children's Books". Publishers Weekly 248 (51). 17 de decembro de 2001. Arquivado dende o orixinal o 21 de xaneiro de 2013. Consultado o 22 de xaneiro de 2009. 
  43. ↑ 43,0 43,1 "Scholastic Reveals Sorcerer's Stone Anniversary Edition". MuggleNet. 20 de maio de 2008. Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2008. Consultado o 12 de xaneiro de 2009. 
  44. ↑ 44,0 44,1 Rowling, J. K. (2008). Harry Potter and the Sorcerer's Stone, 10th Anniversary Edition. A.A. Levine Books. ISBN 978-0545069670. 
  45. ↑ Derschowitz, Jessica (13 de febreiro de 2013). ""Harry Potter" gets new book covers for 15th anniversary". CBS News. CBS Interactive Inc. Arquivado dende o orixinal o 14 de decembro de 2013. Consultado o 14 de decembro de 2013. 
  46. ↑ "Scholastic Reveals New Book Cover For 'Harry Potter And The Sorcerer's Stone'". The Huffington Post (AOL Lifestyle). 13 de febreiro de 2013. Arquivado dende o orixinal o 25 de marzo de 2014. Consultado o 14 de decembro de 2013. 
  47. ↑ Liu, Jonathan (13 de febreiro de 2013). "New Harry Potter Covers by Kazu Kibuishi". Wired Magazine. Arquivado dende o orixinal o 5 de xaneiro de 2014. Consultado o 14 de decembro de 2013. 
  48. ↑ British Broadcasting Corporation, ed. (3 de outubro de 2008). "Rowling 'makes £5 every second'". Consultado o 17 de outobro de 2008. 
  49. ↑ Dammann, Guy (18 de xuño de 2008). Guardian News and Media Limited, ed. "Harry Potter breaks 400m in sales". Londres. Arquivado dende o orixinal o 31 de outubro de 2013. Consultado o 17 de outubro de 2008. 
  50. ↑ BBC (10 de novembro de 2017). "First book in Harry Potter series translated into Scots". BBC News. Arquivado dende o orixinal o 28 de marzo de 2019. Consultado o 28 de marzo de 2019. 
  51. ↑ Rowling, J.K.; Needham, P. (2003). Bloomsbury USA Children's Books, ed. Harrius Potter et Philosophi Lapis (en latín). ISBN 1-58234-825-1. 
  52. ↑ Rowling, J.K.; Wilson, A. (2004). Bloomsbury USA Children's Books, ed. Άρειος Ποτηρ καὶ ἡ τοῦ φιλοσόφου λίθος (en grego antigo). ISBN 1-58234-826-X. 
  53. ↑ 53,0 53,1 Brennan, Tad (7 de agosto de 2005). "J. K. Rowling, Harry Potter and the Philosopher's Stone. Translated into Ancient Greek by Andrew Wilson". Bryn Mawr Classical Review (Bryn Mawr College). Arquivado dende o orixinal o 4 de agosto de 2009. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  54. ↑ editorialgalaxia.es (ed.). "Harry Potter e a pedra filosofal". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  55. ↑ "Libros". Arquivado dende o orixinal o 26 de decembro de 2008. Consultado o 25 de xullo de 2009. 
  56. ↑ María Dolores González Martínez e María Teresa Veiga Díaz. "A recepción da tradución de Harry Potter ás linguas romances da Península" (PDF). Actas do VII Congreso Internacional de Estudos Galegos (Universidade de Vigo): 976. Consultado o 28 de xullo de 2009. 
  57. ↑ 57,0 57,1 Cockrell, Amanda (2004). "Harry Potter and the Secret Password". En Whited, Lana A. The ivory tower and Harry Potter. University of Missouri Press. pp. 23–24. ISBN 978-0-8262-1549-9. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  58. ↑ 58,0 58,1 58,2 Brown, Stephen (2002). "Marketing for Muggles: The Harry Potter way to higher profits". Business Horizons 45 (1): 6–14. doi:10.1016/S0007-6813(02)80004-0. 
