Ver o código fonte de "Orixe da auga na Terra"

[[Ficheiro:BlueMarble-2001-2002.jpg|miniatura|300px|A auga cobre un 71% da superficie da Terra.<ref>{{Cita web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/xx.html#Geo|title=The World Factbook|website=www.cia.gov|access-date=2016-03-17|data-arquivo=05 de xaneiro de 2010|url-arquivo=https://web.archive.org/web/20100105171656/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/xx.html#Geo|url-morta=yes}}</ref>]]

A '''orixe da auga na Terra''', así como a razón de que haxa moita máis [[auga]] líquida na Terra que noutros corpos do [[Sistema Solar]] (onde non escasea o xeo) non se comprende totalmente. Existen numerosas hipóteses máis ou menos compatibles entre si sobre como se puido acumular a auga sobre a superficie da Terra nos pasados [[Historia da Terra|4.500 millóns de anos]] en cantidades suficientes para formar [[océano]]s.

== Posibles fontes ==

=== Fontes extraplanetarias ===
Os [[cometa]]s, [[obxecto transneptunino|obxectos transneptunianos]] ou [[meteoroide]]s ricos en auga ([[protoplaneta]]s) situados alén do [[cinto de asteroides]] que colisionaron coa Terra puideron traer moita auga aos océanos do mundo. As medidas da proporción dos [[isótopo]]s de [[hidróxeno]] [[deuterio]] e [[hidróxeno-1|protio]] apuntan como responsables aos [[asteroide]]s, xa que se atoparon porcentaxes similares de impurezas na auga oceánica e nas [[condrita]]s carbonáceas, mentres que as medidas previas da concentración de isótopos en cometas e obxectos transneptunianos só se corresponden lixeiramente cos valores atopados na auga da Terra.<ref>{{Cita publicación periódica|last=Altwegg|first=K.|last2=Balsiger|first2=H.|last3=Bar-Nun|first3=A.|last4=Berthelier|first4=J. J.|last5=Bieler|first5=A.|last6=Bochsler|first6=P.|last7=Briois|first7=C.|last8=Calmonte|first8=U.|last9=Combi|first9=M.|date=2015-01-23|title=67P/Churyumov-Gerasimenko, a Jupiter family comet with a high D/H ratio|url=http://science.sciencemag.org/content/347/6220/1261952|journal=Science|language=en|volume=347|issue=6220|pages=1261952|doi=10.1126/science.1261952|issn=0036-8075|pmid=25501976}}</ref>

Os [[planetesimal|planetesimais]] sufriron un quentamento pola descomposición dos isótopos do [[aluminio]]. Isto puido causar que a auga ascendese á súa superficie.<ref>{{Cita web|url=http://phys.org/news/2014-02-earth.html#jCp|title=How Earth was watered|access-date=2016-08-19}}</ref> Os estudos recentes suxiren que xa había auga cunha proporción similar de deuterio-hidóxeno nos tempos da formación da Terra, como se evidencia en estudos dos antigos meteoritos "eucritas" orixinados no asteroide [[Vesta (asteroide)|Vesta]].<ref>{{Cita publicación periódica|last=Sarafian|first=Adam R.|last2=Nielsen|first2=Sune G.|last3=Marschall|first3=Horst R.|last4=McCubbin|first4=Francis M.|last5=Monteleone|first5=Brian D.|date=2014-10-31|title=Early accretion of water in the inner solar system from a carbonaceous chondrite–like source|url=http://science.sciencemag.org/content/346/6209/623|journal=Science|language=en|volume=346|issue=6209|pages=623–626|doi=10.1126/science.1256717|issn=0036-8075|pmid=25359971}}</ref>

