La Fortaleza

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
La Fortaleza
San Xoán en Porto Rico
San Xoán
San Xoán
Patrimonio da Humanidade - UNESCO
PaísPorto Rico
LocalizaciónSan Xoán, Porto Rico
TipoCultural
CriteriosVI
Inscrición1983 (7ª sesión)[1]
Rexión da UNESCOEuropa e América do Norte
Identificador266

La Fortaleza (literalmente, "A Fortaleza") é a residencia oficial do gobernador de Porto Rico. Construída entre 1533 e 1540 para defender o porto de San Xoán. A estrutura tamén se coñece como Palacio de Santa Catalina[2] (Palacio de Santa Catalina). É a mansión executiva máis antiga en uso continuo no Novo Mundo Catalogada pola UNESCO en 1983 como parte do "Sitio Histórico Nacional de La Fortaleza e San Xoán".

Durante a reconstrución de 1640, a capela de Santa Catalina, que orixinalmente estaba fóra dos muros, integrouse nos muros da estrutura, dando como resultado o nome alternativo de Castelo de Santa Catalina.

Estrutura[editar | editar a fonte]

vista traseira do porto de La Fortaleza San Xoán

A Fortaleza é a primeira fortificación defensiva construída para a cidade de San Xoán e a primeira dunha serie de estruturas militares construídas para protexer a cidade que incluían o Forte San Felipe del Morro e o Forte San Cristóbal. A construción autorizouna Carlos V, Sacro Emperador Romano-Xermánico como defensa contra os ataques dos Caribes da illa e das potencias europeas da época.

Inicialmente, a estrutura consistía en catro muros que encerraban un patio interior cunha torre circular coñecida como Torre da Homenaxe. Desde o alto da torre, seguindo a tradición militar, o gobernador prestaba xuramento de fidelidade nos momentos críticos aos reis e raíñas de España. Máis tarde, construíuse unha segunda torre chamada Torre Sur.

O complexo consta actualmente dalgúns edificios anexos con salas oficiais no segundo andar e cuartos privados no terceiro. A casa ten vistas ás altas murallas que dan fronte á Baía de San Xoán, e no perímetro norte hai xardíns protexidos e unha piscina.

Historia[editar | editar a fonte]

A Fortaleza en 1899

A partir de 1529, o Gobernador La Gama solicitou ao emperador a necesidade de construír fortificacións defensivas "porque a condición de indefensión da illa fixo que a xente emigrara". A construción comezou en 1533, utilizando pedra, e rematouse en 1540. Porén o forte non tiña canóns, e Gonzalo Fernández de Oviedo y Valdés comentou, "se fora construído por cegos non podería estar situado nun lugar peor situado". A estrutura serviu como residencia do gobernador desde 1544.[3][4]

La Fortaleza nun selo dos Estados Unidos de 1937

Desde o século XVI, La Fortaleza é a residencia do gobernador de Porto Rico, polo que é a mansión executiva máis antiga en uso continuo das Américas.[5] O 27 de novembro de 1822, o seu status tradicional como mansión executiva oficializouse. A fortaleza sufriu unha gran reconstrución en 1846 para cambiar o seu aspecto militar cunha fachada palaciana.

A fortaleza foi capturada dúas veces polos invasores:

  • 1598, George Clifford, terceiro conde de Cumberland, atacou San Xoán.
  • En 1625, o xeneral Boudewijn Hendrick (Baldwin Enrico) dos Países Baixos invadiu a cidade e estableceuse na Fortaleza. Durante a retirada holandesa, a fortaleza e a cidade foron incendiadas.

En 1834, o coronel George Dawson Flinter describiu a fortaleza de Santa Catalina como unha capela, cortes, cisterna e unha á leste con espazosos apartamentos.[6]

Segundo a tradición, en 1898, pouco antes de que os Estados Unidos invadesen Porto Rico durante a Guerra hispano-estadounidense, o último gobernador español da illa, Ricardo De Ortega, golpeou un reloxo de caixa longa na Fortaleza coa súa espada, parando o reloxo e marcando a hora na que España perdeu o control de Porto Rico.

O 30 de outubro de 1950 houbo un intento por parte duns cantos nacionalistas de entrar na Fortaleza no que se coñece como revolta nacionalista de San Xoán, coa intención de atacar o entón gobernador Luis Muñoz Marín. O tiroteo de 5 minutos saldouse coa morte de catro nacionalistas: Domingo Hiraldo Resto, Carlos Hiraldo Resto, Manuel Torres Medina e Raímundo Díaz Pacheco. Tres dos gardas do edificio, entre eles Lorenzo Ramos, resultaron feridos graves.

O 9 de outubro de 1960, La Fortaleza foi designada como Sitio Histórico Nacional dos Estados Unidos.[1][7]

En 1983, La Fortaleza, xunto co Sitio Histórico Nacional de San Xoán, declarouse Patrimonio da Humanidade pola UNESCO.[8]

Na época contemporánea, a rúa La Fortaleza que conduce á mansión do gobernador adoita ver cun dosel de paraugas.

Notas[editar | editar a fonte]

Referencias
  1. 1,0 1,1 "La Fortaleza". National Historic Landmark summary listing. National Park Service. Arquivado dende o orixinal o 2007-08-09. Consultado o 2007-06-28. 
  2. Rivero Méndez, Ángel (2 de setembro de 2019). "Crónica de la guerra hispano-americana en Puerto Rico". Wikisource (en castelán). p. 23. Consultado o 2 de setembro de 2019. 
  3. Van Middeldyk, R.A. (1903). Brumbaugh, Martin, ed. The History of Puerto Rico: From the Spanish Discovery to the American Occupation. D. Appleton and Company. pp. 109-110. Consultado o 6 de marzo de 2019. 
  4. The Forts of Old San Juan. Washington, D.C.: Division of Publications, National Park Service, U.S. Dept. of the Interior. 2018. pp. 24–27. ISBN 9780912627625. 
  5. "Collections". National Museum of American History. Consultado o 13 de abril de 2018. 
  6. Flinter, George Dawson (23 de outubro de 2016). "An Account of the Present State of the Island of Puerto Rico". Internet Archive. Consultado o 5 de maio de 2020. 
  7. McKithan, Cecil N. (agosto 1981). [[[:Modelo:NHLS url]] "National Register of Historic Places Inventory-Nomination: La Fortaleza"] |url= incorrecto (Axuda). National Park Service.  and Modelo:NHLS url
  8. "WH Committee: Report of 7th Session, Florence 1983". whc.unesco.org. Consultado o 13 de abril de 2018. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]