  59. ↑ King, Stephen (23 de xullo de 2000). "Wild About Harry". The New York Times. Arquivado dende o orixinal o 9 de agosto de 2010. Consultado o 16 de maio de 2009. 
  60. ↑ Tucker, Nicholas (decembro de 1999). "The Rise and Rise of Harry Potter". Children's Literature in Education 30 (4): 221–234. doi:10.1023/A:1022438704330. 
  61. ↑ 61,0 61,1 Fields, Joyce W. (2007). "Harry Potter, Benjamin Bloom, and the Sociological Imagination" (PDF). International Journal of Teaching and Learning in Higher Education 19 (2): 167–177. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 18 de agosto de 2010. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  62. ↑ Westman, Karin E. (2004). "Specters of Thatcherism". En Whited, Lana A. The ivory tower and Harry Potter. University of Missouri Press. pp. 306–308. ISBN 978-0-8262-1549-9. Arquivado dende o orixinal o 16 de marzo de 2023. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  63. ↑ Hall, Susan (2003). "Harry Potter and the Rule of Law". En Anatol, Giselle Liza. Reading Harry Potter. Greenwood Publishing. pp. 147–162. ISBN 978-0-313-32067-5. Consultado o 15 de maio de 2009. 
  64. ↑ 64,0 64,1 Toronto Star, ed. (14 de xullo de 2007). "A Potter timeline for muggles". Consultado o 27 de setembro de 2008. 
  65. ↑ editorialgalaxia.es (ed.). "Harry Potter e a Cámara dos Segredos". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  66. ↑ editorialgalaxia.es (ed.). "Harry Potter e e o preso de Azkaban". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  67. ↑ Guardian News and Media Limited, ed. (19 de xullo de 2000). "Speed-reading after lights out". Consultado o 27 de setembro de 2008. 
  68. ↑ editorialgalaxia.es (ed.). "Harry Potter e o Cáliz de fogo". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  69. ↑ The New York Times (ed.). "Harry Potter and the Internet Pirates". Consultado o 21 de agosto de 2008. 
  70. ↑ 70,0 70,1 editorialgalaxia.es (ed.). "Harry Potter e a Orde do Fénix". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  71. ↑ Cassy, John (16 de xaneiro de 2003). Guardian News and Media Limited, ed. "Harry Potter and the hottest day of summer". Consultado o 27 de setembro de 2008. 
  72. ↑ BBC, ed. (21 de decembro de 2004). "July date for Harry Potter book". Consultado o 27 de setembro de 2008. 
  73. ↑ BBC News (ed.). "Harry Potter finale sales hit 11 m". Consultado o 21 de agosto de 2008. 
  74. ↑ editorialgalaxia.es (ed.). "Harry Potter e o misterio do príncipe". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  75. ↑ BBC, ed. (1 de febreiro de 2007). "Rowling unveils last Potter date". Consultado o 27 de setembro de 2008. 
  76. ↑ editorialgalaxia.es (ed.). "Harry Potter e as reliquias da morte". Arquivado dende o orixinal o 11 de decembro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  77. ↑ editorialgalaxia.es (ed.). "Axenda". Arquivado dende o orixinal o 11 de febreiro de 2009. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  78. ↑ "Chega Harry Potter, e faino tamén en galego". Vieiros. 22 de febreiro de 2008. Consultado o 24 de xullo de 2009. 
  79. ↑ BBC, ed. (23 de xullo de 2007). "Harry Potter finale sales hit 11 m". Consultado o 20 de agosto de 2008. 
  80. ↑ "Harry Potter and the Philosopher's Stone: Illustrated Edition". Bloomsbury Publishing. Arquivado dende o orixinal o 23 de xuño de 2017. Consultado o 26 de decembro de 2017. 