É improbable que a auga da Terra se orixinase exclusivamente a partir de auga dos cometas, xa que un resultado da medición das proporcións isotópicas deuterio/protio (proporción D/H) nos seguintes catro cometas: [[cometa Halley|Halley]], [[Hyakutake]], [[Hale-Bopp]], e [[67P/Churyumov–Gerasimenko]], feita por investigadores como [[David Jewitt]], é aproximadamente o dobre do que se atopa na auga oceánica. Porén, non está claro se estes cometas son representativos dos procedentes do [[cinto de Kuiper]]. Segundo opina Alessandro Morbidelli,<ref>Alessandro Morbidelli et al. [[Meteoritics & Planetary Science]] 35, 2000, S. 1309–1329</ref> a maior parte da auga actual procede de protoplanetas formados no cinto de asteroides externo que se precipitaron contra a Terra, como indican as proporcións D/H nas condritas ricas en carbono, que son similares ás da auga oceánica. Non obstante, propuxéronse mecanismos<ref>H. Genda, M. Ikoma, Origin of the Ocean on the Earth: Early Evolution of Water D/H in a Hydrogen-rich Atmosphere. Accessible at http://arxiv.org/abs/0709.2025</ref> que suxiren que a proporción D/H da auga oceánica puido terse incrementado significativamente ao longo da [[historia da Terra]]. Esta proposta é consistente coa posibilidade de que unha cantidade significativa da auga da Terra estivese xa presente durante a evolución inicial do [[planeta]].

Recentes medidas da composición química das rochas da [[Lúa]] suxiren que a Terra naceu con auga desde case os inicios. No estudo das mostras lunares traídas polas misións Apollo 15 e 17 atopouse unha proporción deuterio-hidróxeno que concordaba coa razón isotópica das condritas carbonáceas. Esta proporción é tamén similar á que se encontra na auga da Terra. Estes descubrimentos indican unha fonte común de auga para ambos os corpos. Isto apoia a teoría de que [[Xúpiter]] migrou temporalmente ao Sistema Solar interno, desestabilizando as órbitas de condritas carbonáceas ricas en auga. Como resultado, algúns dos corpos celestes puideron ser expulsados cara ao interior do Sistema Solar e acabaron formando parte do material do que se formou a Terra e os seus veciños.<ref>{{Cita publicación periódica|last=Cowen|first=Ron|title=Common source for Earth and Moon water|journal=Nature|date=9 May 2013|url=http://www.nature.com/news/common-source-for-earth-and-moon-water-1.12963 | doi = 10.1038/nature.2013.12963}}</ref> O descubrimento de vapor de auga que se desprendía por desgasificación de [[1 Ceres|Ceres]] proporciona información relacionada sobre o contido de xeo de auga do cinto de asteroides.<ref>{{Cita web|title=Herschel discovers water vapour around dwarf planet Ceres|url=http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Herschel/Herschel_discovers_water_vapour_around_dwarf_planet_Ceres|work=European Space Agency|accessdate=10 February 2014}}</ref>

=== Fontes internas ===

A auga puido orixinarse polo [[volcán|volcanismo]]: o vapor de auga emitido á atmosfera polas erupcións volcánicas puido condensarse e formar chuvia, que foi de vagar enchendo as cuncas oceánicas.<ref>http://live.huffingtonpost.com/r/highlight/scientists-discover-where-earths-water-originated/564ba93d99ec6d09c3000126?source=gravityRR&cps=gravity_5060_-7528146454370360511</ref>

== A auga durante o desenvolvemento da Terra ==
{{Liña de tempo gráfica da vida}}
{{Véxase tamén|Diferenciación planetaria}}

Unha cantidade considerable de auga puido estar presente xa nos materiais que formaron a Terra.<ref name="source_mrk1"/><ref name="source_mrk2"/> As moléculas de auga puideron ter escapado da gravidade terrestre máis facilmente cando a Terra tiña menos masa durante o seu proceso de formación. O hidróxeno e helio, como son átomos moi lixeiros, escapan da atmosfera ao espazo continuamente, pero a falta de cantidades maiores das presentes de [[gas nobre|gases nobres]] máis pesados na atmosfera moderna suxire que algo desastroso lle tivo que ocorrer á atmosfera inicial.

