Contraforte (xeografía)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contrafortes ao norte do monte Everest (Himalaia), vistos desde a vertente tibetana.

En xeografía e xeoloxía denomínase contraforte a unha ramificación de montañas de escaso desenvolvemento, unidas a ambos os lados dunha cordilleira.[1]

Definición[editar | editar a fonte]

En xeoloxía os contrafortes poden ser:[2]

  • Unha aresta secundaria dunha montaña que se apoia case perpendicularmente sobre a aresta principal.
  • Unha ramificación lateral dunha cadea de montañas ou dunha cordilleira; os contrafortes case sempre se encontran nunha posición perpendicular, ou polo menos oblicua, á dirección da cordilleira principal. Trátase dun ramal que se separa dunha cadea maior.
  • Unha ramificación secundaria dunha cadea de montañas.
  • Unha cadea montañosa que arranca da principal.

Concepto[editar | editar a fonte]

Un contraforte é un grupo de pequenas montañas que derivan dun sistema orográfico maior (cordilleira ou serra), e que xeralmente son máis baixas que este sistema, e tamén e chama así á parte dunha montaña formada por unha aresta secundaria que se apoia contra unha aresta principal.[3]

As cordilleiras da Terra teñen unha estrutura arbórea máis ou menos definida, na que varias ramificacións teñen en común un eixe principal. As ramificacións son as serras que representan os contrafortes, e o eixe é a cordilleira principal.

Por analoxía co contraforte en arquitectura, tamén se chama así o bordo resultante da erosión dunha montaña.

Exemplos[editar | editar a fonte]

Exemplos moi evidentes de contrafortes na xeografía son:

  • En Europa, os Prealpes ao bordo dos Alpes, serie de cadeas e grupos montañosos que flanquean por ambos os lados o principal arco alpino, formando os contrafortes dos Alpes, por oposición aos macizos centrais. Distínguense dos Alpes tanto pola prevalencia da súa estrutura calcaria como, por regra xeral, pola menor altura e rugosidade, polo conseguinte desenvolvemento modesto dos glaciares e pola prevalencia das formas da montaña media.[4] ou en Cataluña, a serra da Albera, que é a continuación da cadea de montañas dos Pireneos, e un dos últimos contrafortes desta cordilleira, e o principal contraforte oriental deles, aínda que a súa baixa altitude e a erosión fan que teñan características moi diferentes ás do eixo central dos Pireneos.[5]
  • En Suramérica son típicos os contrafortes do flanco occidental dos Andes peruanos. Os contrafortes andinos representan para a costa peru a interrupción de vales e desertos debido á presenza de cadeas de cerros ou cordilleiras que van en sentido perpendicular ao litoral e á cordillera occidental dos Andes.
  • Tamén son importantes, en Asia, os do Himalaia, que forman parte dun complexo orográfico maior: o sistema dos Himalaias, un conxunto composto polas cordilleiras do Himalaia, o Karakorum, o Hindu Kush e diversas outras subcordilleiras que se estenden a partir do nó do Pamir e as súas subcordilleiras adxacentes.

En xeomorfoloxía[editar | editar a fonte]

En xeomorfoloxía, rama da xeoloxía, tamén se denominan contrafortes aos promontorios que se proxectan, en disposición máis ou menos perpendicular, dunha escarpa ou dunha cordilleira.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. contraforte, 3ª acep., no Dicionario da RAG,
  2. Contrafuerte Arquivado 05 de decembro de 2021 en Wayback Machine. no Glosario de proteccioncivil.es
  3. VV.AA.(1990): Gran Enciclopedia Larousse. Tomo 6. Barcelona: Editorial Planeta, S. A. ISBN 84-320-7336-8.
  4. Prealpi na Enciclopedia Treccani (en italiano).
  5. Serra de l’Albera na Enciclopèdia Catalana (en catalán).