  81. ↑ De Vera, Ruel S. (6 de marzo de 2016). "Illustrated edition offers 'Harry Potter' fans a unique reading experience". lifestyle.inquirer.net (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 26 de marzo de 2017. Consultado o 25 de marzo de 2017. 
  82. ↑ "Harry Potter At Home Readings". www.wizardingworld.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 5 de agosto de 2020. Consultado o 2020-08-06. 
  83. ↑ Gunelius 2008, pp. 8, 37.
  84. ↑ Smith 2002, p. 210.
  85. ↑ "Harry Potter and the Philosopher's Stone". The Guardian (UK). 16 de novembro de 2001. Arquivado dende o orixinal o 30 de setembro de 2013. Consultado o 26 de maio de 2007. 
  86. ↑ "Daniel Radcliffe, Rupert Grint and Emma Watson bring Harry, Ron and Hermione to life for Warner Bros. Pictures' 'Harry Potter and the Sorcerer's Stone'". Warner Brothers. 21 de agosto de 2000. Arquivado dende o orixinal o 4 de abril de 2007. Consultado o 26 de maio de 2007. 
  87. ↑ Schmitz, Greg Dean. "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (2001)". Yahoo! Movies. Arquivado dende o orixinal o 29 de maio de 2007. Consultado o 30 de maio de 2007. 
  88. ↑ "Potter Casts Spell at World Premiere". BBC News. 15 de novembro de 2001. Arquivado dende o orixinal o 12 de marzo de 2007. Consultado o 23 de setembro de 2007. 
  89. ↑ Linder, Brian (17 de maio de 2000). "Bewitched Warner Bros. Delays Potter". IGN. Arquivado dende o orixinal o 6 de decembro de 2008. Consultado o 8 de xullo de 2007. 
  90. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (2001)". Rotten Tomatoes. Arquivado dende o orixinal o 3 de decembro de 2013. Consultado o 8 de xullo de 2007. 
  91. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone". Metacritic. Arquivado dende o orixinal o 11 de xullo de 2009. Consultado o 20 de xullo de 2007. 
  92. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone for PC". GameRankings. Arquivado dende o orixinal o 5 de xullo de 2010. Consultado o 7 de xuño de 2010. 
  93. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (PC)". Metacritic. Arquivado dende o orixinal o 25 de marzo de 2011. Consultado o 26 de maio de 2009. 
  94. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone for PlayStation". GameRankings. Arquivado dende o orixinal o 6 de setembro de 2010. Consultado o 7 de xuño de 2010. 
  95. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (PSX)". Metacritic. Arquivado dende o orixinal o 23 de novembro de 2010. Consultado o 26 de maio de 2009. 
  96. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone for Game Boy Color". GameRankings. Arquivado dende o orixinal o 6 de setembro de 2010. Consultado o 7 de xuño de 2010. 
  97. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone for Game Boy Advance". GameRankings. Arquivado dende o orixinal o 6 de setembro de 2010. Consultado o 7 de xuño de 2010. 
  98. ↑ "Potter and the Sorcerer's Stone (GBA)". Metacritic. Arquivado dende o orixinal o 14 de xullo de 2011. Consultado o 26 de maio de 2009. 
  99. ↑ "Harry Potter and the Philosopher's Stone (Mac)". Future Publishing Limited. 15 de abril de 2002. Arquivado dende o orixinal o 4 de agosto de 2009. Consultado o 25 de maio de 2009. 
  100. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone for GameCube". GameRankings. Arquivado dende o orixinal o 21 de agosto de 2010. Consultado o 7 de xuño de 2010. 
  101. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (Cube)". Metacritic. Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2010. Consultado o 26 de maio de 2009. 
  102. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone for PlayStation 2". GameRankings. Arquivado dende o orixinal o 6 de setembro de 2010. Consultado o 7 de xuño de 2010. 