Teorízase que parte do planeta xove quedou fortemente alterada por mor dun enorme [[hipótese do impacto xigante|impacto que creou a Lúa]], que debeu causar a fusión dunha ou dúas grandes áreas. A composición actual non concorda cunha fusión completa e non é nada doado fundir e mesturar enormes masas rochosas totalmente.<ref>{{Cita web |url=http://solarsystem.nasa.gov/scitech/display.cfm?ST_ID=446 |title=Solar System Exploration: Science & Technology: Science Features: View Feature |publisher=Solarsystem.nasa.gov |date=2004-04-26 |accessdate=2009-08-20 |urlarquivo=https://www.webcitation.org/69kxiqRQz?url=http://solarsystem.nasa.gov/scitech/display.cfm?ST_ID=446 |dataarquivo=08 de agosto de 2012 |urlmorta=yes }}</ref> Porén, unha boa fracción do material debeuse vaporizar por causa deste impacto, creando unha atmosfera de vapor de rocha que rodeaba o xove planeta. O vapor de rocha teríase condensado despois nun período duns dous mil anos, deixando volátiles quentes que probablemente orixinarían unha atmosfera con abundante e pesado [[dióxido de carbono]] e con hidróxeno e [[vapor de auga]]. Existirían océanos de auga líquida malia que a temperatura superficial era de 230&nbsp;°C debido á presión atmosférica elevada da pesada [[atmosfera]] de CO<sub>2</sub>. A medida que continuou o arrefriamento, a [[subdución]] e a disolución na auga dos océanos foron retirando a maioría do CO<sub>2</sub> da atmosfera, pero os niveis oscilaron tremendamente conforme aparecía unha nova superfice e ciclos do manto.<ref>{{Cita web|author=N. H. Sleep|author2=K. Zahnle|author3=P. S. Neuhoff|last-author-amp=yes|url=http://www.pnas.org/cgi/content/full/98/7/3666|title=Inaugural Article: Initiation of clement surface conditions on the earliest Earth - Sleep et al. 98 (7): 3666 - Proceedings of the National Academy of Sciences|publisher=Pnas.org|date=|accessdate=2009-08-20|data-arquivo=11 de maio de 2008|url-arquivo=https://web.archive.org/web/20080511221828/http://www.pnas.org/cgi/content/full/98/7/3666|url-morta=yes}}</ref>

O estudo dos [[circón]]s atopou que debeu de existir auga líquida xa hai 4.400 millóns de anos, moi pouco despois da formación da Terra.<ref>{{Cita web |url=http://wwwrses.anu.edu.au/admin/index.php?p=harrison |title=ANU - Research School of Earth Sciences - ANU College of Science - Harrison |publisher=Ses.anu.edu.au |date= |accessdate=2009-08-20 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20070314063158/http://wwwrses.anu.edu.au/admin/index.php?p=harrison |dataarquivo=14 de marzo de 2007 |urlmorta=yes }}</ref><ref>{{Cita web|url=http://info.anu.edu.au/mac/Media/Media_Releases/_2005/_November/_181105harrisoncontinents.asp |title=ANU - OVC - MEDIA - MEDIA RELEASES - 2005 - NOVEMBER - 181105HARRISONCONTINENTS |publisher=Info.anu.edu.au |date= |accessdate=2009-08-20}}</ref><ref>{{Cita web |url=http://www.geology.wisc.edu/%7Evalley/zircons/cool_early/cool_early_home.html |title=A Cool Early Earth |publisher=Geology.wisc.edu |date= |accessdate=2009-08-20 |data-arquivo=16 de xuño de 2013 |url-arquivo=https://web.archive.org/web/20130616213221/http://www.geology.wisc.edu/~valley/zircons/cool_early/cool_early_home.html |url-morta=yes }}</ref> Isto require a presenza dunha atmosfera. A teoría da [[Terra primitiva fría]] comprende un período entre hai 4.400 e 4.000 millóns de anos.