  103. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (PS2)". Metacritic. Arquivado dende o orixinal o 18 de outubro de 2012. Consultado o 26 de maio de 2009. 
  104. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone for Xbox". GameRankings. Arquivado dende o orixinal o 6 de setembro de 2010. Consultado o 7 de xuño de 2010. 
  105. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone (Xbox)". Metacritic. Arquivado dende o orixinal o 14 de xullo de 2011. Consultado o 26 de maio de 2009. 
  106. ↑ Conn, Jennifer J. (2002). "What can clinical teachers learn from Harry Potter and the Philosopher's Stone?". Medical Education 36 (12): 1176–1181. PMID 12472752. doi:10.1046/j.1365-2923.2002.01376.x. 
  107. ↑ "Hasbro Wins Wide Range of Rights for Harry Potter from Warner Bros. Consumer Products". Burbank, California: Time Warner. 11 de febreiro de 2000. Arquivado dende o orixinal o 29 de outubro de 2013. Consultado o 14 de maio de 2009. 
  108. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 0747532699. 
  109. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 0747532745. 
  110. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 0747542988. 
  111. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 0747545723. 
  112. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 0747558191. 
  113. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 0747574472. 
  114. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 0747573603. 
  115. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Harry Potter Signature ed.). ASIN 1408810549. 
  116. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Harry Potter 1 Adult Cover). ASIN 1408834960. 
  117. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Harry Potter, 1). ASIN 1408855895. 
  118. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Harry Potter, 1). ASIN 1408855658. 
  119. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Illustrated Hardcover). ASIN 1408845644. 
  120. ↑ Harrry Potter and the Philosopher's Stone (MinaLima ed.). ASIN 1526626586. 
  121. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (25th Anniversary ed.). ASIN 152664665X. 
  122. ↑ "Harry Potter and the Sorcerer's Stone". Kirkus Reviews. 1 de setembro de 1998. Arquivado dende o orixinal o 14 de decembro de 2013. Consultado o 14 de decembro de 2013. 
  123. ↑ Rowling, J. K. (1998). Harry Potter and the Sorcerer's Stone (Book 1). A.A. Levine Books. ISBN 978-0590353427. 
  124. ↑ Rowling, J. K. (outubro de 2000). Harry Potter and the Sorcerer's Stone. Scholastic. ISBN 978-0439203524. 
  125. ↑ Rowling, Joanne K. (1997). Harry Potter And The Sorcerer's Stone (mm). ISBN 978-0439362139. 
  126. ↑ "New cover for Sorcerer's Stone paperback edition". MuggleNet. 29 de setembro de 2008. Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2008. Consultado o 14 de decembro de 2013. 
  127. ↑ Rowling, J. K. (2013). Harry Potter and the Sorcerer's Stone (Book 1). Scholastic. ISBN 978-0545582889. 
  128. ↑ Rowling, J. K. (2015). Harry Potter and the Sorcerer's Stone (Book 1). A.A. Levine Books. ISBN 978-0545790352. 
  129. ↑ Harry Potter and the Sorcerer's Stone (Harry Potter, Book 1) (MinaLima Edition) (1). ASIN 1338596705. 
  130. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone British Children's Cloth Edition. ASIN 0747532699. 
  131. ↑ Harry Potter and Philosopher's Stone. ASIN 0747542988. 
  132. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone: Deluxe Gift Edition. ASIN 0747545723. 
  133. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone Children's Paperback Edition. ASIN 155192398X. 
  134. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Magic ed.). ASIN 1551926121. 
  135. ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (Book 1). ASIN 1551927284. 
  136. ↑ Harry Potter And The Philosopher's Stone. ASIN 0747574472. 
  137. ↑ Harry Potter And The Philosopher's Stone. ASIN 1408810549. 
  138. ↑ Harry Potter And The Philosopher's Stone. ASIN 1408834960. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Harry_Potter_e_a_pedra_filosofal&oldid=6741397»