De feito, en estudos feitos en 2008 de circóns atopados en rochas australianas do Hádico os minerais atopados indican a existencia de [[tectónica de placas]] hai 4.000 millóns de anos. Se se comproba que isto é certo, as crenzas previas sobre o [[Hádico|período Hádico]] están lonxe de ser correctas. É dicir, a Terra en vez de ter unha superficie fundida quente e unha atmosfera chea de dióxido de carbono, debeu de ter unha superficie moi parecida á que hai hoxe. A acción da tectónica de placas atrapa enormes cantidades de dióxido de carbono, e así elimina o  [[efecto invernadoiro]], e iso fai que a temperatura superficial sexa moito máis fría, e facilita a formación de rochas sólidas, e posiblemente mesmo de seres vivos.<ref>{{Cita novas| url=http://www.nytimes.com/2008/12/02/science/02eart.html?8dpc | work=The New York Times | title=A New Picture of the Early Earth | first=Kenneth | last=Chang | date=2008-12-02 | accessdate=2010-05-20}}</ref>

== Papel dos seres vivos ==
Parte da auga terrestre podería ter unha orixe bioquímica, e formaríase durante a [[Evento da grande oxixenación]], por medio de reaccións [[redox]] e de certo tipo de reaccións [[fotosíntese|fotosintéticas]] anoxixénicas.<ref name="The oxygenation of the atmosphere and oceans">{{cita informe|title=The oxygenation of the atmosphere and oceans |url=http://rstb.royalsocietypublishing.org/content/361/1470/903.full.pdf|journal=Philosophical Transactions of The Royal Society: Biological Sciences |date=29 June 2006}}</ref><ref>{{Cita publicación periódica|last=van Niel|first=C.B.|title=Photosynthesis of bacteria|journal=Arch. Mikrobiol.|date=1931|volume=3|issue=1}}</ref>
No metabolismo das [[bacterias verdes do xofre]] orixínase auga:
:CO<sub>2</sub> + 2H<sub>2</sub>S → CH<sub>2</sub>O + H<sub>2</sub>O + 2S

== Notas ==
{{Listaref|30em|refs=

<ref name="source_mrk1">{{Cita publicación periódica | title= Origin of water in the terrestrial planets | last1= Drake | first1= Michael J. | journal=Meteoritics & Planetary Science |date=April 2005 |  publisher= John Wiley & Sons | volume=40 |issue= 4 |pages= 519–527 |doi= 10.1111/j.1945-5100.2005.tb00960.x | bibcode= 2005M&PS...40..519D}}</ref>

<ref name="source_mrk2">{{cite conference | url= http://journals.cambridge.org/action/displayFulltext?type=6&fid=415222&jid=IAU&volumeId=1&issueId=S229&aid=414784&bodyId=&membershipNumber=&societyETOCSession=&fulltextType=RA&fileId=S1743921305006861  | title= Origin of water in the terrestrial planets | display-authors=1 | last1= Drake | first1= Michael J. | authorlink1= | last2= Humberto | first2= Campins | authorlink2= | conference = 229th Symposium of the International Astronomical Union |date=August 2005 | location = Búzios, Rio de Janeiro, Brazil |  publisher= Cambridge University Press | volume=1 |issue= 4 |pages= 381–394 |doi= 10.1017/S1743921305006861 | bibcode= 2006IAUS..229..381D | booktitle= Asteroids, Comets, and Meteors (IAU S229) | isbn= 978-0521852005}}</ref>

}}

== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
* [[A auga nos planetas terrestres do Sistema Solar]]

=== Bibliografía ===
* Jörn Müller, Harald Lesch (2003): Woher kommt das Wasser der Erde? - Urgaswolke oder Meteoriten. Chemie in unserer Zeit 37(4), pg. 242 – 246, ISSN 0009-2851

=== Ligazóns externas ===
* [https://web.archive.org/web/20050205150011/http://www.oceansonline.com/ocean_form.htm Dr. C's Oceans Online website]()
* [http://www.universetoday.com/am/publish/comets_create_earth_oceans.html?1662004 UniverseToday]
* [http://www.nature.com/news/earth-has-water-older-than-the-sun-1.16011 Nature]

{{Control de autoridades}}

[[Categoría:Terra]]
[[Categoría:Hádico]]
[[Categoría:Auga]]